Tình hình khủng hoảng tại khu vực đồng tiền chung Châu Âu chưa có lối thoát, nhiều kế hoạch giải cứu đồng euro được khởi xướng nhưng đến nay vẫn chưa rõ ràng và dường như các ý tưởng giải cứu mới đã cạn kiệt.
Cuộc khủng hoảng nợ công Châu Âu kéo dài đến nay gần 3 năm mà các nhà hoạch định chính sách Châu Âu vẫn chưa tìm ra được “phương thuốc thần kỳ” để “chữa bệnh” trong khi vô số tiền bạc đã bỏ ra.
Hơn nữa dường như các ý tưởng mới đã cạn kiệt trong khi các ý tưởng trước đó đang lâm vào bế tắc. Hiện tại, thật khó để có thể xác định đồng euro đang đi về đâu. Lợi suất trái phiếu Tây Ban Nha liên tục tăng cao và điều này có nghĩa là các khoản nợ của Madrid ngày càng không bền vững.
Trước đó, vào ngày 26/7, Chủ tịch Ngân hàng trung ương Châu Âu (ECB) Mario Draghi tuyên bố ủng hộ vô điều kiện đồng tiền chung Châu Âu. Ông Draghi cho biết ECB sẵn sàng làm mọi việc nhằm bảo vệ đồng euro vì sự tồn tại của đồng tiền này là "không thể thay đổi được", đồng thời khẳng định ECB sẽ giữ cho nợ công của các quốc gia Khu vực đồng euro nằm trong vòng kiểm soát khi vấn đề này cản trở việc ấn định lãi suất thích hợp.
Nếu theo dõi về học thuyết nguồn gốc của tiền tệ, chúng ta có hy vọng cứu đồng euro sớm hơn?Học thuyết đầu tiên được đưa ra cách đây 120 năm trong công trình nghiên cứu thực hiện của nhà kinh tế học người Áo Karl Menger. Theo học thuyết của Menger, người mua và người bán thỏa thuận sẽ sử dụng một thứ hàng hóa chung để trao đổi. Những thứ nhỏ bé nhưng có giá trị và dễ dàng chia nhỏ là lựa chọn tốt nhất. Vàng, gia vị và vỏ sò là những thứ tiêu biểu cho điều này. Thứ tiền tệ đó cũng phải được tất cả mọi người chấp nhận. Như vậy, học thuyết của Menger không hề có vai trò của Chính phủ. Tiền tệ ra đời là phản ứng được thị trường dẫn dắt, trong đó khu vực tư nhân tự định hình và sử dụng tiền tệ như một giải pháp giảm thiểu chi phí giao dịch.
Trong khi đó, học thuyết thứ 2 nhấn mạnh hơn vai trò của Chính phủ, được nhà kinh tế học Charles Goodhart giải thích trong một nghiên cứu thực hiện vào năm 1998. Học thuyết này cho rằng tiền tệ ra đời là do sự can thiệp của chính phủ. Chính phủ tạo ra các sở đúc tiền để sản xuất tiền xu, yêu cầu thuế phải được nộp vào kho bạc nhà nước và hình ảnh của chính phủ cũng được in trên các tờ giấy bạc.
Điều này có ý nghĩa như thế nào với đồng euro? Trong nghiên cứu, Charles Goodhart cho rằng mối liên hệ quan trọng nhất trong học thuyết của ông chính là mối liên hệ giữa một bên là các thể chế chính trị và chính sách tài khóa với một bên là chu trình tạo ra tiền trong đó có ngân hàng trung ương.
Theo đó, đồng tiền euro bị khủng hoảng như hiện nay chính là mối liên hệ đó đã bị suy yếu. Rõ ràng là hệ thống tiền tệ và các cơ quan quyết định chính sách tài khóa đang bị tách đôi và không còn gắn kết với nhau. Sự rời rạc này chắc chắn sẽ gây ra những tác dụng phụ không thể lường trước được đối với đồng euro.
Vì vậy, Eurozone cần đến sự gắn kết tài khóa chặt chẽ hơn nữa. Chính sự rời rạc giữa chính sách tài khóa và tiền tệ đã gây ra những con số nợ nần khủng khiếp của các quốc gia như Hy Lạp, Tây Ban Nha, Italy, Bồ Đào Nha…
Toàn cầu 'nín thở' chờ Fed và ECB
(Theo thitruongtaichinh)