Năm 2018, Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh sử dụng xỉ thép tái chế làm đường công vụ tại khu liên hợp gang thép. Vị trí xây dựng tại phía nam xưởng luyện cốc và nhà máy nhiệt điện, bên ngoài hồ xả lũ TC2 và TC3.
Công trình như một tuyến đê, dài hơn 2.000 m, mặt cắt hình thang cao 4,5-10 m; bề rộng chân 12-30 m. Phía trên là mặt đường rộng một m; lõi lô công trình sử dụng xỉ thép đầm chặt và bao phủ xung quanh bề mặt một lớp đất trồng cây dày 50 cm.
Khu vực tập kết bãi xỉ của Formosa. Ảnh: Đ.H
Tháng 7/2018, Sở Xây dựng Hà Tĩnh kiểm tra, phát hiện công trình thi công được khoảng 31% khối lượng theo thiết kế, nhưng không có giấy phép xây dựng theo quy định. Đây là hạng mục được bổ sung làm mới trong khu đất thuộc dự án, song không có trong quy hoạch được duyệt.
Theo Sở Xây dựng, hạng mục trên không thực hiện hồ sơ thủ tục về đầu tư xây dựng theo quy định, triển khai khi chưa báo cáo đánh giá tác động môi trường. Phía Formosa chưa làm rõ được sự phù hợp của chất liệu xỉ thép làm vật liệu san lấp và đường giao thông theo các quy định của Bộ Xây dựng.
Trung tuần tháng 3/2019, Sở Xây dựng Hà Tĩnh có văn bản hướng dẫn Formosa tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt điều chỉnh, bổ sung công trình "Vành đai cây xanh dọc tuyến đường công vụ" vào Quy hoạch xây dựng khu liên hợp gang thép và cảng nước sâu Sơn Dương đã được cấp có thẩm quyền thẩm định, phê duyệt.
Xỉ thép trong khuôn viên công ty Formosa chất đống, cao quá hàng rào. Ảnh: Đ.H
Sở đề nghị xỉ thép sử dụng phải được chứng nhận phù hợp với các tiêu chuẩn viện dẫn tại hướng dẫn kỹ thuật về "Xỉ gang và xỉ thép sử dụng làm vật liệu xây dựng" được Bộ Xây dựng ban hành. Khi chưa thực hiện đầy đủ trình tự thủ tục trên thì Formosa không đủ điều kiện khởi công.
Đại diện Tổng cục Môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, loại xỉ thép trên không gây ảnh hưởng đến môi trường và được phép sử dụng. "Ban đầu Formosa dùng xỉ thép thi công đường công vụ do nghĩ xỉ thép đã có hợp chuẩn quy. Khi đoàn của Bộ và tỉnh Hà Tĩnh vào kiểm tra đã yêu cầu dừng lại để đánh giá", lãnh đạo Tổng cục Môi trường nói.
Hiện Formosa đã có sơ bộ báo cáo đánh giá gửi Bộ Tài nguyên. Kết quả cho thấy công ty này xây dựng công trình đường công vụ kết hợp trồng cây xanh và làm theo quy chuẩn, quy trình công nghệ nhà máy thép của Nhật Bản.