Giả thuyết mới về sự tiến hóa của chim từ bò sát
 |
|
Chim archeopteryx với móng nhọn ở đầu cánh. |
Đó là giả thuyết mới của nhà sinh học James Carey, Đại học California ở Davis (Mỹ). Theo thuyết này, ban đầu, tổ tiên của chim đã làm tổ dưới đất. Theo thời gian, chúng phát triển lông vũ, giữ thân nhiệt ổn định để có thể ấp trứng. Và để chăm sóc con non tốt hơn, chúng đẻ ít trứng hơn. Sau nữa, nhằm bảo vệ con non trước sự tấn công của kẻ thù dưới mặt đất, chúng tìm cách đặt ổ trứng lên ngọn cây.
Theo thời gian, hai chân trước của bò sát phát triển dài ra, đồng thời hình thành lớp màng như một chiếc ô, giúp chúng thả người từ tổ xuống đất mà không bị đau. Sau đó, lông vũ mọc quanh chiếc màng này thành cánh, giúp chúng bay được.
Để chứng minh giả thuyết này, Carey đã dẫn chứng những hóa thạch mà ông tìm được. Ví dụ, loài chim nguyên thủy archeopteryx có móng ở đầu cánh (phần còn lại của chân bò sát chưa tiến hóa hết). Ở loài chim này, cánh chưa phát triển và chúng chưa bay được nhẹ nhàng, mà chỉ có thể nhảy từ cành cây này sang cành cây khác. Móng ở đầu cánh giúp chúng quặp chặt vào cành cây, rồi đu người sang.
 |
|
Một hóa thạch chim archeopteryx. |
Thuyết của Carey có nhiều điểm mới mẻ. Trước đó, đã có hai thuyết được nhìn nhận rộng rãi. Thuyết thứ nhất cho rằng tổ tiên của chim vốn là loài bò sát sống trên cây, và chúng phát triển cánh để thả người xuống bắt mồi mà không bị đau. Thuyết thứ hai cho rằng bò sát tiến hóa thành chim là để có thể chạy thoát thân khi bị kẻ thù rượt đuổi trên mặt đất.
Carey cho rằng, hai thuyết trên có nhiều điểm sai lầm. Bởi vì, giả sử thuyết thứ nhất đúng thì chim sẽ phải hình thành lớp màng nối giữa chân trước và chân sau như kiểu dơi chứ không phải như chim ngày nay. Ngoài ra, lý giải sự phát triển của mỏ chim, Carey cho rằng, đó là vì mỏ là "công cụ" tốt để xây tổ và mớm thức ăn cho con non, chứ không phải vì mỏ nhẹ hơn răng, giúp chim bay tốt hơn như các giả thuyết trước đó.
Minh Hy (theo dpa)