Mark Ruffalo sinh năm 1967 trong một gia đình trung lưu tại Mỹ, có bố là người gốc Italy và mẹ mang hai dòng máu Pháp - Canada. Học xong phổ thông tại Virginia, anh theo gia đình chuyển tới Los Angeles. Tại đây, Ruffalo tham gia lớp đào tạo diễn xuất của nữ diễn viên sân khấu kịch Broadway - Stella Adler.
Đầu những năm 1990, Ruffalo bước vào nghề diễn bằng việc đồng sáng lập một sân khấu nhỏ - nơi anh vừa viết kịch bản, đạo diễn và diễn xuất trong khá nhiều vở kịch. Những năm đầu, Ruffalo chỉ nhận được những vai rất nhỏ trong một số phim kinh phí thấp. Khởi đầu không mấy xán lạn đã khiến anh nhiều lần chán nản và muốn bỏ cuộc. Thậm chí Ruffalo từng bỏ ngang nghiệp diễn để kiếm sống bằng những nghề khác như bồi bàn, sơn nhà, bartender (pha chế đồ uống ở bar).
Mark Ruffalo.
Người tình châu Âu dịu dàng của phim tâm lý
Cơ duyên đến với Mark Ruffalo khi anh gặp đạo diễn kiêm nhà biên kịch Kenneth Lonergan. Năm 1996, Ruffalo tham gia vở kịch This is Our Youth. Đây là bệ đỡ cho việc anh gây được chú ý trong bộ phim đầu tay do Lonergan làm đạo diễn - You Can Count on Me. Ra mắt năm 2000, tác phẩm tâm lý lãng mạn chiếm thiện cảm người xem và giới phê bình.
Trong khi câu chuyện được đề cử "Kịch bản gốc xuất sắc" ở Oscar, Ruffalo được ca ngợi diễn chân thật, làm toát lên chân dung nhân vật tình nhân vừa dịu dàng, vừa mạnh mẽ và đáng tin cậy. Anh được so với diễn viên gạo cội Marlon Brando hồi trẻ. Mark Ruffalo khẳng định gương mặt với nét đẹp châu Âu cùng diễn xuất tự nhiên là lựa chọn hoàn hảo cho những bộ phim tình cảm. Vai diễn giúp đóng đinh tên tuổi của Ruffalo với các vai tình nhân trong phim độc lập Mỹ.
Sau You Can Count on Me, Ruffalo nhận hàng loạt vai diễn nam chính và thứ chính trong các phim tâm lý như XX/XY (2002), In The Cut (2003), Eternal Sunshine of The Spotless Mind (2004). Đặc biệt, diễn xuất ăn ý của Ruffalo bên cạnh Jennifer Garner trong phim 13 Going On 30 (2004) chiếm trọn cảm tình của khán giả, giúp phim ghi dấu ấn trong lòng người hâm mộ hơn một thập kỷ qua.
Cảnh trong phim "13 Going On 30".
Năm 2005, anh lấy nước mắt của người xem khi đóng Just Like Heaven - tác phẩm chuyển thể từ tiểu thuyết ăn khách của Marc Levy. Sự kết hợp giữa Mark và Reese Witherspoon được đánh giá cao, trở thành một trong những cặp đôi đẹp trên màn ảnh rộng. Just Like Heaven cũng là cột mốc đánh dấu bước chuyển mình của Mark Ruffalo trong sự nghiệp.
Nửa sau thập niên 2000, Ruffalo tham gia vào nhiều thể loại phong phú hơn dù vẫn phát huy thế mạnh ở dòng phim tâm lý. Điểm nhấn trong giai đoạn này có thể kể đến Zodiac (2007), trong đó Ruffalo vào vai thanh tra Dave Toschi, điều tra một vụ giết người hàng loạt. Cũng trong năm này, anh vào vai một luật sư phạm tội ngộ sát và phải chạy trốn trong bộ phim Reservation Road. Năm 2008 và 2010, nam diễn viên góp vai trong What Doesn’t Kill You (2008) và siêu phẩm của đạo diễn gạo cội Martin Scorsese - Shutter Island (2010).
Siêu nhân "Khổng Lồ Xanh" phim Marvel ở tuổi tứ tuần
Năm 2010 đánh dấu bước tiến trong sự nghiệp của Mark Ruffalo khi anh nhận được đề cử Oscar đầu tiên cho vai Paul Hatfield trong bộ phim The Kids Are All Right của nữ đạo diễn Lisa Cholodenko. Trong phim này, Ruffalo vào vai người đàn ông phong độ và hấp dẫn tới nỗi cuốn hút cả phụ nữ đồng tính.
Tới năm 2012, Mark Ruffalo mới có một bước chuyển mình đáng kinh ngạc khi nhận vai Người Khổng Lồ Xanh - Hulk/Bruce Banner - trong bom tấn siêu anh hùng The Avengers của Marvel. Việc một diễn viên ngoài 40 tuổi nhận vai siêu anh hùng không thường xảy ra ở Hollywood. Trước đó, Hulk là vai diễn gắn với hai tài tử - Eric Bana trong The Hulk (2003) và Edward Norton trong The Incredible Hulk (2008).
