Đội tuyển Anh với giấc mộng 40 năm và hai 'canh bạc'

Rooney kịp bình phục, và Cup vàng sẽ là của tuyển Anh? (AFP)

Anh quốc là nước khai sinh và truyền bá bóng đá đi khắp nơi. Khát vọng làm bá chủ làng túc cầu thế giới đã theo họ từ lâu, nhưng tới giờ vẫn thiếu những danh hiệu lớn. Chức vô địch World Cup 1966 ngay trên sân nhà tới giờ vẫn chỉ là ngôi quán quân duy nhất của họ ở một giải đấu lớn. Sau đó, thành tích tốt nhất của Anh chỉ là vào bán kết World Cup 1990 - trận thua Tây Đức trên chấm phạt đền. Cách đây 4 năm tại Nhật Bản và Hàn Quốc, lịch sử lần thứ 5 chứng kiến họ phải dừng bước ở vòng tứ kết Cup thế giới, với thất bại 1-2 trước Brazil sau khi sớm dẫn bàn nhờ công Owen. Hai năm sau, ở Euro 2004, họ tiếp tục dừng lại ở tứ kết sau khi thua chủ nhà Bồ Đào Nha trên chấm phạt đền.

Với những người Anh, như thế là quá ít và thật khó chấp nhận, đặc biệt là khi Premiership từ lâu đã được coi là giải đấu hàng đầu thế giới cấp CLB. Họ có không ít ngôi sao đẳng cấp thế giới, và cũng không tiếc tiền đầu tư. HLV trưởng Eriksson chỉ gật đầu với "đoàn quân sư tử" khi nhận mức lương hậu hĩnh từ FA, thậm chí có thể nói là vào loại cao nhất trong giới HLV bóng đá hiện nay. Vậy mà ông sắp ra đi, còn tuyển Anh vẫn chưa được hưởng men say ngày đăng quang.

Tân HLV McClaren tự tin tuyên bố ngày nhậm chức: "4 năm nữa chúng ta sẽ vô địch một giải đấu lớn".

Nhưng CĐV xứ sương mù khát khao nhìn thấy Cup vàng ngay mùa hè này. Lampard, Gerrard, Terry, Beckham,... cũng muốn giành nó khi còn đang ở đỉnh cao sự nghiệp. Rooney dám mạo hiểm với chấn thương bàn chân, nên không muốn phải sớm chia tay mùa hè nước Đức. Walcott thì mong có càng nhiều thời gian càng tốt để thể hiện mình trong lần đầu được khoác áo đội tuyển, nhằm tăng cơ hội kiếm một suất đá chính trên hàng công của Arsenal mùa tới. Bản thân ông Eriksson cũng muốn có món quà ý nghĩa nhân dịp chia tay. Thành công còn đồng nghĩa với hình ảnh của ông được tô hồng thêm, mang lại một cơ hội tốt hơn ở bến đỗ mới.

Đã lâu chưa được bước lên bục cao nhất, nhưng Anh vẫn luôn được các đối thủ đánh giá cao. Giới chuyên môn cũng chưa bao giờ bỏ qua đội bóng này khi điểm mặt ứng viên. Khát vọng cháy bỏng và đầy tiềm năng, mặc dù vậy, không thể phủ nhận rằng đội tuyển Anh đang lo lắng về một "cuộc sống không Rooney". Các chuyên gia, HLV thi nhau đưa ra các phương án nhằm giúp ông Eriksson có thể lựa chọn được đội hình chiến thuật hợp lý khi khả năng xấu nhất xảy ra: Rooney đến Đức nhưng không kịp bình phục hoàn toàn để vào sân.

Mỗi sơ đồ đề xuất đều có cái lý riêng. Nhưng chỉ nhà cầm quân người Thuỵ Điển có quyền được quyết. Và mới đây, những phát biểu của ông cho thấy Gerrard nhiều khả năng sẽ được tin dùng như một tiền đạo lùi phía sau một trung phong, nếu: Rooney không thể ra sân, còn Owen hoàn toàn khoẻ mạnh. Thực ra thì cũng đã có một số nhà chuyên môn nhắc đến Gerrard cho vị trí tấn công, sau những gì anh thể hiện ở Liverpool. Tuy nhiên, ông Eriksson chỉ công khai dự định này sau ngày Liverpool đoạt Cup FA nhờ công lớn của ngôi sao đã suýt thành người của Chelsea ở mùa trước. Trong trận ngược dòng và thắng West Ham trên chấm phạt đền, Gerrard một lần nữa chói sáng với khả năng kiến tạo, quan sát và đích thân ghi bàn.

