Từ giữa năm 2005, người sử dụng hệ điều hành Windows XP và Windows 2000 sẽ phải khai báo mã số trên giấy phép sử dụng (CD key hay Serial) khi truy cập vào 2 trang web nói trên, nơi cung cấp những ứng dụng đi kèm như Windows Media Player hay các bản vá lỗi an ninh và bảo mật. Theo đó, chỉ những người đang sử dụng hệ điều hành mua hợp pháp mới được phép tải về các chương trình update.
Đây là một trong những nỗ lực của Microsoft nhằm chống lại nạn vi phạm bản quyền đang diễn ra tràn lan. Từ tháng 11 năm ngoái, hãng phần mềm khổng lồ đã bắt đầu thử nghiệm việc ngăn chặn người sử dụng hệ điều hành Windows bất hợp pháp phiên bản tiếng Anh truy cập vào trang Download Center. Theo thống kê, đã có 5 triệu người tình nguyện tham gia đợt thử nghiệm nói trên. Kể từ ngày 7/2 tới đây, chương trình sẽ có thêm các phiên bản Windows sử dụng 20 ngôn ngữ khác nhau và dự kiến đến giữa năm 2005, tất cả các phiên bản của hệ điều hành này đều phải tham gia kiểm tra.
Để tiến hành xác nhận tính hợp pháp của các phiên bản Windows, Microsoft sử dụng bộ công cụ có tên gọi là Windows Genuine Advantage. Chương trình này - bao gồm một ActiveX Control được cài vào máy trạm của khách hàng và dịch vụ Windows Product Activation trên máy chủ của Microsoft - sẽ tiến hành kiểm tra một cách bí mật. Người sử dụng phải tiến hành cài đặt ActiveX control và nhập vào mã số trên giấy phép sử dụng Windows của họ.
Thực hiện chính sách “Cây gậy và củ cà rốt”, Microsoft khuyến khích người sử dụng tham gia vào chương trình xác nhận này với phần quà trị giá 450 USD cho bất kỳ chủ nhân của bản Windows hợp pháp nào. Tuy nhiên, thay vì tiền mặt, khách hàng sẽ được nhận một "gói" phần mềm quà tặng có giá trị tương đương, bao gồm: Photo Story 3 (dùng cho Windows), Winter Fun Pack 2004 , giảm giá 50% 1 trò chơi MSN bán trên trang web Zone.com, 6 tháng sử dụng miễn phí phần mềm OneNote 2003, giảm 50% phí dịch vụ Windows SharePoint và List Builder, giảm 30% phí dịch vụ Outlook Live.
Với khách hàng thuộc các quốc gia Na Uy, CH Czech và Trung Quốc, ngày 7/2 sẽ là thời hạn cuối cùng được viếng thăm Download Center và Automatic Update mà không phải khai báo. Sau thời hạn đó, nếu người sử dụng phát hiện ra họ đang chạy phiên bản “lậu” sẽ được mua lại sản phẩm chính hãng với giá rẻ. Tuy nhiên, để được giảm giá, khách hàng phải chứng minh được họ là nạn nhân của tệ sao chép phần mềm bất hợp pháp, tức là trong khi cố gắng mua phần mềm có bản quyền đã bị lừa mua phải hàng “đểu”. Việc chứng minh này được thực hiện thông qua việc thông báo nguồn gốc của phiên bản họ đang sử dụng hay cung cấp chính đĩa CD-ROM chứa hệ điều hành đó.
Nạn ăn cắp phần mềm là vấn đề lớn nhất mà Microsoft đang phải đối mặt. Chỉ tính riêng tại Mỹ, 1/4 phiên bản Windows cài đặt trên các máy tính là sản phẩm phạm pháp. Còn theo báo cáo của Hiệp hội kinh doanh phần mềm quốc tế, trong năm 2003, 1/3 khách hàng trên thế giới sử dụng hệ điều hành Windows “lậu”. Nhưng vấn đề nằm ở chỗ, tại các quốc gia phát triển, người dùng không hề hay biết mình đang sử dụng đồ ăn cắp vì bị mắc lừa khi mua máy tính.
“Hầu hết khách hàng không thể nào phân biệt được đâu là hàng giả, đâu là hàng thật. Microsoft cần phải đi tiên phong trong việc giúp người dùng nhận biết được phiên bản hợp pháp khi mua máy tính”, Bonnie MacNaughton, luật sư trưởng của Microsoft, nhận xét.
“Yêu cầu sử dụng phần mềm hợp pháp không chỉ bảo vệ lợi ích của Microsoft mà còn trợ giúp các đối tác trong cuộc chiến với nạn sao chép phần mềm lậu”, Michael Cherry, chuyên gia phân tích của Microsoft, nhận định.
“Phần mềm bất hợp pháp gây thiệt hại cho khách hàng, nhà sản xuất và nền kinh tế các quốc gia hàng tỷ USD mỗi năm. Cách tốt nhất để đấu tranh chống lại nạn ăn cắp là người sử dụng phải nhận ra được những lợi ích từ việc sử dụng sản phẩm có bản quyền”, Will Poole, phụ trách dòng sản phấm máy trạm của Microsoft, bình luận.
Hãng phần mềm Mỹ cũng đã tấn công mạnh vào việc phân phối phần mềm ăn cắp bằng cách bán hệ điều hành Windows với giá rẻ tại các quốc gia đang phát triển, đặc biệt là khu vực châu Á, nơi sản phẩm lậu được sử dụng tràn lan và luật pháp chưa đủ mạnh để ngăn chặn và tiến tới chấm dứt tình trạng này.
Đây không phải là lần đầu tiên Microsoft kiểm tra tính hợp pháp của các hệ điều hành cài đặt trên máy tính của khách hàng. Trước đây, trang web Windows Update đã từng kiểm tra mã số trên giấy phép sử dụng để nhận biết các phiên bản Windows.
“Khi khách hàng tham gia vào Windows Genuine Advantage, họ sẽ dễ dàng cập nhật, đổi mới các công cụ. Đó là một trong những lợi ích của việc sử dụng phần mềm hợp pháp, đối lập với tâm trạng thiếu an tâm và nguy cơ rủi ro cao khi cài đặt phần mềm ăn cắp”, Poole khẳng định.
Cũng theo một thông báo mới của Microsoft, 30/6 sẽ là thời hạn cuối cùng mà hãng còn hỗ trợ cho gói phần mềm nâng cấp Service Pack 2 dành cho hệ điều hành Windows 2000. Nguyên nhân chính của quyết định này là do Microsoft đã đạt đến "ngưỡng" kỹ thuật dành cho SP2 và bản thân người dùng không còn mặn mà gì với những tính năng mà gói phần mềm nâng cấp này mang lại nữa. Trước đó, nhà cung cấp có trụ sở ở Redmond, Washington (Mỹ) cũng đã ngừng hỗ trợ với phiên bản Windows NT.
Văn Thắng (theo PCWorld, VNUNet)