Theo dữ liệu từ Bộ Công Thương, giá xăng nhập khẩu chu kỳ này lại tiếp tục tăng 3 USD một thùng so với 15 ngày trước đó, có lúc lên 78 USD, khiến các chi phí đi kèm tiếp tục nhích lên.
Cùng với giá xăng, các nguyên liệu đầu vào cho các ngành sản xuất đều tăng mạnh thời gian qua. Trong đó, giá thức ăn chăn nuôi tăng 15-30%, bao bì tăng 15-20%, giá gỗ nguyên liệu chưa qua xử lý cũng tăng 15-40%. Trên thị trường thế giới, giá phế liệu và quặng sắt đã tăng hơn gấp đôi trong 6 tháng qua.
Anh Hoàng, chủ một doanh nghiệp sản xuất thức ăn chăn nuôi ở Đồng Nai cho biết, 2 tháng nay hầu như doanh nghiệp không có lợi nhuận vì giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, trong khi đó, giá sản phẩm bán ra phải giữ ổn định để hỗ trợ nông dân và doanh nghiệp chăn nuôi.
"Covid -19 đang khiến sản lượng tiêu thụ giảm, trong khi đó, giá nguyên liệu nhập khẩu từ thị trường thế giới tăng chóng mặt khiến doanh nghiệp chúng tôi khá chật vật", anh Hoàng bộc bạch.
Công nhân đang đóng gói trứng tại Công ty thực phẩm Vĩnh Thành Đạt. Ảnh: Vĩnh Thành Đạt.
Ông Trương Chí Thiện - Tổng giám đốc Công ty thực phẩm Vĩnh Thành Đạt cho biết đang gặp khó khăn từ hai phía: Covid -19 và chi phí đầu vào. Sản lượng trứng cung cấp cho các doanh nghiệp chế biến hay sản xuất bánh kẹo giảm 40-50% so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong khi đó chi phí đầu vào tăng khiến doanh nghiệp phải tính toán lại kế hoạch kinh doanh. Các trang trại nuôi gà, vịt mà công ty ông liên kết than lỗ nếu không tăng giá trứng. Họ đang phải "gánh" giá thức ăn tăng nuôi tăng tới 30%.
Công ty ông đang "đau đầu" vì phải tính toán các phương án cân đối chi phí phát sinh để không bị lỗ, mất khách hàng. "Mấy tháng nay chúng tôi đều bán hàng không lợi nhuận. Hiện, công ty phải tính toán lại giá thành và đề xuất với Sở Tài chính tăng giá bán hàng bình ổn", ông Thiện cho biết.
Dù là doanh nghiệp có sẵn nhà máy chế biến thức ăn chăn nuôi, nhưng ông Lê Xuân Huy, Phó tổng giám đốc Công ty chăn nuôi CP Việt Nam cho hay, giá nguyên liệu đầu vào tăng liên tục là nguyên nhân đẩy giá heo hơi tăng cao dù nguồn cung dồi dào. Ông Huy dẫn chứng, nguyên liệu đầu vào cho chăn nuôi như bắp, bã đậu, đậu tương... nhập khẩu tăng 15-40%. Do đó, giá thành nuôi một kg heo hơi lên tới 60.000 đồng, tăng 20.000 đồng so với trước đó.
Khó chồng khó nhưng buộc phải theo thị trường, ban lãnh đạo Vissan cho biết vẫn phải áp dụng mức giá nguyên liệu mới từ đầu tháng 4 theo nhà cung cấp. Bên cạnh đó, nhiều nhà cung cấp khác cũng đề nghị tăng lên 15% từ tháng 5. "Sức mua yếu, trong khi giá đầu vào tăng. Ngược lại hàng hóa bán ra lại phải kìm giá đang khiến doanh nghiệp đứng trên đống lửa vì lợi nhuận ngày càng giảm", đại diện Vissan bộc bạch.
Theo Bloomberg, giá các loại nguyên liệu thức ăn chăn nuôi trên thị trường thế giới bắt đầu tăng từ tháng 10 năm ngoái và tăng đột biến từ đầu năm nay, bình quân 30-35%. Giá thức ăn chăn nuôi thành phẩm bắt đầu tăng từ cuối năm 2020 đến nay.
