Sau khi tiếp xúc với tỷ phú Elon Musk hơn ba năm, Walter Isaacson - người từng viết tiểu sử cho Steve Jobs - đã cung cấp góc nhìn mới về cuộc đời của một trong những người quyền lực nhất thế giới.
Elon Musk. Ảnh: Reuters
"Nhiều bộ óc trong một con người"
Trong cuốn sách xuất bản ngày 12/9, Isaacson trích dẫn hàng loạt nhân vật có mối quan hệ thân thiết với Musk để cho thấy tính khí của ông thất thường thế nào. "Anh ấy có nhiều bộ óc và nhiều tính cách khác biệt bên trong", Grimes, bạn gái cũ của Musk, nói. "Anh ấy chuyển đổi giữa các trạng thái với tốc độ rất nhanh. Những người xung quanh chỉ cảm thấy không khí trong phòng có chút khác biệt, và đột nhiên toàn bộ tình huống chuyển sang trạng thái khác".
Isaacson cho biết trong suốt thời gian làm việc với Musk, ông cũng chứng kiến sự thay đổi cảm xúc liên tục của tỷ phú. Theo cảm nhận của ông, Musk chuyển đổi giữa "ánh sáng và bóng tối, mãnh liệt và ngốc nghếch, tách biệt và đa cảm" rất nhanh. Tỷ phú gốc Nam Phi thường xuyên "bật chế độ quỷ dữ" trong công việc. Ông sẵn sàng trút cơn thịnh nộ lên nhân viên hoặc đưa ra những nhiệm vụ không tưởng, sau đó bắt họ hoàn thành trong thời gian sớm nhất.
Tính cách ảnh hưởng từ cha
Một nhân vật xuất hiện thường xuyên trong cuốn tiểu sử là ông Errol, cha của Elon Musk. Theo mô tả, thuở nhỏ, tỷ phú thường xuyên bị cha "bắt nạt và hạ nhục".
Sau khi cha mẹ ly hôn lúc ông 10 tuổi, Elon Musk sống với mẹ ở Pretoria, Nam Phi, trước khi chuyển đến Canada. "Đó hóa ra là ý tưởng tồi. Khi đó tôi chưa thể biết ông ta khủng khiếp đến mức nào", Musk kể với Isaacson.
Em trai Kimbal cũng nói với Isaacson rằng cha của cả hai "không có lòng trắc ẩn và đi theo đường tà đạo". "Đó là sự tra tấn về mặt tinh thần", Kimbal nói. "Ông ấy chắc chắn biết cách làm mọi thứ trở nên khủng khiếp".
Trong khi đó, bà Maye, mẹ của Elon Musk, cho biết bà lo sợ con trai "có thể trở thành phiên bản khác của cha". Cả nhà đã không nói chuyện với ông Errol từ lâu.
Nhưng theo cuốn tiểu sử, năm tháng ngắn ngủi ở bên cha vẫn phần nào hình thành nên tính cách của Elon Musk. "Tôi nghĩ từ nhỏ, anh ấy đã bị mặc định trong đầu rằng cuộc sống là nỗi đau", Grimes nhận xét. Cô cũng cho rằng cách dạy con của Errol khiến Elon Musk "luôn để mình bị đối xử tệ bạc" và "gắn tình yêu thương với sự xấu tính hoặc lạm dụng".
Justine Wilson, vợ đầu tiên của Elon Musk, kể rằng trong những cuộc tranh cãi trước đây, tỷ phú coi thường và lăng mạ cô, gọi cô là "đồ ngốc" hoặc "điên rồ". "Tôi từng tiếp xúc với ông Errol và nhận thấy đó là nơi anh ấy học được các từ ngữ đã áp dụng với tôi", Wilson cho hay.
Khắc nghiệt với bản thân
Musk nổi tiếng với lối làm việc khắc nghiệt. "Thói quen thức khuya của ông dường như bắt nguồn từ thời nhỏ, khi có thể thức đến 6h sáng để đọc sách", Isaacson viết.
