Triết lý bóng đá chủ đạo của Tây Ban Nha khi liên tiếp vô địch Euro 2008, World Cup 2010 và Euro 2012 là điều khiển cuộc chơi nhờ vào kỹ năng cầm bóng và phối hợp chính xác giữa các cầu thủ có kỹ thuật cá nhân tốt.
Trong khoảng thời gian thành công rực rỡ đó, Tây Ban Nha đã đánh bại Đức tại chung kết Euro 2008 và bán kết World Cup 2010. Nhưng người Đức không buồn lâu vì thua trận, thay vào đó họ rút ra những bài học bổ ích từ bên chiến thắng.
HLV Joachim Low rất ấn tượng với cách Tây Ban Nha triển khai thế trận, tới mức đội tuyển Đức hiện tại đã bắt chước một số điểm mạnh của lối chơi "Tiki Taka". Tuy nhiên họ vẫn giữ được những nét truyền thống của bóng đá Đức cùng tinh thần tấn công mạnh mẽ của một tập thể trẻ.
Người Đức đang hưởng những trái ngọt vì biết thay đổi mình, theo hướng tích cực. Ảnh: Reuters.
Đội tuyển Đức hiện nay cũng rất thích sở hữu bóng càng nhiều càng tốt, nhưng đoàn quân của Low hầu như tránh các đường ban chuyền ngang sân. Đức luôn cố gắng đẩy bóng về phía trước trong mọi tình huống. Ngay khi có bóng bên phần sân của mình, Low muốn các cầu thủ phải chuyền nhanh lên phía trên để hệ thống phòng ngự đối phương không kịp lùi về phòng vệ với số đông.
Đấu pháp này đã phát huy tác dụng tại World Cup 2014, khi Đức luôn tạo được rất nhiều cơ hội và ghi được nhiều bàn thắng.
Tây Ban Nha không thắng trận nào có cách biệt quá hai bàn và chỉ ghi được tổng cộng tám bàn tại kỳ vô địch World Cup 2010. Trong khi đó Đức đã 17 lần xuyên thủng lưới đối phương, và còn trận chung kết để có thể nâng cao số bàn thắng trên đất Brazil.
Trong chu kỳ thành công ở ba giải đấu lớn liên tiếp, Tây Ban Nha nắm giữ thế trận bằng cách áp đảo quyền sở hữu bóng và bình thản ban chuyền miệt mài cho tới khi nào xuất hiện cơ hội ăn bàn, cho dù chỉ có một hai tình huống nguy hiểm trong cả trận. Trong khi đó đội tuyển Đức của Low sau khi cầm được bóng thì nhanh chóng triển khai tấn công, và đôi khi chấp nhận mạo hiểm.
HLV Low luôn biết rút ra những bài học quý báu sau những thất bại. Ảnh: Reuters.
"Chúng tôi muốn chiếm quyền sở hữu bóng nhiều hơn đối thủ, nhưng đó chỉ là một phần trong đấu pháp. Chúng tôi cũng muốn giữ bóng dưới mặt đất, tránh thực hiện quá nhiều đường chuyền dài và bổng, nhưng chúng tôi cũng thích phối hợp nhanh chứ không bao giờ chủ trương ru ngủ đối phương. Chúng tôi học cách đá của Tây Ban Nha, nhưng đã cải tiến để đạt hiệu quả theo mong muốn của riêng mình", Low tiết lộ về lối chơi của Đức ngay từ khi World Cup chuẩn bị khai mạc.
Lối đá "Tiki Taka" cải tiến mà Đức vận hành đã phát huy tác dụng ngay ở trận ra quân với thắng lợi 4-0 trước Bồ Đào Nha, và đạt tới mức hoàn hảo khi đè bẹp chủ nhà Brazil 7-1 ở bán kết.
Trong thành công hiện giờ của Đức có sự đóng góp lớn của sáu cầu thủ đến từ Bayern Munich - CLB hiện do Pep Guardiola cầm quân. Guardiola được đánh giá là bậc thầy của lối đá "Tiki-Taka", khi từng giành tới 14 danh hiệu đủ loại trong bốn mùa giải dẫn dắt Barcelona, trong đó có hai chức vô địch Champions League.
Low cũng học theo Tây Ban Nha cách bố trí đội hình có một cầu thủ số chín ảo, nghĩa là không có tiền đạo thực thụ nào. Tuy nhiên sau khi Đức gặp khó khăn ở một số trận, Low đã không ngần ngại thay đổi đấu pháp, quay lại tin dùng lão tướng Miroslav Klose trong vai trò tiền đạo thực thụ duy nhất của đội bóng. Tiền đạo này đã ghi hai bàn ở Brazil, qua đó trở thành cầu thủ ghi bàn nhiều nhất trong lịch sử World Cup với tổng cộng 16 lần lập công.
Lối chơi của Đức hiện tại rất đa dạng và biến ảo. Ảnh: Reuters.
Hỗ trợ cho Klose là dàn tiền vệ và các cầu thủ tấn công tài năng có khả năng hoán chuyển vị trí liên tục, di chuyển không bóng rất khoa học và bất cứ ai trong số họ cũng có khả năng ghi bàn. Nổi bật nhất là Thomas Mueller. Anh đã ghi được năm bàn - ngang với thành tích giúp anh giành ngôi vua phá lưới World Cup 2010. Mueller có thể chơi tốt ở cả vị trí chạy cánh những khi có Klose trên sân, lẫn vị trí trung phong khi Klose ngồi dự bị. Sami Khedira và Toni Kroos cũng tỏa sáng trong trận đại thắng Brazil, khi cùng nhau đóng góp tổng cộng ba bàn trong hiệp một. Không chỉ vậy, các cầu thủ này còn hỗ trợ phòng ngự rất tốt.
Tuyển Đức hiện dẫn đầu World Cup 2014 về tổng số đường chuyền bóng (3.421), cao gần gấp ba mức trung bình của 32 đội dự giải. Hai cầu thủ của họ cũng là những cá nhân dẫn đầu giải với Philipp Lahm thực hiện 458 đường chuyền, còn Kroos có 443 đường chuyền. Tây Ban Nha từng thực hiện tổng cộng 4.733 đường chuyền khi vô địch World Cup 2010.
Nguyễn Phát