Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: AFP.
"Mối quan hệ đang được cải thiện của chúng ta với Trung Quốc không đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ do dự trong việc bảo vệ các lợi ích ở vùng biển tây Philippines", SCMP ngày 23/7 dẫn tuyên bố của Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte trong Thông điệp Quốc gia thường niên trước Quốc hội nước này.
Tổng thống Philippines cho biết Manila và Bắc Kinh đang nỗ lực giải quyết vấn đề này thông qua các kênh ngoại giao, đồng thời khẳng định hai nước cũng tích cực hợp tác trong vấn đề chống ma túy.
Tuyên bố của Duterte được đưa ra trong bối cảnh các cuộc thăm dò dư luận gần đây tại Philippines cho thấy 73% người dân nước này mong muốn chính phủ phải có biện pháp bảo vệ phán quyết của Tòa trọng tài thường trực năm 2016 về vấn đề Biển Đông.
Không giống người tiền nhiệm Benigno Aquino, kể từ khi đắc cử tổng thống, Duterte chủ động duy trì quan hệ thân thiện với Bắc Kinh để nhận đầu tư, thường xuyên nói sẽ không bao giờ kích động một cuộc chiến với Trung Quốc do chênh lệch về tiềm lực quân sự.
Tuy nhiên, dưới sức ép của lực lượng cánh tả về việc chính quyền Philippines đang tỏ ra mềm yếu quá mức, ngay cả về mặt ngoại giao, trước những động thái quân sự hóa của Trung Quốc ở Biển Đông gần đây, giới chức Manila bắt đầu có những tuyên bố cứng rắn hơn. Duterte ngày 28/5 đưa ra cảnh báo sẽ không cho phép Bắc Kinh xây dựng bất kỳ công trình nào ở bãi cạn Scarborough hoặc khai thác tài nguyên ở những khu vực thuộc chủ quyền của Philippines và sẵn sàng chiến tranh nếu điều này bị vi phạm.