Tạo hình nhân vật Hulk mô phỏng ngoại hình của Mark Ruffalo từ ánh mắt đến chân răng.
Ban đầu, hãng Marvel mời Edward Norton tham gia viết kịch bản cho The Avengers cũng như mời anh tái diễn trong tác phẩm quy tụ nhóm siêu anh hùng. Tuy nhiên, Norton vốn nổi tiếng là diễn viên kém thân thiện trên trường quay trong khi hãng Marvel tuyên bố muốn có diễn viên phù hợp cho hình tượng nhân vật nổi bật của biệt đội tinh nhuệ đoàn kết. Bất đồng xảy ra khiến Marvel không hợp tác với Edward Norton mà mời Mark Ruffalo - một tên tuổi gần như chỉ được biết đến với các vai diễn phim tâm lý và giật gân nhỏ. Điều này khiến cả Norton và Ruffalo bất ngờ. Tài tử ngoài 40 tuổi trân trọng cơ hội quý.
The Avengers là dự án tâm huyết của Marvel, được phát triển trong gần 10 năm. Hulk là nhân vật quan trọng hàng đầu của phim. Để hóa thân thành người khổng lồ, Ruffalo mặc bộ đồ cồng kềnh trên trường quay và diễn xuất theo công nghệ hình ảnh động. Bốn máy ghi hình HD cùng lúc ghi lại mọi cử chỉ và biểu cảm của Ruffalo mỗi khi anh diễn xuất. Chuyên gia kỹ xảo hình ảnh Jeff White của phim chia sẻ: "Chúng tôi thực sự muốn làm tốt nhất mọi thứ đã phát triển trong 10 năm trước đó và bởi vậy Hulk cần phải chân thực và đặc biệt".
Trong phim, nhân vật Hulk vừa có nội tâm phức tạp, vừa thực hiện nhiều pha hành động kịch tính. Cảnh Hulk nổi cơn thịnh nộ và không kiểm soát được gây nên trận giao chiến dữ dội trên phố đi vào lòng người yêu phim siêu nhân Marvel. Nhân vật bị giằng xé này của Ruffalo chiếm cảm tình khán giả từ khi phim ra mắt và được tán dương. Năm 2013, Ruffalo làm khách mời, tái diễn Hulk trong Iron Man 3. Sau đó, anh cũng tái xuất với vai này trong Avengers: Age of Ultron năm ngoái.
Mark Ruffalo trong vai nhà báo can đảm của phim "Spotlight".
Đề cử Oscar thứ ba với "Spotlight"
Sau gần nửa thập kỷ đóng Hulk, Ruffalo trở thành nam diễn viên được người hâm mộ bom tấn thế giới biết tiếng. Cũng từ năm 2010, sự nghiệp của anh nâng tầm khi đạt được cả thành công trong phim độc lập và bom tấn. Sau đề cử Oscar đầu tiên cho phim The Kids Are All Right, Ruffalo nhận đề cử Oscar thứ hai ở hạng mục "Nam diễn viên phụ xuất sắc" với vai Dave Schultz trong bộ phim thể thao Foxcatcher.
Mới đây nhất, Ruffalo vào vai nam phụ trong phim Spotlight. Tác phẩm kể về những chiến công thầm lặng của người làm báo khi họ tác nghiệp để đưa ra ánh sáng những sự thật kinh hoàng về bê bối tội phạm ấu dâm trong hệ thống nhà thờ Công giáo Mỹ. Trong phim, Ruffalo vào vai một nhà báo láu cá, chèn cửa thang máy, chờ ngoài cơ quan để gặp được nhân vật. Mark Ruffalo ghi điểm với người xem ở khoảnh khắc nhân vật bùng nổ cảm xúc và gặp khủng hoảng về niềm tin ngay trước khi gặp vấn đề. Nhân vật của Ruffalo giúp người xem hiểu hơn về chân dung một nhà báo luôn đấu tranh vì công lý, lại vừa giàu cảm xúc.
Vai diễn mới giúp tài tử 48 tuổi được đề cử Oscar thứ ba cũng ở hạng mục "Nam diễn viên phụ xuất sắc". Với gương mặt hiền và điển trai, Mark Ruffalo đi vào lòng người hâm mộ một cách rất khiêm nhường, không hề khoa trương. Qua nhiều năm miệt mài, Ruffalo đã chứng tỏ mình là một diễn viên biến hóa và thân thiện.
Ngoài diễn xuất, Mark Ruffalo còn từng thử sức ở vai trò đạo diễn với bộ phim Sympathy for Delicious. Trong năm 2009, bộ phim ra mắt ở Liên hoan phim Sundance và đã đoạt giải thưởng đặc biệt do ban giám khảo lựa chọn.
Diệu Loan