"Chúng tôi hôm nay đã chứng minh rằng Liên minh châu Âu (EU) đang vượt qua thách thức, xây dựng quốc phòng châu Âu và sát cánh cùng Ukraine", Chủ tịch Hội đồng châu Âu (EC) Antonio Costa nói sau hội nghị thượng đỉnh của khối ở Brussels ngày 6/3.
Các lãnh đạo EU ủng hộ sáng kiến "Tái vũ trang châu Âu" của Ủy ban châu Âu về huy động 800 tỷ EUR (860 tỷ USD) trong 4 năm để tăng năng lực quốc phòng của khối và hỗ trợ Ukraine. Một phần trong sáng kiến là kế hoạch cung cấp khoản vay khoảng 160 tỷ USD cho các chính phủ thành viên tăng ngân sách quốc phòng.
Tuyên bố chung của 27 nước EU yêu cầu các bộ trưởng nước thành viên xem xét khẩn cấp chi tiết các đề xuất.

Lính Pháp khai hỏa trong cuộc tập trận pháo binh của NATO tại vùng Lapland, Phần Lan ngày 17/11/2024. Ảnh: AFP
"Châu Âu phải chấp nhận thách thức chạy đua vũ trang và phải giành chiến thắng. Châu Âu thực sự có khả năng chiến thắng trong bất kỳ cuộc đối đầu quân sự, tài chính và kinh tế nào với Nga. Chúng ta sẽ mạnh hơn", Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk nói.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhận định đây mới chỉ là bước đầu tiên. "Dù điều gì xảy ra ở Ukraine, chúng ta vẫn cần xây dựng năng lực phòng thủ tự chủ của châu Âu", ông nói sau hội nghị.
Các lãnh đạo EU cũng ra tuyên bố ủng hộ Ukraine nhưng không có sự tham gia của Hungary. Tuyên bố nhấn mạnh không thể có cuộc đàm phán nào về Ukraine mà không có Kiev tham dự và cam kết tiếp tục hỗ trợ quốc gia Đông Âu.
"Chúng tôi ở đây để bảo vệ Ukraine", ông Costa nói khi cùng Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von de Leyen chào đón Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tới hội nghị thượng đỉnh.
Tuy nhiên, giới quan sát cảnh báo châu Âu khó có thể lấp đầy khoảng trống của Mỹ sau khi Washington đóng băng viện trợ quân sự cho Ukraine. Mỹ năm ngoái cung cấp hơn 40% viện trợ quân sự cho Ukraine. Một số lãnh đạo châu Âu vẫn hy vọng sẽ thuyết phục được Washington nối lại viện trợ.
"Chúng ta phải tìm cách đảm bảo sự hỗ trợ của Mỹ sẽ tiếp tục trong thời gian tới, bởi Ukraine cũng phụ thuộc vào hỗ trợ đó để bảo vệ họ", Thủ tướng Đức Olaf Scholz nói.
Thùy Lâm (Theo Reuters)