‘Blue is the Warmest Colour’, phim 18+ giàu cảm xúc bậc nhất

Sau khi đoạt giải Cành Cọ Vàng tại Liên hoan phim Cannes, sau trận khẩu chiến giữa đạo diễn và diễn viên trên mặt báo, cùng hiệu ứng truyền miệng mạnh mẽ về 15 phút cảnh nóng trần trụi, tác phẩm về đề tài đồng tính Blue is the Warmest Colour trở thành bộ phim gây tranh cãi nhất trong năm qua. Nó trở thành đề tài của nhiều cuộc tranh luận, không chỉ giới hạn trong phạm vi bộ phim mà còn mở rộng ảnh hưởng tới cuộc sống hiện thực và nghệ thuật điện ảnh. Tuy nhiên, bất kể bao lời khen chê ra sao, ai cũng sẽ phải thừa nhận sau khi xem xong rằng nó chính là một bộ phim về tình yêu tạo được nhiều khoái cảm nhất trong vài năm trở lại đây.

Chuyện tình yêu nghìn đời nay đã được kể đi kể lại, tái hiện biết bao lần trong vô số thể loại nghệ thuật. Kể cả trong lịch sử điện ảnh, mới chỉ có hơn 100 tuổi, cũng đã có vô số câu chuyện yêu đương. Vậy thì mối tình trong Blue is the Warmest Colour có gì mà làm khán giả thích thú tới vậy? Vì đó là mối tình đồng tính của một cô nữ sinh trung học và một cô hoạ sĩ? Đã có quá nhiều phim nói về đề tài này. Nói đó là một mối tình sét đánh thì cũng không hẳn vì đây là môtip quen thuộc nhất mà các phim truyền hình vẫn thường sử dụng. Sự đặc biệt của phim nằm trong việc tái hiện quá trình khám phá tình yêu và cuộc sống của một cô gái, nhằm đem tới một trải nghiệm điện ảnh đầy thô ráp.

Bộ phim bao quát cuộc sống riêng của Adele (Adele Exarchopoulos đóng), cô nữ sinh 17 tuổi loay hoay với bản năng của mình. Là một trong những cô gái xinh xắn và học giỏi nhất trường, cô thỏa hiệp với bản thân khi lên giường với một chàng trai có tình cảm với cô, chỉ để thấy sự hờ hững của mình trong mối quan hệ này và chia tay ngay sau đó. Cuộc sống và con người Adele dần trở nên mất phương hướng khi vô tình gặp cô gái học mỹ thuật Emma (Lea Seydoux đóng) có mái tóc xanh nổi loạn ở giữa ngã tư đường. Vật lộn giữa bản năng giới tính và các mối quan hệ xã hội, Adele vẫn quyết định dấn thân vào, khám phá và nếm trải mối tình đồng tính này từng bước một, giống như mọi chuyện tình yêu trên thế gian.

Không tách biệt rõ ràng nhưng bộ phim vẫn tạo cảm giác được chia thành hai phần riêng biệt, như thể hai chương của cuộc đời Adele: chương một nói về cách hai con người tiến dần đến tình yêu còn chương hai nói về cách họ nuôi dưỡng mối quan hệ ấy ra sao. Nếu chương trước tiên đầy rẫy giây phút vô tận của tình ái và dục tính đẹp như giấc mơ thì phần hai lại tụ hội những cảm xúc thảm khốc của chủ nghĩa hiện thực.

Mái tóc xanh nổi loạn của Emma biến mất trong chương hai ám chỉ sự thay đổi tính chất trong mối quan hệ này, trưởng thành hơn để đón nhận những trọng trách mới. Khuôn hình không còn quá gắn chặt vào những khuôn mặt, mạch phim cũng dàn trải, thiếu gắn kết và lề mề hơn chương một nhưng nó cũng giúp hoàn thiện mọi cung bậc cảm xúc của mối tình đồng tính này.

