Sau một thập kỷ rưỡi làm phim từ năm 2000, James Wan trở thành đạo diễn được săn đón hàng đầu ở Hollywood. Bảy trong chín dự án anh làm đạo diễn thu về trên 100 triệu USD và được giới chuyên môn đánh giá tích cực. Riêng năm 2015, nhà làm phim 39 tuổi vang danh toàn cầu với bom tấn Fast & Furious 7 thu về hơn 1,5 tỷ USD.
Vừa hoàn thành The Conjuring 2, đạo diễn Australia gốc Malaysia đang bắt tay vào các dự án The Aquaman (Siêu nhân đại dương) cho hãng Warner Bros. và Robotech cho Sony. Chặng đường thành danh của đạo diễn gốc Á ghi dấu ấn bằng nhiều bộ phim và loạt phim có thương hiệu riêng.
Khởi nghiệp bằng phim kinh dị ngân sách thấp, James Wan trở thành đạo diễn bom tấn hàng đầu hiện nay ở Hollywood.
Stygian (2000)
Chào đời năm 1977, James Wan mê làm phim từ năm 11 tuổi. Sau khi tốt nghiệp Cử nhân nghệ thuật ở Viện Công nghệ Royal Melbourne tại Australia, anh làm nhiều phim ngắn và video ca nhạc. Năm 2000, anh làm phim dài đầu tay có tên Stygian, kể về một cặp vợ chồng trẻ bị nhốt ở một nơi tăm tối phải tìm cách thoát ra ngoài. Tác phẩm hé mở kiểu làm phim sau này trở thành phong cách kinh dị của James Wan: một câu chuyện tốt, nhân vật gây đồng cảm, chất kết dính đậm đặc tạo ra từ không khí phim, tiếng động, nhạc phim và đạo cụ được sử dụng tạo hiệu quả triệt để.
Stygian giành giải "Best Guerrilla Film" tại Liên hoan phim Underground ở Melbourne.
Saw (2004)
Leigh Whannell - bạn thân James Wan - đóng chính trong "Saw" tập đầu.
Wan có một người bạn kiêm đồng nghiệp chơi thân với nhau từ hồi còn học đại học là Leigh Whannell. Năm 2003, cặp biên kịch kiêm đạo diễn hợp tác viết một kịch bản phim kinh dị lấy cảm hứng từ những giấc mơ và nỗi sợ hãi của cả hai. Sau khi chào bán cho một số trường quay, họ quyết định làm bộ phim với kinh phí khiêm tốn (1,2 triệu USD). Leigh đóng chính trong dự án.
Tác phẩm ra mắt với nhan đề Saw bất ngờ trở thành hiện tượng ăn khách toàn cầu. Phim thu về 55 triệu USD ở Mỹ và 48 triệu USD ở các thị trường khác, mang lại lợi luận gấp 80 lần kinh phí. Tác phẩm bật đèn xanh cho dự án Saw II, Saw III. Kể từ phần bốn, Wan và Leigh làm giám đốc sản xuất. Cả loạt phim Saw lên đến bảy tập và đều thành công. Điều đặc biệt là các tập phim chỉ làm với ngân sách hơn 10 triệu USD. Sau khi tập cuối ra mắt năm 2012, tổng bảy phần thu về 873 triệu USD toàn cầu.
Saw kể về một nhân vật có tên John Kramer với biệt danh Jigsaw (Lưỡi cưa). Hắn là một kẻ tâm thần bệnh hoạn, có sở thích nhốt các nạn nhân để tra tấn cả về thể xác lẫn tâm lý. Sau khi nhân vật bị giết ở tập ba, loạt phim vẫn tập trung vào những tác động của nhân vật này lên các câu chuyện kế tiếp. Phim có một số yếu tố tra tấn gợi dục tương tự Hostel.
Dead Silence và Death Sentence (2007 - 2009)
"Death Sentence" là thử nghiệm phim giật gân đầu tiên của James Wan.
Hai tác phẩm kinh dị này được làm trong cùng năm 2007 nhưng đánh dấu giai đoạn ba năm tiếp theo của đạo diễn gốc Á. Dự án Dead Silence ban đầu được làm từ lời khuyên của đại diện nhà làm phim rằng đây có thể là dự án sơ cua nếu như loạt Saw thất bại.
Để thai nghén ý tưởng cho phim này, James Wan nhốt mình trong phòng ngủ của một căn nhà xập xệ anh thuê ở Hollywood và vắt óc ra ý tưởng. Nhờ vậy, anh cho ra đời câu chuyện về một hồn ma nói tiếng bụng luôn cắt lưỡi của bất kỳ ai dám hét trước mặt nó. Câu chuyện dựa trên truyền thuyết phảng phất tinh thần các bộ phim kinh dị cũ như Twilight Zone và Hammer.