Khi làm việc tại công ty khởi nghiệp đầu tiên Zip2, Musk và em trai ngủ trong văn phòng, tắm ở nhà tắm công cộng và chủ yếu ăn ở cửa hàng thức ăn nhanh. Ông thậm chí được nhân viên khuyên về tắm trước khi đi gặp khách hàng.
Tại Zip2 và những công ty tiếp theo, Musk tự lái xe liên tục cả ngày lẫn đêm, không nghỉ phép và mong những nhân viên khác cũng làm như vậy. "Niềm đam mê duy nhất của Musk là cho phép bản thân nghỉ giải lao để chơi game cường độ cao", theo cuốn sách.
"Tôi có xu hướng làm mọi việc một cách rất mãnh liệt", tỷ phú thừa nhận.
Khó khăn khi làm việc nhóm
Theo Isaacson, hai anh em Musk từng "xé một khối thịt", sau đó vật lộn trên sàn trong văn phòng của Zip2 hồi những năm 1990. Một trong những thành viên tại Zip2 những ngày đầu cũng phải nghỉ việc vài tuần vì không thể chịu được khi làm với Musk.
"Tôi biết mình có thể làm việc với anh ấy, hoặc trở thành bạn của anh ấy, nhưng không phải cả hai", Navaid Farooq, người bạn lâu năm và ở cùng phòng với Musk thời đại học, nói.
"Tôi đưa ra cho mọi người những phản hồi sâu sắc, hầu hết là chính xác. Tôi cố gắng chỉ trích hành động chứ không phải con người. Tất cả chúng ta đều mắc sai lầm. Điều quan trọng là liệu một người có phản ứng tốt với điều đó hay không", Musk lý giải về các hành xử của mình.
Khi đối mặt với căng thẳng
"Trong giai đoạn căng thẳng vì công việc hay cuộc sống cá nhân, Musk thường thức trắng đêm và nôn mửa. Có lúc, Musk bị đau bụng đã phải nhờ bác sĩ kiểm tra xem có bị viêm ruột thừa hay không", cuốn tiểu sử mô tả.
Năm 2008, khi Tesla đang đứng trước nguy cơ phá sản, "Musk mắc chứng sợ hãi ban đêm, la hét trong giấc mơ", Talulah Riley, vợ thứ hai của Musk, kể lại.
Shivon Zilis, cấp dưới của ông tại Neuralink và có con song sinh với ông, nhiều lần thắc mắc về vấn đề này. "Anh không cần lúc nào cũng trong tình trạng chiến tranh. Hay anh cảm thấy thoải mái hơn khi ở trong trạng thái đó?", Zilis hỏi. Đáp lại, Musk nói đó là "cài đặt mặc định" trong con người của ông.
Người khó hẹn hò
Isaacson đã phỏng vấn nhiều phụ nữ Musk từng hẹn hò hoặc kết hôn. Kết luận của ông là Musk khó hẹn hò vì nhiều yếu tố, gồm sự tập trung cao độ vào công việc kinh doanh cũng như sự "thiếu đồng cảm và nhận thức xã hội".
Wilson từng nói bà và Musk "quen với việc tranh cãi lớn ở nơi công cộng". Còn theo Grimes, Musk khó kiềm chế cảm xúc - thứ vốn dễ thay đổi trong con người ông - và không có khả năng hiểu được cảm xúc của người khác. Điều này thể hiện qua việc Musk gửi ảnh Grimes sinh mổ cho các thành viên gia đình. Cô đã tức giận, còn ông không biết tại sao cô lại buồn về điều đó.
"Lúc dịu dàng nhất"
Isaacson vẽ nên bức tranh về Musk như một người cha yêu quý X AE A-XII, con đầu của ông với Grimes. "Có một sự ngọt ngào đến từ thế giới khác khiến Musk bình tĩnh và mê hoặc, người luôn khao khát sự hiện diện của X và muốn cậu bé đi khắp mọi nơi", Isaacson cho hay.
Bảo Lâm (theo Business Insider)