Trò của tôi không đỗ thủ khoa để tôi được tiếng thơm lây. Trò của tôi không đạt giải cấp thành, cấp tỉnh để tôi được tôn vinh. Trò của tôi lại còn phải nghỉ học giữa chừng. Nhưng tôi tự hào về em ấy. Và chính em ấy đã củng cố cho tôi niềm tin vào bản thân, cho tôi thêm tình yêu với nghề dạy học. Phải chăng những chất xúc tác như vậy đã thôi thúc niềm đam mê nghề nghiệp trong tôi...
Tôi dạy em hồi lớp 1. Cô bé lẫn vào trong đám học trò ngây thơ, nhút nhát. Em không có gì đặc biệt hơn các bạn, tôi cũng không dành cho em nhiều hơn hay ít hơn tình cảm, công sức của mình. Cho đến một ngày... Đó là ngày 20/11. Học trò trong lớp xúm xít quanh cô giáo, cố gắng chen chúc để được đứng gần cô nhất và để tặng cô những bó hoa, những gói quà. Có em còn kiễng chân lên để bạn khác không che mất quà của mình. Ôi, phải nói là hạnh phúc! Cái khoảnh khắc ấy nó ấm áp, thân thương biết chừng nào. Tôi cười rưng rưng với học sinh, cố gắng choàng vòng tay thật rộng để ôm tất cả các em...
Bỗng tôi bắt gặp một cô bé đứng từ xa, nhìn về phía cô giáo và các bạn, gương mặt không hề biểu lộ cảm xúc hân hoan như bao nhiêu học sinh khác, còn đôi mắt thì chứa đựng một nỗi khát khao, chứa cả nỗi buồn thăm thẳm. Tôi giật mình! Không, đôi mắt ấy không thể là của một đứa trẻ, bởi nó tiềm ẩn một sức mạnh, một sự bứt rứt dữ dội...
Tôi nghẹn lại, một cảm giác mà suốt đời tôi sẽ không quên. Tôi rẽ vòng tay học sinh, tiến đến gần em và kéo em hòa vào với cả lớp. Tôi chia cho mỗi bạn một bông hoa đẹp nhất để cầm trên tay và cả lớp bắt đầu múa hát, rồi thì liên hoan, bánh kẹo được bày ra và cô trò chúng tôi chuyển sang hò hét, vui cười sặc sụa... Cuối buổi, tôi chia tay học sinh và không quên gửi lời cảm ơn đến cha mẹ các em, những người đã hỗ trợ để cô trò chúng tôi có một ngày thật vui.
Khi cả lớp đã ra về hết, tôi đang loay hoay dọn dẹp thì bắt gặp một bóng người cứ thập thò ngoài cửa. Hóa ra là cô bé lúc nãy. Nhìn thấy tôi bước đến, em cúi đầu lí nhí: "Mẹ con không mua hoa cho con tặng cô...". Tôi mỉm cười, cúi xuống thì thầm: "Không sao, con xem này, cô đã có rất nhiều rồi. Lại đây nào! Cô sẽ cho con bó hoa này mang về tặng mẹ".
Con bé ôm bó hoa, nhoẻn miệng cười rồi đi ra cổng. Ngoài đó có một người phụ nữ quần áo lam lũ, đang ngồi trên chiếc xe gắn máy cà tàng, phía sau chở một cái sọt to lỉnh kỉnh hàng hoá, phía trước kẹp một đứa trẻ khoảng một tuổi. Nhìn thấy mẹ, con bé ào tới, khua khua bó hoa. Người mẹ ôm cả hoa và con vào lòng. Hình ảnh ấy làm ấm lên cả cổng trường tôi và xua đi cái lạnh buốt giá. Tôi đứng nhìn theo mẹ con họ ra về, cảm giác như vừa nhận được một điều gì thiêng liêng lắm.
Thời gian trôi đi, học trò của tôi theo năm tháng đã lên những lớp học cao hơn. Đôi lúc gặp lại tôi, chúng vẫn tíu tít gọi. Còn cô bé ngày nào, thỉnh thoảng lại lấp ló sau cánh cửa lớp tôi, đứng nhìn cô giáo cũ, rồi lại chạy vụt đi khiến tôi chẳng kịp nhìn kỹ. Những lúc như thế, đôi mắt thăm thẳm của em lại thoáng hiện về trong tôi...
