"Hơn 50% nam giới có từ hai yếu tố nguy cơ trở lên", GS.TS.BS Nguyễn Lân Việt, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Tim mạch học Việt Nam, nói tại lễ ký kết hợp tác nâng cao kiến thức về các bệnh không lây nhiễm, ngày 22/11.
Kết quả Điều tra quốc gia yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm năm 2021 của Bộ Y tế, hơn 41% nam giới từ 15 tuổi trở lên hút thuốc, hơn 28% uống rượu bia mức nguy hại, tức có ít nhất một lần uống từ 60 g cồn trở lên trong 30 ngày qua, gấp nhiều lần so với phụ nữ. Ngoài ra, chế độ ăn thiếu rau và trái cây, thiếu vận động thể lực, tiêu thụ muối cao, tình trạng thừa cân béo phì, rối loạn lipid máu... càng góp phần khiến tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, đái tháo đường, ung thư, bệnh hô hấp mạn tính ngày càng tăng, đặc biệt là ở nam giới.
Theo giáo sư Việt, trong chuỗi nguyên nhân bệnh không lây nhiễm, các yếu tố hành vi như trên là có thể thay đổi được dựa vào ý thức của mỗi người. Bên cạnh đó, các yếu tố xã hội có thể quyết định sức khỏe như vấn đề toàn cầu hóa, đô thị hóa, công nghiệp hóa, già hóa dân số, môi trường...
Bệnh viện Ung Bướu TP HCM luôn đông đúc bệnh nhân đến khám. Ảnh: Thư Anh
Hiện, số người mắc bệnh không lây nhiễm trong cộng đồng rất lớn, ước tính khoảng trên 20 triệu ca. Những bệnh này là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong tại Việt Nam, chiếm khoảng 81% tổng số tử vong, theo số liệu của Tổ chức Y tế thế giới (WHO). Ðáng lo ngại, các trường hợp chết sớm trước 70 tuổi chiếm hơn 41%, gây gánh nặng bệnh tật rất lớn.
Trong đó, tử vong do bệnh tim mạch chiếm tỷ lệ lớn nhất với gần 40%, đặc biệt tử vong do bệnh tim thiếu máu cục bộ ngày càng tăng. Số mắc mới bệnh ung thư cũng tăng dần mỗi năm. "Chưa bao giờ tỷ lệ đái tháo đường, tiền đái tháo đường tăng lên như hiện nay. Điều nguy hiểm là rất nhiều người bệnh đái tháo đường, tăng huyết áp không biết mình mắc bệnh", giáo sư Việt nói.
Trong báo cáo hồi tháng 9, WHO cho hay bệnh tim, ung thư, tiểu đường và bệnh hô hấp đã vượt qua các bệnh truyền nhiễm, trở thành "kẻ giết người" hàng đầu toàn cầu, gây ra 74% số ca tử vong trên thế giới. Cứ hai giây, thế giới lại có một người dưới 70 tuổi chết vì bệnh không lây nhiễm. Việc giảm thiểu các yếu tố nguy cơ gây nên những bệnh này có thể cứu sống hàng triệu người.
Theo các chuyên gia, bệnh không lây nhiễm là những căn bệnh diễn tiến âm thầm và không có nhiều dấu hiệu rõ ràng để có thể phát hiện. Nếu hiểu đúng về bệnh, mỗi người có thể tự phòng tránh và biết được những nguy cơ để tầm soát từ sớm, hạn chế mắc phải cũng như giảm thiểu tàn tật và tử vong.
Hội Tim mạch học Việt Nam ký kết với Merck Healthcare Việt Nam Biên bản ghi nhớ thỏa thuận hợp tác nhằm nâng cao nhận thức, kiến thức cho cộng đồng và cán bộ y tế về các bệnh không lây nhiễm phổ biến hiện nay, bao gồm: tim mạch, đái tháo đường và tuyến giáp.
Lê Phương