Chùa Tôn Thạnh ở xã Mỹ Lộc, huyện Cần Giuộc được xây dựng năm 1808. Ban đầu chùa có tên Lan Nhã hay còn được người dân địa phương gọi là Ông Ngộ do được Thiền sư Viên Ngộ xây dựng. Qua nhiều lần trùng tu, hiện chùa có diện tích khoảng 2 ha.
Cổng chùa xây dựng kiểu tam quan truyền thống, mỗi hàng cột đều có câu đối, các đầu đao hình rồng.
Theo các sử liệu, từ năm 1859 đến 1861, nhà nho Nguyễn Đình Chiểu (tục gọi là Đồ Chiểu) có đến lưu trú tại chùa. Bên ngoài cụ mang danh là mở lớp dạy học, bốc thuốc chữa bệnh, nhưng thực chất vẫn âm thầm làm thơ yêu nước, lãnh đạo nghĩa quân trong vùng, khích lệ bà con chiến đấu chống giặc Pháp xâm lược.
Tại đây, cụ Đồ Chiểu đã sáng tác truyện thơ Lục Vân Tiên và tác phẩm Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc. Trong áng văn bất hủ, có đoạn viết: "Chùa Tôn Thạnh năm canh ưng đóng lạnh, tấm lòng son để lại ánh trăng rằm/Đồn Lang Sa một khắc đặng trả hờn, tủi phận bạc trôi theo dòng nước đổ."
Ngày nay, trong khuôn viên chùa có dựng một tấm bia kỷ niệm về cụ đồ.
Qua nhiều lần trùng tu, chùa Tôn Thạnh ngày nay là một tổng thể kiến trúc bao gồm tiền điện, chánh điện, nhà giảng, hành lang phía đông, hành lang phía tây...
Không gian chính là dãy nhà gồm tiền điện, chánh điện và hậu điện sát nhau theo kiểu "sắp đọi", dạng kiến trúc phổ biến của đình chùa Nam Bộ. Công trình được xây dựng từ năm 2003 với vật liệu chủ yếu là gỗ, gạch, mái ngói lợp kiểu vảy cá.
Các đầu đao trên đỉnh mái trang trí rồng phượng, cảnh "lưỡng long tranh châu" thường thấy trong kiến trúc đình chùa Việt Nam.
Chánh điện chùa có diện tích khoảng 180 m2. Toàn bộ hệ thống chánh, tiền và hậu điện có 108 cột và nhiều vì kèo bằng gỗ.
Chánh điện thờ Thích Ca Mâu Ni, Di Đà Tam Tôn, Dược Sư Lưu Ly,... bên trái thờ Địa Tạng Vương Bồ Tát, bên phải thờ A Di Đà Phật.
Có khoảng 80 tượng Phật bài trí trong chùa, hầu hết làm bằng gốm và đất nung, có tuổi đời hơn nửa thế kỷ.
Theo nhà chùa, gian nhà đang sử dụng làm trai đường chính là chánh điện cũ xây dựng năm 1926. Trai đường nổi bật với hệ thống cột làm bằng gỗ căm xe nguyên khối vẫn còn vững chắc, không bị mối mọt.
Nối theo trai đường là sân Thiên tỉnh, có hòn non bộ mục đích là lấy ánh sáng và giải nhiệt. Hai bên sân là dãy hai hành lang nối xuống gian phòng nghỉ ngơi của các sư.
Không gian chùa rộng rãi, rợp bóng cây xanh. Năm 1997, chùa được xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia.
Quỳnh Trần