Dưới đây là một số điểm độc đáo về người dân Myanmar.
Đặc điểm của người Myanmar
Người dân Myanmar hiền hòa, lương thiện, thích viếng chùa, sống chậm. Họ lúc nào cũng tâm niệm "thà ăn xin còn hơn ăn trộm".
Ngoài thói quen ăn trầu, người Myanmar từ già đến trẻ thường thoa một ít bột màu vàng từ cây thanakha lên mặt để chống nắng.
Đàn ông quanh năm đi dép, nhiều nhất là dép Lào, cho dù mặc áo vest hay tới dự đám cưới. Chỉ quan chức và quân đội mới đi giày.
Cuộc sống của người dân
Món uống quốc túy của Myanmar là trà sữa, loại trà nhạt pha với sữa tươi và mật ong.
Điện lưới quốc gia rất yếu nên khách sạn nhà hàng cửa hiệu đều phải dùng máy phát riêng. Chợ 9h mới mở cửa nhưng 16h đã chuẩn bị dọn hàng vì 17h điện cúp. Buổi đêm ở đây cũng có rất ít trò vui chơi giải trí, chỉ có quán cà phê, trà sữa hay ăn vặt, không có quán nhậu bia rượu hay cửa hiệu shopping.
Đám cưới tổ chức vào buổi sáng đến tận trưa. Bộ phận tiếp nhận quà mở phong bì đếm tiền và ghi tên người gửi vào sổ sách ngay khi vừa nhận. Chú rể và cô dâu chỉ khui quà.
Xã hội trọng nam
Trong nhà, nữ phải phục vụ nam. Khi giặt đồ, họ phải giặt đồ nam riêng, nữ riêng.
Có rất nhiều chùa
Được mệnh danh là xứ sở chùa tháp, Myanmar có hàng nghìn đền chùa Phật giáo. Theo LA Times, ước tính có tới 10.000 đền chùa được xây dựng từ thế kỷ 10-14 tại Bagan. Hiện chỉ còn khoảng 2.200 công trình tồn tại ở đây.
Chùa nào ở đây cũng nhiều tháp, phần lớn đều dát vàng, đính kim cương, đá quý. Các tượng Phật và tháp trong chùa cứ ngày mỗi lớn hơn vì phật tử không ngừng dát thêm vàng lá mỗi khi cầu nguyện.
Nhiều ngôi chùa có tượng Phật dài gần trăm mét, có tượng nặng gần nghìn tấn bằng đá quý nên người ta phải tạc tượng xong mới xây chùa.
Chỉ được đi chân trần trong chùa
Bước tới cổng chùa, khách tham quan phải cởi bỏ giày dép, đi chân không. Các nguyên thủ quốc gia cũng không ngoại lệ. Lực lượng cảnh sát bảo vệ chùa trong các dịp lễ cũng "chân không, đầu trần" phục vụ.
Tiền gửi dép mỗi người hay cả nhóm đều đồng giá 1.000 kyats (khoảng 2.000 đồng). Nếu lấy túi đựng giày để xách mang theo từng người giá cũng vậy.
Du khách nên viếng chùa vào sáng sớm hoặc chiều tối để đỡ nóng chân khi đi lại trong chùa. Bạn cũng nên mang theo khăn ướt để lau chân sau mỗi lần viếng.
Đền chùa tại Myanmar không đốt nhang mà chỉ dùng nến, thắp bên ngoài điện. Phật tử có thể ăn nghỉ, thậm chí tổ chức ca nhạc trong chùa. Khách mặc đồ ngắn, đồ quá mỏng không được vào chùa hoặc phải mua đồ bán sẵn khoác thêm.
Cầu nguyện tại chùa Shwedagon. Video: Minh An.
Sư sãi ở Myanmar đông hơn quân đội
Sư không trụ trì chùa mà chỉ tập trung tu và học trong các thiền viện, có nơi hàng nghìn người như thiền viện Kyat Khat Wine.
Các nhà sư đi khất thực hàng ngày và ăn uống như người dân. Chỉ khác là không ăn sau chính ngọ (12 giờ), không sát sinh, không tụ tập chỗ đông người, không dùng nước hoa mỹ phẩm, không chung đụng gần gũi phụ nữ. Thiền viện là nơi dạy kỹ năng sống cho trẻ em, là nơi nam thanh niên phải vào tu học trước khi trưởng thành. Mùa hè là thời gian diễn ra lễ nhập chùa cho các bé trai.
Không nhiều di sản thế giới
Di sản thế giới duy nhất hiện nay của Myanmar là thị quốc Pyu, trong đó có phế tích Kanbawza Thadi ở Bago (thế kỷ thứ nhất TCN - thế kỷ 9) được UNESCO công nhận năm 2014.
Giao thông khác biệt
Yangon cấm xe máy nên đường phố toàn xe hơi, chạy xe theo bên phải. Taxi chỉ chạy theo chuyến, giá thỏa thuận, chưa có đồng hồ tính tiền theo km. Xe chở du khách có cửa lên xuống nằm bên trái, ngay giữa đường, rất bất tiện cho người lên hay xuống xe nên phụ xe và hướng dẫn viên Myanmar luôn phải đứng ngay cửa, chặn xe, để đảm bảo an toàn cho du khách.
Dù mới phát triển, Yangoon bắt đầu kẹt xe nhưng trật tự, không bóp còi và luôn nhường đường cho người đi bộ. Đường quốc lộ rộng, xe gắn máy không chạy giữa đường, chỉ chạy hai bên mép (không phải lề) phải hoặc trái. Luật pháp Myanmar chưa bắt buộc người đi xe gắn máy đội mũ bảo hiểm. Ngoài ra Myanmar còn có trisaw, một loại xe đạp cải tiến để chở thêm người.
Đất nước nhiều núi nhưng không có cáp treo
Cáp treo chưa có ở Myanmar, dù nhiều chùa trên núi. Người dân thường sử dụng các loại xe tải 2 cầu, không mui, chế thêm 7 hàng ghế, mỗi ghế 7 người, chưa kể cabin, chạy được mọi địa hình hiểm trở để lên núi. Ngoài ra còn có kiệu, cứ 4 người kiệu 1 người. Kiệu làm bằng thân tre lồ ô, đường kính từ 10 - 15 cm, giữa đặt một chiếc ghế cho khách ngồi hoặc nằm. Đồ đạc và cả trẻ em được gùi sau lưng hoặc đội trên đầu những người khuân vác thuê. Những chiếc gùi này cao vài mét, có thể tải được 100 kg.
Quan niệm về cái chết
Người Myanmar theo phong tục hỏa táng nhưng không lấy tro để thờ hay đem vào chùa. Khi chết, họ dùng hòm chung, do các hội tương trợ lo liệu, không để cách ngày và chỉ thiêu xác, không thiêu hòm. Cũng không có giỗ chạp vì họ cho rằng "chết là qua thế giới khác, không còn vương vấn nợ trần".
Hiện nay công ty du lịch Hàng không Việt Nam Avitour phối hợp với Vietjet Air có chương trình hành hương Myanmar 4 ngày 3 đêm khởi hành thứ 6 hàng tuần từ Hà Nội/TP HCM, với giá 8,9 triệu đồng.