Đội hình dự kiến của tuyển Anh: Thủ môn Paul Robinson; hậu vệ Gary Neville, Rio Ferdinand, John Terry , Ashley Cole; tiền vệ David Beckham, Steven Gerrard, Frank Lampard, Joe Cole; tiền đạo Rooney, Michael Owen

Dấu hỏi lớn về khả năng cầm quân của Eriksson

Ngoài chấn thương của tài năng thiên bẩm, Rooney, đội tuyển Anh còn một nỗi lo lớn khác, đó chính là khả năng điều binh của ông Eriksson. Đến với đoàn quân "ba chú sư tử", HLV này đã thổi vào đội tuyển Anh sự thực dụng trong lối chơi, giúp đội cân bằng hơn giữa tấn công và phòng ngự. Nhưng đa số các chuyên gia bóng đá Anh đều chê Eriksson không nhạy bén khi đọc thế trận. Ông luôn phản ứng rất chậm trước những thay đổi cục diện trên sân, gặp lúng túng trong điều chỉnh chiến thuật, nên thường bỏ lỡ thời cơ tăng cường áp lực lên đối phương hoặc mất dần khả năng kháng cự trong thế bị đối thủ dồn ép. Đã 4 năm trôi qua, khi nói về điểm yếu nhãn quan chiến thuật của cựu HLV Lazio, người Anh vẫn luôn lôi lại kỷ niệm buồn là trận thua Brazil ở tứ kết World Cup 2002. Trận đó, gã khổng lồ Nam Mỹ chỉ còn thi đấu với 10 người từ phút 60 lại bị dẫn trước một bàn, nhưng vẫn đủ sức giành lại thế trận tương đối dễ dàng và kết thúc bằng thắng lợi. Ở tứ kết Euro 2004, tuyển Anh cũng đang có phần chiếm ưu thế trước chủ nhà Bồ Đào Nha, nhưng nhanh chóng lâm thế bế tắc sau khi Rooney phải nói lời chia tay vì chấn thương.

Eriksson đau đầu với "bài toán Rooney". (AP)

Việc tuyển Anh hiện nay sử dụng sơ đồ 4-4-2 như hầu hết các CLB ở Premiership không có gì sai. Tuy nhiên, nó đã vận hành không trơn tru với bộ tứ tiền vệ được bố trí theo hình viên kim cương. Eriksson luôn "tham lam" sử dụng tất cả những tiền vệ cho là tốt, dẫn tới việc một số tiền vệ chơi cùng vị trí sở trường (như Lampard, Gerrard chẳng hạn) cảm thấy lúng túng trong việc xác định vai trò trách nhiệm của mình nếu cùng lúc có mặt trên sân.

Theo danh sách 23 tuyển thủ mà ông mới gửi tới FIFA, có vẻ như Anh sẽ có một đội hình ổn định trên các sân cỏ nước Đức mùa hè năm nay, và không khó đoán Eriksson sẽ bố trí những ai vào đội hình xuất phát trong trường hợp Rooney bình phục. Nhưng chính đội hình đã có sẵn trong đầu Eriksson từ lâu này có thể sẽ khiến tuyển Anh gặp rắc rối trong trường hợp "con bài" Rooney bất lực vì bàn chân phải không kịp lành. Có thể khẳng định, bóng đá Anh lúc này không có cầu thủ nào đủ sức thay thế hoàn hảo ở vị trí của ngôi sao CLB MU, thậm chí trên thế giới cũng khó tìm được một mẫu cầu thủ như vậy. Một nhà cầm quân tài ba có thể thay đổi sơ đồ chiến thuật cho phù hợp nhất với quân số có trong tay, nhưng đây lại không phải là điểm mạnh của Sven. Đã có nhà báo đánh giá tư duy chiến thuật của HLV người Thuỵ Điển là "khô cứng" như nét đặc trung của bóng đá Bắc Âu.

