Ngày 18/3, TAND tỉnh Hoà Bình cho biết đã ra quyết định dừng phiên xét xử nhằm tránh nguy cơ lây lan Covid-19 theo chỉ thị của TAND Tối cao. Phiên toà sẽ dừng ít nhất đến hết tháng 3.
Theo cáo trạng của VKSND Tối cao, chủ mưu trong vụ án là Nguyễn Quang Vinh (Trưởng phòng khảo thí, phó trưởng ban chấm thi). Tháng 5/2018, ông Vinh chỉ đạo Đỗ Mạnh Tuấn (Hiệu phó trường Dân tộc nội trú huyện Lạc Thủy) can thiệp nâng điểm bài thi cho một số thí sinh tham gia kỳ thi THPT quốc gia 2018 tại tỉnh Hòa Bình.
Sau khi tính toán để tạo điều kiện thuận lợi thực hiện hành vi phạm tội, ông Vinh đề xuất Mạnh Tuấn là thành viên Tổ chấm bài thi trắc nghiệm và bố trí Tổ này làm việc, ăn nghỉ tại một phòng ở tầng 5 nhà công vụ Công an tỉnh Hòa Bình, ngay sát phòng chứa, chấm bài thi. Khu vực tầng 5 bị ngăn cách bằng cửa sắt có khóa với tầng 4, nơi mà bộ phận giám sát, bảo vệ gồm thanh tra Sở Giáo dục và Đào tạo và Công an tỉnh Hòa Bình túc trực.
Ông Vinh và Mạnh Tuấn sau đó thống nhất sửa nâng điểm trực tiếp trên bài thi của các thí sinh trước khi quét file ảnh gửi về Bộ Giáo dục và Đào tạo. Ông Vinh có trách nhiệm chuẩn bị chìa khóa phòng chứa, chấm bài thi trắc nghiệm, bố trí niêm phong cửa phòng chấm thi dễ bóc, khó bị phát hiện. Mạnh Tuấn trực tiếp can thiệp nâng điểm và lôi kéo Nguyễn Khắc Tuấn (chuyên viên phòng khảo thí) cùng tham gia.
Khi Bộ công bố đáp án các môn thi trắc nghiệm trên mạng, Mạnh Tuấn chuẩn bị bút chì, tẩy, dao rọc giấy và danh sách thí sinh cần nâng điểm. Các buổi tối từ 30/6 đến 3/7/2018, Mạnh Tuấn và Khắc Tuấn bóc niêm phong cửa phòng, sử dụng chìa khóa do Vinh cung cấp để mở cửa vào sửa điểm. Hai cán bộ giáo dục dùng dao rọc mép gấp niêm phong túi đựng bài sau đó lấy bài của thí sinh đối chiếu với đáp án của Bộ, tẩy đáp án sai và dùng bút chì tô lại đáp án đúng.
Cáo trạng xác định có 145 bài thi trắc nghiệm của 58 thí sinh được nâng từ 0,2 đến 9,25 điểm cho một môn. Đặc biệt, Khắc Tuấn còn xin ý kiến của ông Vinh để nâng 13,35 điểm bài thi trắc nghiệm cho cháu trong kỳ thi THPT quốc gia năm 2017.
Với bài thi tự luận môn Ngữ văn, không có nhiệm vụ song ông Vinh vẫn chỉ đạo Mạnh Tuấn tiến hành sinh mã phách trái quy định. Ngày 28/6/2018, tại phòng chấm thi trắc nghiệm, Mạnh Tuấn sử dụng máy tính của tổ chấm thi trắc nghiệm thực hiện việc sinh mã phách từ phần mềm quản lý thi. Đồng thời, Mạnh Tuấn đã tập hợp danh sách thí sinh cần nâng điểm môn Ngữ văn để chuyển cho ông Vinh và cuối cùng đến tay Diệp Thị Hồng Liên (Phó trưởng Phòng khảo thí, phụ trách tổ chấm bài thi tự luận môn ngữ văn).
