Theo nhóm chuyên gia từ Great Place to Work và Đại học RMIT, cùng với việc "bóng ma" Covid-19 dần được đẩy lùi, triển vọng giai đoạn hậu đại dịch ban đầu khá lạc quan. Tuy nhiên, áp lực lạm phát do các vấn đề về chuỗi cung ứng toàn cầu gây ra đã làm tăng lãi suất tại nhiều quốc gia, dẫn đến lo ngại về một cuộc suy thoái trong tương lai gần.
Quyết định sa thải hàng loạt nhân viên của những gã khổng lồ công nghệ như Meta hay Twitter báo hiệu suy thoái kinh tế đang cận kề. Mới đây, hơn 600.000 người lao động tại Việt Nam cũng bị ảnh hưởng tiêu cực do các đơn hàng xuất khẩu sụt giảm trong vài tuần qua.
Bà Evelyn Kwek - Giám đốc điều hành Great Place to Work khu vực ASEAN và ANZ nhận định, các tín hiệu này khiến doanh nghiệp trong nước lo lắng bởi Việt Nam đẩy mạnh công nghiệp hóa và trở nên phụ thuộc hơn vào xuất khẩu trong những năm gần đây.
"Việc tăng lãi suất có thể ảnh hưởng đến nhu cầu đầu tư toàn cầu, bên cạnh áp lực lạm phát đang len lỏi vào nền kinh tế", bà nói thêm.
Theo đó, nỗi sợ bị sa thải ngày càng lớn trong các tổ chức là thách thức không nhỏ đối với những người làm nghề quản trị nguồn nhân lực.
Thạc sĩ Phạm Thanh Hằng - giảng viên Đại học RMIT chỉ ra, các nghiên cứu trước đây cho thấy nhân viên trụ lại qua mùa sa thải vẫn có thể bị mắc chứng lo âu, trầm cảm hay mất niềm tin vào tổ chức. Điều này sẽ làm giảm đáng kể năng suất làm việc.
"Thường, các tổ chức sẽ tập trung vào việc cắt giảm chi phí, chấp nhận phúc lợi và ảnh hưởng tiêu cực đến mức độ gắn kết nhân viên", bà chia sẻ.
Doanh nghiệp ưu tiên sự hài lòng, gắn bó với nhân sự hoặc ra quyết định cắt giảm nhân sự phù hợp. Ảnh: Unplash
Tuy nhiên, các doanh nghiệp không nhất thiết phải "đi theo lối mòn". Một nghiên cứu của Great Place to Work (dựa trên dữ liệu tại Mỹ) đã chỉ ra rằng, nếu các doanh nghiệp tập trung vào con người và văn hóa công ty trong thời kỳ suy thoái, họ không chỉ tồn tại mà còn phát triển thêm nhờ việc gia tăng giá trị của cổ phiếu và nhân lực.
"Đừng hủy hoại tất cả những thành quả tốt đẹp và niềm tin tổ chức xây dựng được ở đội ngũ nhân sự trong giai đoạn kinh doanh thuận lợi, bởi vì việc thu hút, giữ chân và nuôi dưỡng nhân tài đòi hỏi rất nhiều đầu tư, nỗ lực", bà nhấn mạnh.
Từ đó, bà Hà Minh Châu - chuyên gia tư vấn cấp cao của Great Place to Work đề xuất giải pháp để nguồn lực con người vẫn có thể phát triển mạnh trong thời kỳ suy thoái kinh tế và gia tăng nhiều giá trị hơn cho từng nhân viên, tổ chức.
Bà quan niệm, niềm tin và phúc lợi phải là kết quả tổ chức hướng tới. Trong đó, niềm tin đến từ các khía cạnh khác nhau, bao gồm đồng nghiệp, công việc và cấp quản lý, trong khi phúc lợi dựa trên sự hỗ trợ về mặt tinh thần, sức khỏe tài chính, cũng như các mối quan hệ có ý nghĩa.
Khi thông báo sa thải đưa ra là đúng đắn và phù hợp sau khi đã cân nhắc về mặt đạo đức, những nhân viên nhận quyết định vẫn ủng hộ và điều này sẽ hình thành văn hóa tổ chức tích cực giữa những người còn lại.
Theo Tiến sĩ Jung Woo Han - Quyền chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản trị nguồn nhân lực & Khởi nghiệp tại RMIT Việt Nam, việc sa thải 900 nhân viên tại Better.com qua một cuộc họp trên Zoom và sa thải 3.700 nhân viên tại Twitter qua email là hai ví dụ về cách các quyết định nhân sự có thể gây mất lòng tin trong nội bộ tổ chức hay đội nhóm. Doanh nghiệp nên cân nhắc việc tạm thời giảm theo đuổi các mục tiêu tài chính để duy trì phúc lợi cho nhân viên. Những nỗ lực như vậy có thể là hạt giống sẽ đơm hoa kết trái trong tương lai.
Tiến sĩ Gavin Nicholson - giảng viên Đại học RMIT cũng lưu ý rằng các cán bộ nhân sự cấp cao nên xây dựng kế hoạch sớm cho các kịch bản có thể xảy ra dựa trên nguồn lực sẵn có, nhằm giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn, tăng khả năng chuyển đổi thành công trong thời kỳ suy thoái kinh tế.
"Trong mọi cuộc khủng hoảng đều ẩn chứa những cơ hội. Chúng ta nên nghĩ về suy thoái kinh tế sắp tới như cơ hội để mọi người cùng phát triển trong nội bộ mỗi tổ chức", ông nói
Thiên Minh