Đạo diễn Abdellatif Kechiche chủ yếu sử dụng các khung hình cận vào khuôn mặt các diễn viên nhằm thâu tóm lại từng biểu đạt cảm xúc phức tạp tinh tế nhất của họ. Dù đó chỉ là một ánh mắt sáng lên, một cái nhíu mày, một cái khụt khịt mũi, một chút căng - giãn nhẹ của cơ mặt... cũng được camera giữ lại và đưa lên để khán giả cảm nhận được từng biến đổi tâm lý nhẹ nhàng nhất của các diễn viên. Trong bộ phim của những khuôn mặt này, mọi biến chuyển tưởng chừng như đơn giản nhất ấy lại hoá ra đầy phức tạp về tâm lý và bao hàm những cung bậc cảm xúc chân thật mạnh mẽ.

Sự chân thật của bộ phim đến từ chính câu chuyện rất đỗi bình thường của một người trẻ tuổi đi khám phá tình yêu, trải nghiệm nó, hứng thú với nó, để rồi gặp những khó khăn khi giữ cảm xúc và cuối cùng nhìn mối quan hệ đó ra đi. Không còn ranh giới giữa đồng tính hay dị tính, giữa tình đầu hay tình cuối, đó đơn thuần là một chuyện tình yêu, một sự gắn kết cảm xúc của hai con người với nhau. Sự chân thật ấy được tạo gọt nhờ khả năng diễn xuất bằng bản năng, trực giác và sự đồng cảm với nhân vật, từ sự gắn kết hòa hợp với nhau của hai nữ diễn viên chính chứ không phải là kỹ thuật đơn thuần.

Adele Exarchopoulos mới 19 tuổi khi hóa thân vào nhân vật mang tên chính mình nhưng vẫn miêu tả xuất sắc hình ảnh một thanh niên Pháp trẻ tuổi đầy ủ rũ với đôi mắt buồn ngủ, mái tóc rối bù và mũi khụt khịt nước. Trong khi đó, "thiên nga" Lea Seydoux với một nụ cười mê hoặc và đôi mắt xanh như đại dương, mỗi khi xuất hiện trên màn ảnh lại đem tới một cảm xúc mạnh. Chính sự hòa quyện trong diễn xuất của hai cô gái này khiến bộ phim trở nên đặc biệt hơn bao giờ hết bởi cảm xúc mà họ tạo ra khi đứng cạnh nhau trong cùng khuôn hình tưởng như không thể chân thật hơn, như thể họ đang hít thở bầu không khí của chính nhân vật ấy.

Trong một bộ phim có quá nhiều cảnh gây ấn tượng mạnh về cảm xúc, một trong những cảnh thú vị nhất là khi hai người chia tay nhau ở trong công viên lộng gió vào ngày hẹn hò đầu tiên. Họ đứng cạnh nhau mà không nói gì trong một khoảng thời gian, chỉ nhìn vào từng centimet trên khuôn mặt như một kiểu thăm dò cảm xúc.

Khuôn hình cận vào hai khuôn mặt với đôi môi đang hờ hững ấy tạo ra một sự căng thẳng bất ngờ, khiến khán giả háo hức về việc họ sẽ làm gì tiếp theo. Và khi hai khuôn mặt ấy tiến lại gần nhau và lấp đầy khoảng không gian trống trong khuôn hình bằng một nụ hôn vào má nhẹ nhàng, người xem sẽ hoàn toàn bị ngất ngây bởi khả năng biểu đạt cảm xúc gắn kết nhau của hai cô gái ấy.

