"Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, chúng ta cũng tuyên bố chủ quyền. Trung Quốc có sức mạnh quân sự, chúng ta thì không, đơn giản vậy đó. Họ đang kiểm soát những khu vực trên Biển Đông. Liệu chúng ta có thể làm gì", Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte phát biểu trong buổi đọc Thông điệp quốc gia tại thủ đô Manila hôm nay.
Tổng thống Duterte cho rằng Philippines nên giữ bình tĩnh và theo đuổi những nỗ lực ngoại giao để đối phó yêu sách chủ quyền phi lý của Trung Quốc trên Biển Đông, trừ khi nước này "sẵn sàng tham gia một cuộc chiến tranh". "Tôi hoàn toàn bó tay trong vấn đề này và sẵn lòng thừa nhận điều đó. Tôi thực sự không thể làm gì", Duterte nói thêm.
Tổng thống Duterte đọc Thông điệp quốc gia hôm 27/7. Ảnh: Phủ tổng thống Philippines.
Phát biểu được đưa ra nhằm giải thích lý do Manila không theo đuổi thực thi phán quyết của Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) năm 2016, trong đó khẳng định yêu sách "Đường chín đoạn" mà Bắc Kinh đơn phương vẽ ra trên Biển Đông là không có cơ sở. Trung Quốc ngang nhiên tuyên bố sẽ không thi hành phán quyết này.
Bộ Quốc phòng Philippines hôm 14/7 tuyên bố ủng hộ Mỹ sau khi Washington ra tuyên bố bác bỏ hầu hết yêu sách của Bắc Kinh trên Biển Đông. "Chúng tôi nhất trí cao với lập trường của cộng đồng quốc tế rằng cần phải có một trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông", Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết.
Bộ Ngoại giao Mỹ trước đó đăng tuyên bố của Ngoại trưởng Mike Pompeo bác bỏ hầu hết yêu sách chủ quyền của Trung Quốc ở Biển Đông. Washington khẳng định Bắc Kinh không có cơ sở pháp lý nào cho yêu sách "Đường chín đoạn", cho rằng thế giới quan kiểu ức hiếp của Trung Quốc sẽ không có chỗ trong thế kỷ 21.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc phô diễn sức mạnh tại Biển Đông vượt xa ranh giới truyền thống. Trung Quốc nêu yêu sách phi lý với phần lớn diện tích khu vực Biển Đông, triển khai tên lửa cùng thiết bị gây nhiễu trên các đảo nhân tạo bồi đắp trái phép, gây khó khăn cho hoạt động của Mỹ cùng các đồng minh trong khu vực.
Vũ Anh (Theo Reuters)