Theo một khảo sát năm 2020 của Tổ chức quốc tế về Bảo tồn thiên nhiên (WWF - Việt Nam), đa số doanh nghiệp, nhà hàng thường xuyên sử dụng sử dụng bao bì, sản phẩm nhựa dùng một lần, trong đó nhiều nhất là túi nilon (chiếm 88%), các bao bì khác như cốc nhựa, màng bọc, găng tay (chiếm 73%).
Cũng theo Báo cáo tình hình phát sinh chất thải nhựa năm 2022 của tổ chức này, đối với ngành du lịch, sức ép lớn nhất đến môi trường là phát sinh chất thải rắn và nước thải sinh hoạt. Khối lượng chất thải rắn phát sinh từ khách du lịch có xu hướng gia tăng giai đoạn 2017 - 2020, tương ứng với lượng khách gia tăng (trừ năm 2020 có giảm do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19).
Thời gian qua, việc quản lý chất thải nhựa tại các hải đảo, các khu du lịch biển, nhất là các bãi biển còn hạn chế. Việc xả chất thải nhựa bừa bãi cùng lượng lớn chất thải từ đại dương dạt vào các đảo, bãi tắm, đặc biệt trong mùa du lịch trở thành vấn đề đáng báo động ở vùng ven biển và các hải đảo.
Các chuyên gia cho rằng, để giảm thiểu tác động ô nhiễm, ngoài việc nâng cao ý thức cho du khách, các nhà hàng, quán ăn, quán cà phê tại điểm du lịch cần chủ động có biện pháp nhằm hạn chế rác thải nhựa trong các hoạt động hàng ngày. Cụ thể, WWF Việt Nam khuyến cáo các nhà hàng tuân thủ nguyên tắc 5T: từ chối, tiết giảm, tái sử dụng, tái chế và thu gom.
Theo đó, khi mua hàng, nhà hàng có thể tự mang dụng cụ đựng như túi vải, giỏ sọt mây tre, hộp nhựa dùng nhiều lần để tiết giảm mua mới các sản phẩm nhựa không cần thiết. Cùng với đó, nhà hàng nên yêu cầu nhà cung cấp hạn chế sử dụng túi ni-lông khi giao hàng hoặc thu hồi để giao cho những lần tiếp theo. Chủ các nhà hàng cũng có thể ưu tiên mua hàng từ các nhà cung cấp bao bì thân thiện môi trường hay ưu tiên các sản phẩm địa phương, các cửa hàng gần để hạn chế phát sinh đồ nhựa dùng một lần do phải vận chuyển xa.
Ống hút từ cỏ sậy thân thiện môi trường. Ảnh: Đinh Thúy Phương
Ở giai đoạn sơ chế, bảo quản đồ, các nhà hàng cần hạn chế sản phẩm nhựa dùng một lần như túi ni-lông, găng tay, khay, hộp cũng như tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất trên bao bì các sản phẩm đặc biệt là độ chịu nhiệt, cách xử lý bao bì. Các loại vật dụng để đựng đồ như inox, thủy tinh, sứ có nắp sẽ là lựa chọn thay thế cho các loại hộp xốp, chai lọ bằng nhựa.
Ở khâu bán hàng, nhà hàng lưu ý chỉ cung cấp ống hút nhựa khi khách có yêu cầu, các nhân viên bán hàng có thế thuyết phục khách dùng các loại ống thay thế như ống hút cỏ bàng, ống hút gạo, ống hút giấy.
Khi khách ăn uống tại nhà hàng, cần ưu tiên dùng dụng cụ tái sử dụng bằng inox, sứ, thủy tinh. Các loại bình nước lớn, cốc tái sử dụng cũng nên được đặt sẵn ở các vị trí để thuận tiện sử dụng.
Đối với dịch vụ giao hàng, trong phần đặt đồ, nhà hàng có thể đưa thêm lựa chọn không sử dụng ống hút, dao, thìa, bát nhựa dùng một lần cho khách. Các loại túi gia vị cũng cần tiết chế bằng cách trao đổi trước với khách để tránh giao thừa. Gợi ý khác là sử dụng các loại đồ đựng có thể tái sử dụng và thu hồi theo phương thức đặt cọc.
Các thùng phân loại rác đặt tại Côn Đảo. Ảnh: Gia Chính
Cuối cùng, các nhà hàng nên trang bị đầy đủ các dụng cụ để phân loại rác như thùng rác khác màu, ghi rõ loại rác, không tự ý đốt rác đặc biệt là rác nhựa, thu gom rác đúng quy định, không xả bừa bãi ra môi trường. Việc giảm rác thải nhựa không chỉ giúp các nhà hàng, quán ăn, quán cà phê tạo nên hình ảnh đẹp trong mắt du khách mà còn góp phần chung tay giữ gìn môi trường.
Tuệ Anh