Sự hòa hợp của họ còn được đẩy lên bằng những cảnh nóng trần trụi gây tranh cãi, không ngại ngùng như thể một nấc cao hiển nhiên nhất trong tình yêu. Khi ngắm nhìn bức tượng David của nhà điêu khắc Michelangelo, nhiều người xấu hổ và đùa cợt nhìn vào điểm giữa của chàng trai nhưng cũng có nhiều người chiêm ngưỡng nó với thái độ nghiêm túc khi ngắm một vẻ đẹp cơ thể toàn diện tới mức thần thánh. Tương tự như thế, 15 phút cảnh nóng trong Blue is the Warmest Colour dễ khiến nhiều người thẹn thùng che mắt đi nhưng cũng khiến bao cặp mắt phải mở to mà trầm trồ thán phục. Những quan điểm trái chiều này phản ánh tâm lý của con người khi thưởng thức một tác phẩm nghệ thuật theo cách tổng thể hay chi tiết.

Bộ phim có ba cảnh nóng đồng tính, trong đó có một cảnh kéo dài bảy phút chắc chắn sẽ bị xếp vào hạng mục "khiêu dâm" khi bị xem riêng rẽ. Nhưng nếu gắn nó vào tổng thể mối quan hệ trong phim và ngay chính bộ phim, những cảnh nóng ấy là điều bắt buộc phải có bởi nó thể hiện sự thăng hoa cao nhất của tình yêu và những khó khăn từ các quan hệ xã hội khác.

Cảnh nóng đầu tiên là dài hơi nhất với nhiều chi tiết mơn trớn nhằm khắc hoạ việc lần đầu khám phá và tìm hiểu lẫn nhau để cùng tìm ra khoái cảm chung. Nó đơn thuần là một nấc cao hơn của tình yêu, sự gắn kết về thể xác, khác biệt hẳn so với hai cảnh nóng hàm ý về sự khác nhau trong quan điểm giai cấp sau đó. Nếu như họ có thể làm tình thoải mái ở nhà Emma - nơi bố mẹ cô thuộc tầng lớp tinh hoa Pháp với tư tưởng cấp tiến - thì họ phải bịt miệng nhau lại khi thỏa mãn tại nhà Adele - thuộc tầng lớp lao động phổ thông và ăn Pasta hàng ngày chứ không phải hàu sống.

Dù sự dài dòng của các cảnh nóng là không quá cần thiết, nó cũng giúp xác định sự kết nối hai nhân vật với nhau, thể hiện đam mê mãnh liệt không giới hạn của hai cô gái trong một ái tình được hình thành bởi những xúc cảm, đau khổ, hy vọng. Sự ham muốn cả về tính dục, tình yêu, hay thậm chí là ẩm thực (phim ngập tràn cảnh ăn uống) đem lại sự sống cho Adele, cho mối quan hệ ấy và cho cả bộ phim. Nhận được giải Cành Cọ Vàng tại Cannes chỉ một tuần sau khi nước này hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính, Blue is the Warmest Colour đem tới những cảnh nóng đồng tính đầy khoái cảm khác biệt hẳn so với các phim cùng đề tài, cho phép người xem khám phá các cung bậc cao nhất của sự thân mật theo cách chưa từng có.

Lấy tên Blue is the Warmest Colour thay vì nguyên bản tiếng Pháp (La vie de Adele: Chapter 1 & 2 - Cuộc đời của Adele: Chương 1 & 2), đạo diễn Abdellatif Kechiche sử dụng màu xanh trong từng shot hình để đại diện cho hạnh phúc, cả tình yêu lẫn dục tính của riêng Adele khi nghĩ tới Emma. Sau đó, Adele nhận ra rằng màu xanh cảm xúc cho Emma đã trở thành một phần không thể tách rời khỏi cô khi đắm mình vào trong màu xanh bao la của biển cả. Blue is the Warmest Colour chạm được tới trái tim người xem theo một cách tự nhiên nhất và để lại nhiều vấn vương trong lòng họ về một câu chuyện tình yêu giàu cảm xúc, chân thật rất hiếm gặp.

Trung Rwo

• Phim đồng tính nữ gây sốc ở Cannes đoạt Cành Cọ Vàng
• ‘Moebius’ và câu chuyện ngụ ngôn về đực tính