Cục Hàng không đang lấy ý kiến về dự thảo quyết định đối với giá dịch vụ vận chuyển hành khách hạng vé phổ thông trên các đường bay nội địa. Đáng chú ý trong dự thảo này ngoài quy định về tăng khung giá trần vé máy bay hạng phổ thông thêm 7-16% tùy nhóm đường bay, Cục Hàng không đề xuất áp thêm khung giá sàn cho các đường bay nội địa.
Theo văn bản của Jetstar Pacific, hãng này đồng thuận với dự thảo của Cục Hàng không Việt Nam về ban hành khung giá sàn và giá trần vé máy bay. Đồng thời đề xuất xác định mức giá sàn bằng cách lấy chi phí trực tiếp của chuyến bay để làm căn cứ xây dựng quy định giá sàn. Trong đó, giá chi phí trực tiếp gồm có chi phí thuê, quỹ đại tu, thuê kho vật tư khí tài, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí phục vụ chuyến bay, chi phí bảo hiểm… Dự kiến giá sàn cho 5 nhóm đường bay dao động từ 29% đến 34% giá trần.
Thị trường hàng không đang phát triển nóng song đã tạo cơ hội bay giá rẻ cho nhiều người dân. Ảnh minh họa: Xuân Hoa
Theo lãnh đạo Jetstar Pacific, những năm vừa qua, sự phát triển trong ngành vận tải hàng không đã kích cầu vận chuyển hàng không nhưng cũng đã gây sức ép lên cơ sở hạ tầng nhà ga sân bay cũng như giao thông khu vực quanh các cảng hàng không lớn.
Cụ thể, trong 3 năm 2014-2016, mức tải cung ứng trên các đường bay nội địa tăng hơn 30% mỗi năm và các hãng hàng không Việt Nam đã phải liên tục giảm giá vé (có khi bán thấp hơn giá thành) và sẽ tiếp tục giảm để thu hút khách. Điều này đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của các hãng hàng không và của ngành hàng không. Ngoài ra, khi tăng trưởng nóng thì phần chi trả ngoại tệ cho phía nước ngoài ngày càng tăng đã ảnh hưởng đến kinh tế vĩ mô.
Chưa kể, giá vé vận chuyển hàng không có nhiều mức giá thấp hơn mức giá vé đường sắt, đường bộ và có thể đã tạo ra sự phát triển mất cân đối giữa ngành hàng không và các ngành vận tải đường bộ, đường sắt.
Đại diện Jetstar dẫn chứng, tại Indonesia nơi có 15 hãng hàng không đang khai thác theo khung giá sàn để phòng ngừa nguy cơ cạnh tranh giá quá thấp so với giá thành. Nước này đã quy định giá sàn vé máy bay bằng 40% mức giá trần.
Tuy nhiên, hãng hàng không Vietjet Air lại không đồng tình với chủ trương áp giá sàn vé máy bay. Theo văn bản của Vietjet Air, việc quy định giá sàn dịch vụ vận chuyển hành khách hạng vé phổ thông trên các đường bay nội địa dù dưới hình thức nào cũng không phù hợp với quy định của Luật Cạnh tranh năm 2014. Hơn nữa, trên thế giới hiện nay không có hàng không hay bất kỳ quốc gia nào còn quy định giá sàn dịch vụ vận chuyển hành khách.
“Việc quy định giá sàn dịch vụ vận chuyển hành khách hạng vé phổ thông trên các đường bay nội địa sẽ hạn chế cơ hội cạnh tranh của các hãng hàng không giá rẻ thông qua việc giảm giá thành dịch vụ. Điều này đồng nghĩa với việc tạo sự cạnh tranh không bình đẳng của các hãng hàng không giá rẻ so với các hãng hàng không khác”, đại diện Vietjet phân tích. Ngoài ra, hãng cũng đề nghị nên bỏ luôn giá trần, với lý do thị trường dịch vụ vận chuyển hành khách bằng đường không đang phát triển rất mạnh và có sự cạnh tranh gay gắt của các hãng hàng không. Việc quy định giá trần đối với vé hạng phổ thông trên các đường bay nội địa không còn phù hợp với thực tế.
“Nhà nước chỉ quản lý, giám sát giá dịch vụ chứ không nên quy định giá trần để tôn trọng các nguyên tắc cạnh tranh lành mạnh của các doanh nghiệp theo cơ chế thị trường”, doanh nghiệp này đề xuất. Bên cạnh đó, một khi bỏ giá trần, các hãng hàng không sẽ tự tính toán, cân đối nguồn thu, đảm bảo bù đắp chi phí và có điều kiện nâng cấp dịch vụ phục vụ khách hàng ngày càng tốt hơn.
Liên quan đến vấn đề giá trần, giá sàn, ông Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam cho biết, hiện ngành hàng không mới áp dụng giá trần để bảo vệ quyền lợi của hành khách.
Cục cũng đã nhận được ý kiến của các hãng về việc giá trần, giá sàn, và sẽ xem xét tính toán, cân nhắc đến hiệu quả của việc áp dụng giá sàn và việc áp dụng giá sàn sẽ ảnh hưởng thế nào đến lợi ích của người dân, của doanh nghiệp và của cả Nhà nước trước khi đưa ra kết luận cuối cùng.
Đoàn Loan