Trong khi đó, Death Sentence chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Brian Garfield, kể về một người cha tìm cách trả thù cho con trai bị xã hội đen giết chết. Tác phẩm giật gân lấy đề tài trả thù này hoàn toàn không mang tính chất kinh dị. Wan mô tả: "Đây là phim giật gân làm theo phong cách điện ảnh những năm 1970, u ám và nghiệt ngã. Tác phẩm này là phim nghệ thuật hơn là thương mại". Bộ phim đánh dấu sự khai phá các thể loại khác nhau của Wan ngoài kinh dị.
Insidious I, II và The Conjuring I, II (2010 - 2016)
"The Conjuring" thu về với 318 triệu USD so với 20 triệu USD ngân sách.
Với Insidious và The Conjuring, kỹ năng làm phim kinh dị của James Wan được đẩy lên đỉnh cao. Cả hai tác phẩm đều chứa những yếu tố cơ bản của một phim kinh dị hút khách: câu chuyện đơn giản chứa đầy chi tiết kỳ lạ và rùng rợn. Trong khi hai tập Insidious kể về những thân phận nhỏ bé bị quỷ ký sinh trong người, The Conjuring lại kể về những vụ án ly kỳ có thật của cặp vợ chồng phù thủy bắt ma - Ed và Lorraine Warren.
James Wan chia sẻ rằng Insidious và The Conjuring giống như đối sánh với Saw. So với Saw, hai loạt phim trên chứa hàng loạt yếu tố siêu nhiên, ma mị. Thay vì những cảnh chặt đầu hay cưa tay đẫm máu như trong loạt phim cũ, những câu chuyện này gây sợ hãi bằng không khí đậm chất huyền hoặc, đưa người xem vào thế giới bí ẩn đáng sợ, ở đó một chiếc cốc rơi hay một cánh cửa cót két cũng mang đến những điềm dữ nổi da gà. Các phim này thừa hưởng phong cách gây sợ hãi trong The Sixth Sense, The Others và các phim của David Lynch.
Doanh thu của loạt phim Insidious khả quan. Tập một thu về 97 triệu USD, tập hai là 161 triệu USD và tập ba do Leigh Whannell lần đầu đạo diễn cũng thu về 115 triệu USD so với ngân sách chỉ 10 triệu USD. Ra mắt năm 2013, The Conjuring thu về tới 318 triệu USD so với ngân sách 20 triệu USD. Phần hai của tác phẩm vừa ra rạp hôm 10/6.
Fast & Furious 7 (2015)
"Fast & Furious 7" giúp nâng tầm James Wan lên hàng đạo diễn bom tấn.
Từ hồi làm xong Insidious năm 2010, James Wan bày tỏ: "Tôi thực sự muốn thử nghiệm làm nhiều thể loại khác. Tôi yêu điện ảnh chứ không chỉ mê phim kinh dị. Tôi yêu phim hành động, phim hài lãng mạn. Nếu có cơ hội, tôi sẽ làm nhiều thể loại ngoài kinh dị".
Cơ hội đến với James Wan năm 2013 khi anh được hãng Universal mời thực hiện phần bảy bom tấn Fast & Furious thay thế Justin Lin. Wan là một trong bốn đạo diễn lọt vào danh sách rút gọn của Universal - cùng Jeff Wadlow, Baltasar Kormákur và Harald Zwart. Anh được chọn bởi có khả năng thực hiện nhiều phân cảnh mãn nhãn và sáng tạo ở mức ngân sách thấp.
Dự án phim có kinh phí 250 triệu USD sau đó phô diễn nhiều pha hành động tưởng như bất khả thi như thả ô tô từ máy bay, lao xe xuyên tòa nhà chọc trời và tái tạo Paul Walker lên hình bằng công nghệ số. Phim được giới chuyên môn và khán giả nồng nhiệt đón nhận, trở thành hiện tượng năm 2015, thu về hơn 1,5 tỷ USD toàn cầu.
Nhờ thành công của bom tấn, James Wan lột xác thành đạo diễn thành thục thể loại khó nhằn nhất - hành động. Sau bom tấn này, anh được các hãng lớn khác mời làm phim siêu anh hùng The Aquaman và Robotech. Đây đều là những dự án then chốt của các hãng phim Hollywood.
>> Xem thêm: