Sáng 6/9, cháu Nguyễn Thị Thùy Trang (Cống Vị, Ba Đình, Hà Nội được bố mẹ đưa đến Bệnh viện Xanh Pôn để thụt do táo bón 7 ngày. Lúc đó, cháu vẫn khỏe mạnh bình thường. Sau 2 lần thụt, bệnh nhi vẫn đi ngoài ít nên y tá Oanh phải nong hậu môn và thấy ra được một ít phân rắn. Trở lại phòng khám, cháu Trang được bác sĩ khám kết luận là tim phổi bình thường, bụng mềm, tỉnh táo. Hỏi chuyện chị Thảo, mẹ cháu Trang, bác sĩ được biết cháu bị táo bón do phình đại tràng và trước đó vài ngày có sốt nên đã kê đơn thuốc và bảo ra gặp y tá cặp nhiệt độ, lưu viện theo dõi. Nhưng do không biết cặp nhiệt độ ở đâu, ngồi một lát không thấy bác sĩ chỉ định gì thêm nên vợ chồng chị Thảo đưa con về.
Đến nhà, bỏ khăn che mặt ra thấy con nhợt nhạt quá nên họ lại đưa cháu quay lại bệnh viện. Các bác sĩ phòng cấp cứu khám thấy sốt 39,8 độ C, bụng chướng, khó thở. Trong 3 tiếng đồng hồ nằm tại phòng hồi sức, cháu Trang được cho thở ôxy, tiếp nước, uống thuốc hạ sốt và đặt xông dạ dày, hậu môn (kết quả ra nước xanh bẩn và phân lỏng mùi hôi khắm). Cháu cũng được làm xét nghiệm máu, siêu âm và chụp X-quang ổ bụng. Kết quả cho thấy cháu bị tắc ruột do phình đại tràng, bạch cầu trong máu 9.000/ml (ở người bình thường, số bạch cầu trong máu là 7.000-8.000/ml).
Gần 3 giờ chiều, sau khi có kết quả xét nghiệm và được chẩn đoán tắc ruột, các bác sĩ quyết định chuyển cháu Trang lên Bệnh viện Nhi Trung ương. Kết quả xét nghiệm tại đây cho thấy có trực khuẩn đường ruột trong máu, bạch cầu máu qua 2 lần xét nghiệm là 11.500/ml và 23.300/ml; siêu âm và X-quang không phát hiện khối lồng hay hiện tượng thủng ruột. Cháu được chẩn đoán là sốc nhiễm khuẩn và được điều trị chống sốc. Do tình trạng quá nặng nên cháu Trang đã qua đời đêm hôm đó.
Anh Nguyễn Hồng Quân, bố cháu Trang đã làm đơn gửi Sở Y tế Hà Nội đề nghị làm rõ nguyên nhân gây tử vong cho cháu. Sở đã thành lập Hội đồng chuyên môn về việc này, gồm giáo sư Lê Nam Trà nguyên chủ nhiệm bộ môn Nhi Đại học Y Hà Nội và tiến sĩ Nguyễn Thanh Liêm, Giám đốc Bệnh viện Nhi Trung ương. Ngày 22/9, hội đồng đã đưa ra kết luận: nguyên nhân gây tử vong cho cháu Trang là sốc nhiễm khuẩn nặng do táo bón quá lâu; quá trình khám, thụt tháo, cấp cứu, theo dõi và chuyển viện của y bác sĩ Bệnh viện Xanh Pôn là đúng.
Gia đình bệnh nhân không đồng ý với kết luận trên mà cho rằng cháu Trang đã chết oan do sự tắc trách của bệnh viện, và triệu chứng sốc là hậu quả của quá trình thụt tháo. Anh Quân đã tham khảo một số chuyên gia ngành y và được biết rằng nếu nhiễm khuẩn nặng thì trẻ phải sốt và quấy khóc, trong khi con anh khi đến bệnh viện không hề sốt và vẫn khỏe mạnh, ăn tốt chơi ngoan.
