Garrett Bemiller, 25 tuổi, lớn lên cùng với màn hình và ứng dụng di động. Tuy nhiên, khi bước vào cuộc sống văn phòng, chiếc máy in lại khiến anh bối rối.
Với Bemiller, những thứ như máy scan, máy photocopy thật phức tạp. Lần đầu anh phải sao tài liệu diễn ra không hề suôn sẻ. Mất vài lần anh mới nhận ra phải úp mặt văn bản muốn copy xuống kính.
Bemiller thường lên Google để tìm hướng dẫn sử dụng. Dù vậy, anh cũng xin trợ giúp từ đồng nghiệp lớn tuổi hơn, những người thông thạo với máy móc trong văn phòng. Từ chỗ được kỳ vọng sẽ hỗ trợ đồng nghiệp các vấn đề công nghệ, anh lại phải nhờ người khác giúp đỡ.
Theo Sarah Dexter, Phó giáo sư Đại học Virginia (Mỹ), người ta tin rằng những đứa trẻ sinh trong kỷ nguyên thông tin sẽ nắm bắt được mọi công nghệ một cách tự nhiên. Tuy nhiên, điều này không đúng trên thực tế. Họ không biết cách scan tài liệu nếu chưa từng được dạy.
Gen Z sở hữu kỹ năng chỉnh sửa ảnh, biên tập video thành thục ngay trên điện thoại, hoặc sử dụng các công cụ làm web như Squarespace, Wix. Họ lớn lên và quen thuộc với các ứng dụng di động được thiết kế để ai cũng dùng được.
Dù vậy, máy tính để bàn không trực quan bằng. Những thứ như tập tin, thư mục, quét, in và phần cứng ngoài rất phổ biến trong văn phòng lại xa lạ với Gen Z. Một người dùng Reddit chia sẻ, đồng nghiệp Gen Z của mình thậm chí còn không biết cách bật máy tính vì họ quen dùng laptop và chỉ cần đóng máy khi không sử dụng.
Steve Bench, một người thường xuyên tổ chức các workshop về khác biệt thế hệ trong doanh nghiệp, nói đùa rằng các thực tập sinh Gen Z của ông không biết cách gửi thư. "Họ hỏi tôi sticker ở đâu. Tôi hỏi lại, ‘ý bạn là tem phải không’", ông chia sẻ.
Hãng máy tính HP dùng cụm từ "tech shame" để đặt tên cho tình huống người trẻ vật lộn với thiết bị văn phòng cơ bản. Theo nghiên cứu của hãng, khoảng 1/5 số nhân viên trẻ "cảm thấy bị phán xét khi gặp vấn đề công nghệ", khiến họ không tự tin xin trợ giúp. Trong một khảo sát khác, hãng tuyển dụng LaSalle Agency chỉ ra gần một nửa lứa cử nhân 2022 "thiếu chuẩn bị" khi xét đến những kỹ năng công nghệ phù hợp để gia nhập lực lượng lao động.
Khảo sát những người trong độ tuổi từ 18 đến 26 của Dell cho thấy 56% không có hoặc chỉ biết một số kỹ năng kỹ thuật số cơ bản. 1/3 nói không được dạy kỹ năng kỹ thuật số cần thiết trong công việc.
Chính vì vậy, máy in trở thành "sinh vật lạ" trong mắt Gen Z. Max Simon, 29 tuổi, làm trong lĩnh vực sáng tạo nội dung, hồi tưởng lại ngày đầu tiên nhìn thấy máy in. "Chúa ơi, nó giống như tôi vừa phát hiện một cổ vật vậy", anh ví von.
Simon, người sáng tạo những video TikTok hài hước về cuộc sống công sở, thuộc về thế hệ Millennials. Anh tự nhận là người hướng dẫn cho những "chú cừu Gen Z đang lạc lối" khi mới đi làm. Anh cho biết những thứ có vẻ đơn giản lại khiến Gen Z mất cảnh giác.
Với Simon, một phần nguyên nhân xuất phát từ mạng xã hội. Những ứng dụng dễ dùng như Instagram, TikTok khiến người trẻ tin rằng những thứ khác cũng dễ dàng như vậy. Khi vấp phải khó khăn, họ có xu hướng bỏ cuộc. "Chỉ mất năm giây để học cách sử dụng TikTok vì bạn không cần sách hướng dẫn như máy in", anh so sánh.
Khi phải làm những công việc đơn giản, Gen Z lảng tránh hết mức có thể. Elizabeth, kỹ sư 23 tuổi tại Los Angeles, cố hết sức để không phải dùng máy in. Không biết sử dụng một thứ mà người khác xem là căn bản, cô thấy ngượng nên không muốn hỏi.
Trong khi đó, Bemiller lại vô tình làm hỏng laptop vì không biết xin hỗ trợ như thế nào. Buổi sáng khi mở máy tính lên, anh nhìn thấy thông báo từ Dropbox và đồng ý luôn mà không đọc thêm. Sau vài tháng, máy tính bắt đầu chạy chậm hơn đáng kể và tắt đột ngột. Vì không làm được việc gì, cấp trên đặt mua cho anh laptop mới. Tuy nhiên, đúng vào lúc máy tính mới được gửi đến, nhân viên IT phát hiện vấn đề là vì Bemiller cho phép Dropbox sao lưu mọi thứ vào ổ cứng máy tính và ngược lại.
Dù loay hoay với máy móc văn phòng, một thứ khiến những nhân viên Gen Z khác biệt so với các đồng nghiệp lớn tuổi là họ sẵn sàng học hỏi và thích ứng nhanh với kỹ năng mới.
Huy Phương (Theo Guardian)