Lần đầu đọc được thông tin tham gia viết bài về dạy con về tài chính, tôi đã thấy rất tâm đắc. Thật sự bây giờ với 3 đứa con lần lượt 8 - 6 - 2 tuổi, tôi cũng chưa hết bối rối về việc sẽ dạy dỗ con như thế nào? Chúng lớn quá nhanh. Sau những bối rối ấy, tôi quyết định sẽ dạy con mình biết phân biệt được đúng - sai và làm thế nào để con có thể tự lập mà không có ba mẹ bên cạnh?
Do đó, việc dạy con sử dụng đồng tiền cũng là một trong những bước giúp con có kiến thức về tài chính ngay từ khi còn nhỏ. Vào sinh nhật lần thứ 4 của đứa lớn, tôi đã cho 5 bạn (là anh em họ gồm 2 anh lớn lớp 3, một anh lớp 1 và bé nhỏ nhà tôi gần 2 tuổi ) 200.000 đồng. Tôi nói các bạn tự chia và các bạn quyết định chia đều, vị chi mỗi người được 40.000 đồng. Sau đó, tôi chở các bạn đến nhà sách và các bạn tự lựa chọn đồ của mình để mua. Các bạn ai cũng "ok" với món đồ của mình, chỉ có con trai tôi là có vấn đề, vì con thích một cây súng giá khoảng 70.000 - 80.000 đồng, mong muốn mua, nhưng tiền thì không đủ. Tôi giải thích là một là con chọn món khác phù hợp với mình, hai là mẹ sẽ chở con qua chỗ khác mua súng có giá phù hợp hơn. Kết quả tôi phải chở bạn qua thêm hai cửa hàng nữa để mua được cây súng giá dưới 40.000 đồng, đủ với số tiền của bạn có.
Mấy mẹ con ở nhà rất thích đi siêu thị, hàng hóa nhiều chủng loại và giá tiền nên đây cũng là nơi tôi thường kết hợp việc đi chơi và kết nạp thêm kiến thức cho con. Ví dụ như: khi đi siêu thị thì chắc chắn bé nào cũng sẽ đòi mua một món đồ gì đó để đem về, nên lần nào tôi dẫn chúng đi đều có một đề bài, dạng như mỗi đứa chỉ được mua một thứ, hay chỉ được mua dưới 20.000 - 30.000 đồng, rồi đi lấy giúp mẹ cái này, cái kia, giá chỉ được khoảng bao nhiêu tiền... Khi đó, các bạn phải tự lựa chọn, cân nhắc nên và không nên lấy món nào. Đây cũng là một trò chơi giúp mẹ đỡ "stress" vì con mè nheo mà cũng giúp bé hiểu được giá trị của đồng tiền.
Sau này, khi bé lớn học lớp 1 rồi biết làm toán, tôi thường cho bé tự tính toán luôn như hôm nay muốn đi ăn, chơi... mà mẹ có từng này tiền thì đi đâu, làm gì? Thậm chí, có hôm tôi còn 115.000 đồng trong túi mà mấy đứa đòi đi chơi, tôi mới nói còn từng đó con tính ăn gì và chơi ở đâu. Con nói vậy mình ăn trứng cút xào me (món khoái khẩu của con) 3 phần 75.000 đồng (ba mẹ con, em út ăn chung với em nhì) sau đó đi Lotte chơi (có một khu vui chơi nhỏ miễn phí), chỉ để dành 30.000 đồng mua nước là được. "Ok" vậy là đi. Đến lúc đi ăn thì phát sinh nước uống 25.000 đồng. Cuối cùng còn lại có 15.000 đồng. Ăn xong mình nói vậy có đi Lotte ko? Bạn nói còn 15.000 đồng không đủ. Mẹ hỏi lại vậy giờ sao? Con nói: "Vậy giờ mẹ qua rủ thêm bà ngoại đi, lỡ có thiếu mẹ mượn bà ngoại á. Vậy là mấy mẹ con vẫn đi chơi theo đúng kế hoạch và phát sinh thêm rủ bà ngoại đi".
3 anh em có một con heo đất nhưng chỉ có chị 3 và em út chịu bỏ tiền vào đó, còn anh hai thì không chịu bỏ, bỏ vào một cái phong bì cất riêng. Nói chung kiểu con nít nghe tiền thì cũng mừng mà rồi cũng quên đó nên mẹ mới nói là thôi, giờ để tiền ở trong bì với trong con heo thì cũng để dành được, mà không có lãi, hay 2 đứa đem tiền đi gửi ngân hàng đi. Anh hai mới hỏi, lãi bao nhiêu mẹ? Khoản được hai cái kẹo Huba Huba ấy. Vậy là anh hai đưa cho mẹ tiền đi gửi ngân hàng. Còn chị ba thì để tiền vào con heo, tiếc không muốn đập nên không chịu. Vậy là anh hai gửi tiền xong, mẹ làm cho anh một tờ kiểu như chứng nhận tiền gửi (để anh đếm tiền đàng hoàng). Anh về khoe với chị ba, chị ba nói con cũng muốn, nhưng tiếc em heo. Nên mẹ nói, vậy để mẹ đục một lỗ nhỏ mẹ lấy tiền ra thôi, không có đập bể heo có chịu không? Kết quả là hai đứa có hai tài khoản tiết kiệm. Thỉnh thoảng, muốn gì mẹ không cho, hay thấy mẹ hết tiền là mẹ cứ rút tiền tiết kiệm ngân hàng của con á, còn có ai có cho thì để một ít cho con dùng, còn mẹ nhắc gửi vào tiết kiệm nữa nha, vậy là gửi luôn.
Trong cuộc sống hàng ngày, tôi cũng hay lồng những bài học về tiền bạc như vậy cho các con để các bạn có thể tự giải quyết các vấn đề của mình, vừa nhẹ nhàng như một trò chơi, mà các bạn cũng thích thú. Hy vọng rằng các bậc cha mẹ hãy làm bạn với con để cùng con giải quyết các vấn đề và đồng hành trong cuộc sống.
Lê Thị Bích Hường
Prudential và VnExpress phối hợp tổ chức cuộc thi "Cha-Ching - Bé giỏi tiền hay" từ ngày 9/6 đến 21/7. Cuộc thi không chỉ giúp cha mẹ và con cái cùng nhau học thêm cách quản lý tiền mà còn là một cơ hội giúp cả nhà gắn kết hơn cũng như nhận phần thưởng bằng tiền mặt hkấp dẫn. Trong đó, cơ cấu giải thưởng bao gồm: một giải Nhất trị giá 10 triệu đồng; hai giải Nhì, mỗi giải trị giá 7 triệu đồng; 5 giải Ba mỗi giải trị giá 5 triệu đồng; 5 giải Yêu thích thông qua bình chọn của độc giả, mỗi giải trị giá 3 triệu đồng. Ngoài ra, 20 bài dự thi có chất lượng tốt nhất được chọn vào chung khảo sẽ nhận 500.000 đồng và một con heo đất của Prudential.
Xem chi tiết thể lê cuộc thi tại đây.
Gửi bài dự thi tại đây