Tài tử Jack Nicholson tròn 83 tuổi hôm 22/4. Nghỉ diễn xuất từ năm 2010, ông vẫn giữ kỷ lục người được đề cử Oscar nhiều nhất. Suốt sự nghiệp, Jack thể hiện khả năng diễn đa dạng, thành công với nhiều thể loại phim, từ siêu anh hùng, tâm lý, trinh thám cho tới hài, lãng mạn. Nhiều tạp chí quốc tế tổng hợp các vai diễn ấn tượng của nam diễn viên để mừng sinh nhật ông.
Nhân vật nhà văn Jack Torrance trong "The Shining" (1980) được đánh giá là một trong những vai diễn ấn tượng nhất sự nghiệp Jack Nicholson. Nội dung phim xoay quanh chuyện Jack nhận trông nom một khách sạn trên núi Colorado Rockies qua mùa đông. Jack định tận dụng quãng thời gian này để viết sách nhưng dần trở nên điên loạn vì sự cô độc.
Tác phẩm không quá thành công tại phòng vé hay các liên hoan, nhưng trở thành biểu tượng của dòng phim kinh dị, ảnh hưởng sâu sắc tới văn hóa đại chúng Mỹ. Năm 2003, Viện phim Mỹ xếp nhân vật Jack đứng thứ 25 trong danh sách những ác nhân đáng nhớ nhất màn ảnh.
Jack Nicholson trong "The Shining". Video: Movieclips.
Jack vào vai tù nhân Randle P. McMurphy trong "One Flew Over the Cuckoo's Nest" (1975). Trong phim, Randle bị kết án tù vì hành vi ấu dâm nhưng giả tâm thần để được giam tại bệnh viện. Tại đây, anh tìm cách tẩu thoát nhưng vô tình trở thành thủ lĩnh của một nhóm bệnh nhân chống lại sự ngược đãi của đội ngũ y bác sĩ.
Vai diễn giúp Jack Nicholson nhận giải Oscar đầu tiên trong sự nghiệp. Bộ phim được đông đảo giới phê bình đánh giá là kiệt tác của làng điện ảnh, thắng năm giải Oscar quan trọng nhất (phim hay nhất, nam chính, nữ chính, đạo diễn, kịch bản xuất sắc) và được Thư viện Quốc hội Mỹ bảo tồn như di sản.
Trong "Chinatown" (1974), Jack hóa thân thám tử J.J. Gittes, người chuyên nhận điều tra các vụ ngoại tình tại Los Angeles. Trong một lần làm việc, người anh theo dõi bị chết một cách khả nghi. Gittes tiếp tục tự điều tra và phát hiện nhiều bí mật liên quan tới dự án xây đập tích trữ nước của chính quyền thành phố.
Bộ phim nhận 11 đề cử Oscar, thắng giải "Biên kịch xuất sắc" và được Thư viện Quốc hội Mỹ bảo tồn. Viện phim Mỹ xếp "Chinatown" đứng hạng hai trong danh sách những phim bí ẩn hay nhất mọi thời. Vai diễn giúp Jack thắng giải nam chính tại Quả Cầu Vàng.
Jack Nicholson trong "Chinatown". Video: Youtube.
Trong bộ phim hài lãng mạn "Terms of Endearment" (1983), Jack Nicholson vào vai phi hành gia về hưu Garrett Breedlove, hàng xóm và là người tình của nhân vật chính Aurora Greenway (trái, Shirley MacLaine đóng). Bộ phim thành công tại phòng vé và mùa giải thưởng (đoạt năm giải Oscar). Jack nhận tượng vàng nam phụ xuất sắc.
Jack thắng giải Ocar lần ba với vai tiểu thuyết gia Melvin Udall mắc chứng rối loạn ám ảnh cưỡng chế trong "As Good As It Get" (1997). Bộ phim xoay quanh mối tình giữa Melvin và một nữ bồi bàn là mẹ đơn thân (Helen Hunt đóng). Sức mạnh tình yêu và tình bạn khiến tiểu thuyết gia vượt qua bệnh tật, thêm trân trọng cuộc sống.
Trong "The Departed" (2006), Jack (trái) vào vai ông trùm mafia Frank Costello, đóng cùng các tài tử Leonardo DiCaprio và Matt Damon. Dù là vai phụ, Jack được giới phê bình đánh giá cao. Theo tờ Telegraph, ông tự ý dùng súng thật trên phim trường trong cảnh quay đe dọa Billy (Leo đóng) để bạn diễn có phản ứng chân thực. Bộ phim thành công tại phòng vé và đoạt bốn giải Oscar.
Jack xuất hiện trong phim hài "Anger Management" (2003) cùng Adam Sandler (phải). Trong phim, ông vào vai bác sĩ Buddy Rydell, người giúp nhân vật chính Dave (Adam đóng) kiểm soát các cơn tức giận của anh. Buddy tìm ra nguyên nhân Dave hay cáu giận và lên kế hoạch giúp anh khỏi bệnh, đồng thời tỏ tình với Linda, người đồng nghiệp Dave thầm mến từ lâu.
Jack vào vai thượng tá Nathan Jessep trong "A Few Good Men" (1992), đóng cùng Tom Cruise và Demi Moore. Vì cái tôi, nhân vật của ông gián tiếp gây nên cái chết của một binh lính thủy quân lục chiến tên William Santiago. Vai diễn giúp Jack nhận đề cử Oscar hạng mục nam phụ, được khen ngợi thể hiện chân thực sự cứng nhắc của quân đội.
Năm 1989, Jack Nicholson đảm nhận vai ác nhân Joker trong "Batman" của đạo diễn Tim Burton. Joker trong phim này tên Jack Napier, vô tình trở nên điên loạn sau khi rơi vào bể hóa chất. Với ngoại hình biến dạng khi da chuyển trắng, tóc đổi màu xanh, Joker vươn lên đứng đầu thế lực ngầm của Gotham và thách thức Batman (Michael Keaton đóng).
Nhiều chuyên gia đánh giá Jack Nicholson đã mang phong cách, chất "điên" của mình vào vai diễn. Năm 2003, Viện Phim Mỹ xếp hạng nhân vật đứng thứ 45 trong danh sách những ác nhân xuất sắc mọi thời.
Jack Nicholson và Morgan Freeman hóa thân hai ông lão trên hành trình làm theo danh sách "Những điều muốn làm trước khi chết" trong phim hài "The Bucket List" (2007). Bộ phim nhận nhiều đánh giá đối lập từ giới phê bình, nhưng thành công tại phòng vé và được đông đảo khán giả yêu thích. Trong phim, nhân vật Edward của Jack ghi dấu ấn với những câu triết lý hài hước về cuộc sống và tuổi già.
"About Schmidt" (2002) là một trong những dự án cuối cùng Jack Nicholson nhận vai chính. Ông hóa thân nhân viên văn phòng về hưu Schmidt. Ông bị Jeannie - con gái duy nhất - ghét bỏ, buộc tội gây nên cái chết cho mẹ cô. Nhân vật sống đơn độc, cảm thấy bản thân vô dụng. Vai diễn giúp Jack nhận đề cử Oscar thứ 12 trong sự nghiệp và thắng giải Quả Cầu Vàng hạng mục nam chính.
Đạt Phan (theo USA Today)