Do có bàn bạc nên khi nhận được danh sách, bà Liên đối chiếu thông tin mã phách, mã túi đựng bài thi, theo tiến độ chấm thi của từng tổ chấm thi tự luận môn ngữ văn sau đó chuyển thông tin. Khi chấm thi, các tổ trưởng đọc mã phách, điểm yêu cầu để các giám khảo chấm bài thi chấm điểm cho thí sinh theo đúng điểm yêu cầu. Có trường hợp, bà Liên cùng với tổ trưởng trực tiếp gặp giám khảo chấm thi để can thiệp bài thi của thí sinh.
Kết quả chấm thẩm định xác định có 22 bài thi môn Ngữ văn được chấm nâng từ 1,25 đến 4,5 điểm.
Theo cáo buộc, ông Khương Ngọc Chất (Trưởng phòng An ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Hòa Bình) đã nhiều năm tham gia công tác tổ chức chấm thi THPT. Đầu tháng 5/2018, ông Chất gặp Mạnh Tuấn nhờ can thiệp nâng điểm cho các thi sinh là con em cán bộ công an tỉnh.
Mạnh Tuấn đồng ý và nói ông Chất tạo điều kiện khi bố trí nhân sự bảo vệ để việc nâng điểm thuận lợi. Tuy nhiên quá trình điều tra, ông Chất không thừa nhận hành vi và cho rằng chỉ nhờ Mạnh Tuấn xem điểm cho 5 thí sinh sau khi kết thúc chấm thi.
Về hành vi đưa, nhận hối lộ, tháng 3/2018, Hồ Chúc (giáo viên trường THPT Thanh Hà huyện Lạc Thủy) đồng ý giúp đỡ cho hai thí sinh là con của người thân. Sau khi có kết quả điểm thi, ngày 12/7/2018, Chúc đưa 300 triệu đồng cảm ơn Mạnh Tuấn.
Mạnh Tuấn còn khai nhận của Đào Ngọc Thuật 250 triệu đồng (tiền cám ơn của bốn gia đình thí sinh), ông Chất 500 triệu đồng. Tuy nhiên cơ quan điều tra không đủ căn cứ kết luận phạm tội đưa, nhận hối lộ với hai khoản tiền này.
Trong cáo trạng, 14 người bị truy tố tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ theo điều 356 Bộ luật Hình sự 2015 gồm: Đỗ Mạnh Tuấn (cựu hiệu phó trường Dân tộc nội trú huyện Lạc Thủy), Khương Ngọc Chất (cựu trưởng phòng an ninh chính trị nội bộ, Công an tỉnh Hòa Bình), Phùng Văn Thụ (cựu trưởng phòng giáo dục thường xuyên), Nguyễn Quang Vinh (cựu trưởng phòng khảo thí), Diệp Thị Hồng Liên (cựu phó phòng khảo thí), Nguyễn Khắc Tuấn (cựu chuyên viên phòng khảo thí), Nguyễn Đức Hoàng (cựu thanh tra viên phòng thanh tra), Nguyễn Tân Hưng (cựu cán bộ phòng khảo thí), Quách Thanh Phúc (50 tuổi, cựu hiệu phó trường THPT 19/5), Lê Thị Hồng (cựu hiệu trưởng trường THPT chuyên Hoàng Văn Thụ), Đỗ Mạnh Tuấn (Hiệu phó trường Dân tộc nội trú huyện Lạc Thủy) và 4 cựu giáo viên Nguyễn Thị Thu Loan, Nguyễn Thị Hồng Chung, Bùi Thanh Trà và Đào Ngọc Thuật.
Đỗ Mạnh Tuấn là bị can duy nhất bị truy tố thêm tội Nhận hối lộ theo điều 354. Hồ Chúc (giáo viên trường THPT Thanh Hà, huyện Lạc Thủy) bị truy tố tội Đưa hối lộ theo điều 364.