Nhà cầm quân người Thuỵ Điển gần đây còn liên tục bị chỉ trích vì quá tin tưởng vào Beckham. Nhiều khi anh được lựa chọn không phải vì phong độ mà là nhờ danh tiếng. Đã có không ít nhà chuyên môn cho rằng đội tuyển Anh sẽ mạnh hơn (cụ thể là hàng tiền vệ) nếu dám để cầu thủ của Real Madrid ngồi ngoài. Tuy nhiên, một quyết định như vậy đòi hỏi ở nhà cầm quân sự dũng cảm và một tầm nhìn xa, dám đối đầu với dư luận. Chúng ta có thể dễ nhìn thấy điều này ở Scolari (hiện dẫn dắt Bồ Đào Nha, từng đưa Brazil tới ngôi vô địch World Cup 2002), nhưng với Eriksson thì sẽ là một cú sốc nếu ông có những quyết định mạnh bạo như thế.

Bất chấp khó khăn liên quan tới chấn thương của trụ cột và Eriksson sắp ra đi, tuyển Anh vẫn được đánh giá là mạnh nhất bảng B, và 90% khả năng sẽ vào vòng hai. Trước World Cup 2002, họ cũng đối mặt với thách thức tương tự lại rơi vào bảng tử thần (có Argentina, Thụy Điển và Nigeria), nhưng rồi vẫn kiếm được vé qua vòng bảng.

Những trụ cột của tuyển Anh ở các tuyến

Thủ thành Paul Robinson. Anh vừa có thêm một mùa giải thành công ở Tottenham, góp công lớn giúp CLB thành London trở thành ngựa ô của giải Ngoại hạng và suýt giành vé dự sơ loại Champions League. Thủ thành 26 tuổi này đã thi đấu 9 trong 10 trận của tuyển Anh ở vòng loại, sau khi David James bị thất sủng. Anh được đánh giá đủ sức tiếp tục giữ vị trí thủ thành số một tuyển Anh trong vài năm nữa.

Tuyến phòng thủ của Anh sẽ không được coi là mạnh nếu vắng John Terry – linh hồn ở trung tâm hàng hậu vệ Chelsea. Ngôi sao 25 tuổi này là trung vệ hàng đầu thế giới hiện nay, và gần như chắc chắn sẽ mang băng thủ quân sau khi Beckham "xuống sức".

Hàng tiền vệ tuyển Anh thi đấu ra sao sẽ phụ thuộc nhiều vào phong độ cũng như khả năng phối hợp giữa Steven Gerrard và Frank Lampard. Họ là hai ngôi sao đẳng cấp thế giới, nhưng đảm nhận cùng vị trí sở trường ở cấp CLB. Gerrard có thành tích tuyệt vời trong màu áo tuyển Anh: trong 40 lần anh ra sân, đội tuyển mới chỉ chịu 4 thất bại. Còn Lampard là nhân vật quan trọng trong hành trình vòng loại của đội, góp 5 vào tổng số 17 bàn thắng, trong đó có những bàn thắng quan trọng vào lưới Áo và Ba Lan để giúp Anh giành ngôi đầu bảng.

Trên hàng công, vũ khí quan trọng nhất của họ không ai khác ngoài Rooney - cầu thủ được đánh giá là nguồn cảm hứng chiến đấu. Anh rực sáng tại Bồ Đào Nha năm 2004, ghi 4 bàn trong 4 trận ra sân trước khi bị chấn thương trong trận đấu với chủ nhà ở vòng tứ kết - được coi là nguyên nhân chính cản trở Anh đi tới ngai vàng châu lục. Mùa bóng vừa kết thúc, tiền đạo mới 20 tuổi này cũng thi đấu rất thành công, là nhân tố chính giúp MU hồi sinh giai đoạn cuối mùa và giành được ngôi á quân. Với kỹ thuật và khả năng săn bàn bẩm sinh, có thể tự tạo cơ hội ghi bàn, Rooney xứng đáng được xếp vào nhóm ứng viên giành Chiếc giày vàng tại World Cup nếu hoàn toàn khoẻ mạnh. Nhưng như thể là định mệnh, chấn thương lại cản trở anh tại một giải đấu lớn. Anh vỡ xương bàn chân phải trong trận MU thua Chelsea đúng ngày đại gia London lên ngôi vô địch. Rooney vẫn đang chạy đua với thời gian, nhưng anh là một trường hợp đặc biệt, nên Eriksson vẫn liều điền tên anh vào danh sách 23 cầu thủ gửi FIFA. Nhà cầm quân người Thuỵ Điển có thể gọi người thay anh 24 tiếng trước trận đầu ra quân.