Về điều này, tiến sĩ Nguyễn Thanh Liêm cho biết, thụt tháo chỉ có thể gây tử vong trong 2 trường hợp: lồng ruột và thủng, vỡ ruột, hậu quả của việc tác động quá mạnh hoặc bơm nước quá nhiều. Tuy nhiên, các kết quả chụp chiếu đã cho thấy không có các hiện tượng đó. Các biểu hiện lâm sàng và xét nghiệm của cháu Trang đều chứng tỏ cháu bị nhiễm khuẩn nặng: sốt, phân chỗ rắn chỗ lỏng, mùi khắm, đặt xông dạ dày ra nước xanh bẩn, bạch cầu cao, và nhất là trong máu có trực khuẩn đường ruột, một bằng chứng chắc chắn của tình trạng nhiễm trùng toàn thân do viêm ruột. Về việc cháu có sốt hay không khi đến viện thì không xác định được vì cháu chỉ được đo nhiệt độ khi quay lại phòng cấp cứu. Tuy nhiên, có không ít trường hợp trẻ bị nhiễm khuẩn mà không sốt hoặc khi sốt khi không. Trẻ có thể vẫn khỏe mạnh chơi ngoan cho đến khi đột ngột có biểu hiện nặng do vi khuẩn ồ ạt phóng độc tố vào máu, y học gọi là sốc. Tiến sĩ Liêm phủ nhận khả năng chính quá trình thụt tháo đã gây nhiễm khuẩn vì trong vòng 1 buổi sáng, tình trạng nhiễm khuẩn tại chỗ không thể diễn biến thành nhiễm khuẩn máu được.
Tiến sĩ Liêm cũng cho biết, hiện nay, tỷ lệ trẻ bị nhiễm khuẩn máu được cứu sống là gần 99% với điều kiện chữa chạy sớm khi trẻ còn khỏe mạnh. Còn khi đã bị sốc thì hầu hết trường hợp bị tử vong. Vấn đề là phát hiện để điều trị kịp thời. Gia đình cháu Trang cho rằng, cơ hội được cứu sống đó của cháu đã bị Bệnh viện Xanh Pôn cướp đi khi các bác sĩ đã kéo dài thời gian theo dõi, không điều trị tích cực hoặc chuyển viện ngay. Bà Nguyễn Phạm Ý Nhi, Phó giám đốc bệnh viện Xanh Pôn, giải thích, khi bệnh nhi trở lại trong tình trạng nặng, bệnh viện đã khẩn trương làm các biện pháp chống sốc cho cháu, đồng thời làm các xét nghiệm và lấy kết quả. Trong chừng ấy thời gian họ không thể làm gì hơn. Ông Nguyễn Thanh Liêm cũng thừa nhận việc chống sốc trước khi chuyển viện là đúng vì nếu không, bệnh nhân rất dễ chết dọc đường.
Bà Ý Nhi cũng cho rằng, gia đình bệnh nhân đã có lỗi vì tự ý đưa con về. Khi khám, mặc dù trẻ vẫn khỏe mạnh tỉnh táo nhưng do gia đình khai trước đó có sốt nên bác sĩ Hiền đã chỉ định cặp nhiệt độ và lưu viện theo dõi. Trong quá trình lưu viện, trẻ sẽ được khám và cặp nhiệt độ nhiều lần, nếu sốt trên 38,5 độ C sẽ phải tìm nguyên nhân xử trí. Việc tự bỏ về đã làm chậm hơn thời điểm phát hiện bệnh.
Ban giám đốc Bệnh viện Xanh Pôn cũng thừa nhận rằng các bác sĩ đã không dự đoán được khả năng diễn biến nặng của cháu Trang do lúc khám, cháu vẫn khỏe mạnh tỉnh táo; bệnh viện sẽ rút kinh nghiệm. Nhưng tuyên bố ấy đã không xoa dịu được sự phẫn nộ của người nhà bệnh nhân. Theo anh Quân, việc chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời là trách nhiệm của y bác sĩ. Các bác sĩ phải biết rằng những người táo bón lâu ngày dễ bị nhiễm khuẩn trường ruột dẫn đến nhiễm khuẩn máu và tử vong. Họ cũng đã biết là cháu Trang bị táo bón 7 ngày. Do đó, nếu có trách nhiệm, họ phải nghĩ đến khả năng xảy ra tai biến để đề phòng và có những chỉ định chặt chẽ hơn.
Qua nhiều lần trao đổi giữa bệnh viện, thanh tra Sở Y tế và gia đình bệnh nhân, vợ chồng anh Quân vẫn không đồng ý với kết luận rằng cháu Trang tử vong do nhiễm khuẩn ruột, hậu quả của táo bón lâu ngày mà cho rằng bệnh viện có lỗi trong cái chết của cháu. Họ cũng không chấp nhận hội đồng chuyên môn vì giáo sư Trà là thày dạy của 2 bác sĩ trực tiếp khám cho cháu Trang. Cũng theo anh Quân, khi phát biểu rằng trẻ nhiễm trùng máu có thể cứu sống nếu điều trị sớm, tiến sĩ Liêm đã mâu thuẫn với kết luận của Hội đồng chuyên môn mà ông là thành viên, vì theo kết luận của hội đồng này, cái chết của cháu Trang gần như là "bất khả kháng".
Anh Quân cho biết, nếu phía bệnh viện và Sở Y tế không có cách giải quyết làm gia đình cảm thấy hợp tình hợp lý, họ sẽ tiếp tục đưa vụ việc lên cấp cao hơn.
Thanh Nhàn