Cô Phạm Thị Lương (52 tuổi), ngụ quận 7, TP HCM là đời thứ 3 của gánh bún suông tại số 183/41, bến Vân Đồn, quận 4, TP HCM. Mỗi ngày cô thức từ 2h sáng để nấu nước lèo và chuẩn bị nguyên liệu bán bún. Đúng 4h, cô cùng chồng đẩy xe sang quận 4 để dọn quán, 6h là khách có tô bún suông nóng hổi vừa thổi vừa ăn trên tay.
Cô Lương kể công việc bán bún suông là nghề bên chồng, còn quê cô ở Đồng Nai và làm phụ hồ. Năm 19 tuổi, cô theo chồng về TP HCM sinh sống, theo mẹ chồng phụ dọn bàn, rửa chén rồi được truyền lại gánh bún có từ thời bà nội của chồng.
Ban đầu, cô thấy việc nấu bún suông không khó, nhưng để bán đắt khách là không dễ. "Ngày mới bán, tôi làm chậm lắm, múc nước lèo, tương ớt rất lâu, nghĩ mình không có duyên mua bán. Khách cứ nghĩ tôi bán bún riêu, hỏi nhiều đến mức mà tôi phải để tấm bảng 'bún suông'. Thấy lạ, họ ăn thử, và cứ thế quán dần dần đông. Vào thứ bảy, chủ nhật tôi làm không kịp bán", cô tâm sự.
Tô bún suông của cô Lương gồm tôm, giò heo hoặc thịt nạc, huyết luộc cộng thêm suông (đuông), thành phần làm nên điểm nhấn của món bún này. Suông là phần thịt nạc tôm được giã nhuyễn trộn với bột, nêm nếm vừa ăn để khi nấu chín giữ được độ dẻo, dai vừa và có độ ngọt, thơm của tôm. Khi ăn, thực khách chấm suông với nước chấm pha bằng tương ngọt và nước mắm me.
Tên gọi bún suông cũng bắt nguồn từ việc nặn hình phần thịt này giống con đuông dừa, nhưng có người cho rằng cái tên là mong muốn gửi gắm vào món ăn những điều suôn sẻ trong cuộc sống.
Tô bún của cô Lương có giá 40.000 đồng. Trong 3 giờ, cô có thể bán hết 20 kg bún tươi. Gánh bún ba đời cũng trở nên thân quen với cư dân quận 4 vào mỗi sáng.
Bà nội, mẹ chồng của cô Lương đều không phải người Trà Vinh, và ngay cả cô cũng chưa từng đến Trà Vinh, quê hương của món bún suông nổi tiếng này. Nhưng trong những năm làm nghề, cô nói rằng món bún của cô "chưa có khách nào chê, trừ khi họ không biết cách thưởng thức".
Huỳnh Nhi