Bên cạnh những chủ chốt trên, tuyển Anh còn có Michael Owen, David Beckham, Sol Campbell, Ashley Cole và Joe Cole. Với lực lượng như vậy, dù gặp khó khăn gì đi chăng nữa thì đoàn quân của Eriksson vẫn là đội mà hầu hết các đối thủ đều không muốn sớm phải đụng độ ở ngày hội bóng đá tháng sáu này.

Owen và "thần đồng mới" Theo Walcott. (AP)

Cựu HLV tuyển Anh, Glenn Hoddle đánh giá: "Nếu thuận lợi, đội bóng của Eriksson có thể được tận hưởng một kỳ World Cup tuyệt vời. Các cầu thủ Anh có thể giành chiến thắng, nhưng nếu bị buộc phải dự đoán sao cho chính xác nhất tôi không thể lựa đội nào khác ngoài Brazil".

Đường tới nước Đức: Gập ghềnh. Sau khi mở màn chiến dịch vòng loại bằng kết quả hoà 2-2 tại Áo, tuyển Anh thắng liền mạch 6 trận. Nhưng cửa đang rộng mở bỗng như sập lại sau thất bại đầy bất ngờ với tỷ số 0-1 trước Bắc Ireland. Khoảng một tháng trước đó, Anh còn nhận một đòn đau khác là thảm bại 1-4 trong trận giao hữu với chủ nhà Đan Mạch. Báo chí và dư luận xứ sương mù thi nhau chỉ trích thày trò Sven. Tuy nhiên, lịch đấu thuận lợi ở những lượt cuối đã giúp Anh vẫn kết thúc vòng loại với vị trí đỉnh bảng sau hai thắng lợi trên sân nhà trước Áo và Ba Lan. Họ dẫn đầu bảng với 8 chiến thắng và chỉ một thất bại trong tất cả 10 trận. Người Anh lại như ở trên mây. Báo chí xứ sương mù, giới chuyên môn và người hâm mộ lại ầm ĩ về tương lai tươi sáng của đội tuyển. Người Anh bảo thủ, nhưng luôn bay cao hơn thực tế khi sống cùng bóng đá.

Huyền thoại World Cup của Anh: Bobby Moore. Ông là thủ quân của đội hình vô địch năm 1966, có khả năng đọc trận đấu siêu hạng.

Ngôi sao sáng nhất hiện tại: Trớ trêu thay, đó lại là "thương binh" Rooney. Anh còn rất trẻ nhưng đã sớm nở rộ tài năng trời phú.

Các trận đấu của Anh tại vòng bảng World Cup 2006 (bảng B):

Gặp Paraguay, ngày 10/6 ở Frankfurt
Gặp Trinidad & Tobago, 15/6 ở Nuremberg
Gặp đối thủ khó chịu nhất là Thuỵ Điển, 20/6 tại Cologne

Tỷ lệ cược cho chức vô địch: 2 ăn 11 (William Hill)

Danh sách 23 tuyển thủ Anh tới Đức:

Thủ môn: Paul Robinson (Tottenham), David James (Man.City ), Robert Green (Norwich).

Hậu vệ: Gary Neville (MU), Sol Campbell (Arsenal), Rio Ferdinand (MU), John Terry (Chelsea), Jamie Carragher (Liverpool), Ashley Cole (Arsenal), Wayne Bridge (Chelsea).

Tiền vệ: David Beckham (Real), Steven Gerrard (Liverpool), Frank Lampard (Chelsea), Owen Hargreaves (Bayern), Jermaine Jenas (Tottenham), Michael Carrick (Tottenham), Joe Cole (Chelsea), Stuart Downing (Middlesbrough), Aaron Lennon (Tottenham).

Tiền đạo: Wayne Rooney (MU), Michael Owen (Newcastle), Peter Crouch (Liverpool), Theo Walcott (Arsenal).

T. Huy