Phát ngôn viên Văn phòng Tổng thống Cộng hòa Czech thông báo quyết định về mức giá trần khí đốt được thống nhất trong cuộc họp các bộ trưởng năng lượng Liên minh châu Âu (EU) diễn ra tại Brussels, Bỉ, hôm nay. Thỏa thuận được thông qua sau nhiều tháng chia rẽ giữa các nước thành viên chia rẽ về cách ứng phó cuộc khủng hoảng năng lượng liên quan đến khí đốt.
Biện pháp này sẽ áp dụng từ ngày 15/2/2023, trong đó giá trần được kích hoạt nếu giá khí đốt trên sàn TTF của Hà Lan, được xem là tiêu chuẩn châu Âu, vượt quá mức 180 euro/megawatt giờ trong vòng ba ngày.
Một trạm bơm khí đốt gần biên giới Ukraine - Ba Lan hồi năm 2009. Ảnh: Reuters.
Ủy ban châu Âu đã nỗ lực tìm kiếm những biện pháp mà tất cả 27 thành viên có thể nhất trí. Các lựa chọn dễ dàng như tự nguyện cắt giảm lượng tiêu thụ khí đốt hay áp thuế đã được sử dụng, trong khi áp giá trần được coi là phương án khó khăn nhất.
Châu Âu đã đối mặt cuộc khủng hoảng năng lượng vì giá khí đốt tăng vọt và nguồn cung hạn chế sau khi Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine hồi tháng 2. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) cảnh báo châu Âu có thể thiếu khoảng 30 tỷ mét khối khí đốt trong năm 2023, khiến EU phải tìm cách chuẩn bị tốt nhất cho mùa đông năm nay và cả những năm sau.
Giá năng lượng cao kéo theo lạm phát, tăng hóa đơn của các hộ gia đình và buộc một số ngành công nghiệp sử dụng nhiều khí đốt phải đóng cửa hoặc hạn chế sản xuất.
Để cố gắng hạn chế tác động của giá khí đốt cao với nền kinh tế, khoảng 15 quốc gia EU đã kêu gọi áp trần giá khí đốt trên toàn châu Âu. Giá khí đốt ở châu Âu vẫn ở mức tương đối cao, dù đã giảm trong những tháng gần đây, khi EU nhất trí một số biện pháp khẩn cấp như nỗ lực lấp đầy các kho dự trữ trước mùa đông.
Giá khí đốt trên sàn TTF của Hà Lan hôm 7/12 là 140 euro (gần 150 USD) mỗi megawatt giờ. Một năm trước, mức giá này vào khoảng 95 euro và hai năm trước là khoảng 14 euro. Giá khí đốt hồi tháng 8 đã tăng lên mức kỷ lục 340 euro mỗi megawatt giờ.
Mức độ phụ thuộc năng lượng nhập khẩu của EU trước chiến sự Ukraine. Bấm vào hình để xem chi tiết.
Khi trần giá khí đốt được thông qua, mọi giao dịch ở trên mức này đều không được chấp nhận. Ủy ban châu Âu có thể lập tức ngừng áp giá trần nếu nó gây ra hậu quả tiêu cực, như đe dọa nguồn cung khí đốt của lục địa. Tuy nhiên, mức trần giá khí đốt sẽ không ảnh hưởng tới hợp đồng tư nhân ngoài các sàn giao dịch năng lượng.
Ngân hàng Trung ương châu Âu cảnh báo đề xuất của EU có thể gây nguy hiểm cho ổn định tài chính và có khả năng khiến các công ty tiện ích chuyển sang giao dịch tư nhân, chấp nhận rủi ro lớn nhằm tránh mức giá trần. Đây cũng là mối lo ngại của Hiệp hội Giao dịch Năng lượng châu Âu.
Vũ Anh (Theo Reuters)