Tám năm sau, vào ngày 20/11, tôi nhận được một bưu phẩm, trong đó là một bó hoa hồng được làm bằng sợi ruy băng và một tấm thiệp. "Cô giáo vô cùng yêu quý của con! Kính tặng cô bó hoa mà con đã ước ao từ ngày lớp 1. Con đã trích tiền lương tháng đầu tiên để mua nguyên liệu và tự mình làm những bông hoa này. Con gửi tới cô với tất cả tình yêu quý, trân trọng. Con chúc cô luôn mạnh khỏe, hạnh phúc. Con luôn nhớ về cô. Học trò cũ....".
Đọc đến tên em, tim tôi đập dồn dập. Hình ảnh cô bé với đôi mắt đầy nội lực, đầy khát vọng năm xưa ùa về trong tôi. Bây giờ thì tôi đã hiểu điều gì ẩn chứa trong đôi mắt ấy. Đó là ước vọng trao gửi tình cảm tới cô giáo nhưng lại bị kìm hãm bởi sự nghèo khó và nhút nhát thơ dại của một đứa trẻ; đó là sự đau đáu chờ đợi một ngày những bông hoa tặng cô được ươm lên từ chính đôi tay của mình. Ôi, tôi đã nhận được từ em một tình cảm thiêng liêng như vậy, thế mà phải mất tám sau năm tôi mới hiểu ra một cách chính xác… Nghẹn ngào thay!
Hỏi thăm về em, tôi được biết em đã nghỉ học khi vừa xong lớp 9. Em bắt đầu với công việc thợ phụ ở xưởng may để kiếm tiền giúp mẹ nuôi mấy đứa em. Thời gian sau em phấn đấu trở thành thợ may chính. Mẹ em sau ngày bị tai nạn đã không còn làm được việc nặng nhọc, thế là trách nhiệm cơm áo gia đình chuyển sang cho em. Em trở thành chỗ dựa duy nhất cho mẹ và các em.
Vất vả là thế nhưng thỉnh thoảng có gặp em trên Facebook tôi luôn thấy những hình ảnh tươi vui của em: khi thì đang cặm cụi trong bếp với nụ cười rạng ngời “lĩnh lương, khao cả nhà”; lại cũng có lúc thấy em đang còng lưng giữ xe đạp cho đứa bé út tập đi; khi khác thì thấy một cô bé đang chu môi, nháy mắt tạo dáng nhí nhảnh bên cạnh chiếc máy khâu. Lúc nào và ở đâu em cũng vui vẻ, tự tin như thế.
Tôi thầm nghĩ, giữa cuộc đời bộn bề lo toan, một cô bé sẵn sàng đưa vai gánh lấy mọi trách nhiệm gia đình bằng tinh thần lạc quan như em quả là đáng khâm phục biết nhường nào. Bữa ăn của gia đình em có thể không ngon, nhưng cơm canh ấy là thành quả lao động từ đôi bàn tay em. Quần áo của mấy chị em có thể không đẹp, nhưng nó được chắt chiu từ những giọt mồ hôi của người chị cả. Mẹ của em có thể không nhìn thấy con mình sau cánh cửa trường đại học, nhưng hẳn chị ấy đã thấy một thiếu nữ kiên cường vươn lên và trưởng thành trong lao độn.
Cô bé đó là học trò của tôi và tôi rất tự hào về em. Hơn thế nữa, em còn là người đã trao gửi cho tôi một niềm tin yêu nghề nghiệp. Từ ngày em đi làm, đã hai năm đều đặn tôi nhận được bưu phẩm từ em. Và lần nào mở ra, tôi cũng gặp lại hình ảnh thân thương của học trò cũ. Có lẽ đó chính là món quà quý giá mà tôi mãi nâng niu, trân trọng trong suốt cuộc đời dạy học của mình.
Mai Xoan
Phường Long Bình, TP Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai