Theo dự thảo Luật Căn cước (sửa đổi), thẻ căn cước có giá trị chứng minh về căn cước và thông tin khác của người dân đã được tích hợp. Thông tin này được dùng thực hiện giao dịch trên lãnh thổ Việt Nam.
Ngoài các trường thông tin cố định còn có một số thông tin sẽ được tích hợp thêm vào thẻ căn cước như thẻ bảo hiểm y tế, sổ bảo hiểm xã hội, giấy phép lái xe, giấy khai sinh, giấy chứng nhận kết hôn hoặc giấy tờ khác. Tất cả sẽ được tích hợp dựa trên đề nghị của người dân.
Khi người dân đã xuất trình thẻ căn cước, nhà chức trách không được yêu cầu thêm các giấy tờ hoặc thông tin đã được tích hợp trong thẻ; trừ trường hợp thông tin của người dân đã được thay đổi nên không thống nhất với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Thẻ căn cước công dân gắn chíp. Ảnh: Phạm Dự
Ngoài ra, thẻ căn cước được sử dụng thay cho giấy tờ xuất nhập cảnh trong trường hợp Việt Nam và nước ngoài ký kết điều ước hoặc thỏa thuận quốc tế cho phép người dân được sử dụng thẻ căn cước thay cho trên lãnh thổ của nhau.
Về nội dung thể hiện trên bề mặt thẻ căn cước, dự thảo sửa đổi theo hướng lược bỏ vân tay và sửa đổi quy định về thông tin số thẻ căn cước. Dòng chữ "Căn cước công dân" chuyển thành "Căn cước"; quê quán, nơi thường trú, chuyển thành nơi đăng ký khai sinh, nơi cư trú.
Bộ Công an lý giải việc thay đổi, cải tiến như trên để tạo thuận lợi hơn cho người dân khi sử dụng thẻ căn cước và đảm bảo tính riêng tư. Các thông tin cơ bản khác của người dân sẽ được lưu trữ, khai thác, sử dụng thông qua chíp điện tử trên thẻ. Đối với những thẻ căn cước đã cấp vẫn còn nguyên giá trị sử dụng, không bị tác động bởi quy định này.
Có thể cấp lại căn cước qua mạng
Theo dự thảo, người đã được cấp thẻ căn cước phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ khi đủ 14, 25, 40 và 60 tuổi.
Ngoài ra, thẻ căn cước được cấp đổi khi có sai sót về thông tin, thay đổi thông tin về họ, chữ đệm, tên khai sinh, ngày tháng năm sinh hoặc thay đổi nhân dạng, xác định lại giới tính hoặc chuyển đổi giới tính. Một số trường hợp khác phải cấp đổi thẻ là địa giới, tên đơn vị hành chính bị điều chỉnh, xác lập lại số định danh hoặc người cấp thẻ yêu cầu.
Việc cấp lại thẻ căn cước được thực hiện trực tuyến trên cổng dịch vụ công hoặc trực tiếp tại nơi làm thủ tục cấp thẻ căn cước. Cơ quan quản lý khi đó sẽ sử dụng thông tin cấp thẻ căn cước lần gần nhất để cấp lại thẻ cho công dân.
Kể từ ngày nhận đủ hồ sơ, cơ quan quản lý phải cấp lại thẻ căn cước trong thời hạn 7 ngày làm việc. Đây là điểm mới rút ngắn thời gian hơn. Hiện, mốc 7 ngày chỉ áp dụng cho người cấp mới hoặc đổi tại thành phố, thị xã; cấp lại là 15 ngày. Tại huyện miền núi vùng cao, biên giới, hải đảo không quá 20 ngày làm việc với tất cả trường hợp.
Theo Bộ Công an, thông tin của người dân liên quan thẻ căn cước là quan trọng, cần bảo vệ. Bởi thế dự thảo Luật Căn cước đã xác định rõ nguyên tắc quản lý là bảo đảm quyền con người và quyền công dân, bảo vệ chặt chẽ, an toàn dữ liệu cá nhân.
Việc khai thác thông tin trong thẻ căn cước được phân cấp, quyền cụ thể và phải được người dân đồng ý thông qua xác thực bằng quét vân tay, khuôn mặt trên thiết bị hoặc qua ứng dụng VNeID. Trường hợp người dân bị mất thẻ căn cước mà chưa làm lại được thì có thể dùng căn cước điện tử.