Với Việt Nam, theo Tổng cục Thống kê, nguồn nguyên liệu thức ăn chăn nuôi chủ yếu từ nhập khẩu (80-85%), giá nhập khẩu thức ăn chăn nuôi 4 tháng đầu năm nay tăng gần 6,7% so với cùng kỳ 2020, tác động tới giá thành mặt hàng này trong nước.
Cụ thể, giá nhóm sản phẩm nguyên liệu thức ăn chăn nuôi cho ngành công nghiệp chế biến tháng 4 tăng 2,48% so với tháng trước và tăng 13,49% so với cùng kỳ năm 2020. 4 tháng đầu năm, nhóm hàng này tăng gần 8,8%.
Không chỉ ngành chăn nuôi, doanh nghiệp thép, gỗ... đang loay hoay dù đơn hàng tăng mạnh so với năm ngoái. Hầu hết doanh nghiệp phải giải thích với các cổ đông rằng, giá nguyên liệu đầu vào trên thị trường thế giới tăng phi mã khiến chi phí đang ăn mòn lợi nhuận dù cho doanh thu tốt.
Ông Nguyễn Đình Phúc - Tổng giám đốc Tổng công ty Thép cho biết, sản lượng tiêu thụ của tổng công ty tăng khoảng 2% và giảm xuất khẩu để tăng nguồn cung cho thị trường trong nước. Thời điểm này doanh nghiệp cố gắng đủ nguyên liệu để không gián đoạn sản xuất, nhưng lại đối diện rủi ro lớn khi giá nguyên vật liệu tăng chóng mặt trên thị trường thế giới.
Đại diện Tập đoàn Hoà Phát cho biết, họ cũng đang đối mặt với rủi ro vì giá nguyên liệu đầu vào tăng và chưa có điểm dừng.
Về phía doanh nghiệp gỗ, ông Nguyễn Chánh Phương, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Thành phố Hồ Chí Minh (HAWA) cho biết, giá nguyên liệu đầu vào ngành gỗ ở thị trường nội địa đang tăng 15-20%. Thêm vào đó, doanh nghiệp phải trả thêm các chi phí logistics nên năm 2020 và 5 tháng đầu năm nay dù doanh thu ngành gỗ tăng trưởng tốt nhưng lợi nhuận lại khá "còi".
Đứng trước "cơn bão" tăng giá giá của nguyên liệu đầu vào, theo ông Phương các doanh nghiệp gỗ đang tìm cách tận dụng nguyên liệu trong nước thay vì đặt mua ở thị trường nước ngoài. Song song đó, tìm các nguyên liệu thay thế giá cạnh tranh.
Trong khi đó, các doanh nghiệp ngành thép chọn cách mua hàng dự trữ để tránh tăng giá tiếp nhưng họ cũng đối diện với rủi ro cao nếu giá đi xuống. Tập đoàn Hoà Phát cho biết, đang gắng mua hàng cho cả quý 4 với giá cao, bởi, không mua nhanh là không có hàng. "Rủi ro cao nhưng chúng tôi phải chấp nhận để đảm bảo nhà máy sản xuất liên tục, cung ứng hàng hóa đầy đủ cho thị trường", doanh nghiệp này cho hay.
Còn với các "ông chủ" ngành chăn nuôi, họ đang phải cân đối chi phí để sao cho sản phẩm làm ra có giá tăng thấp nhất. Theo ông Thiện, Công ty Vĩnh Thành Đạt đã tìm cách đàm phán với đơn vị sản xuất thức ăn chăn nuôi để được chia sẻ mức giá ổn định. Riêng các trang trại chăn nuôi, công ty đang ký thêm phụ lục hợp đồng hỗ trợ tăng giá trứng cho họ cho tới khi giá nguyên liệu đầu vào quay đầu giảm. "Chúng tôi chấp nhận kinh doanh không lợi nhuận để hỗ trợ các trang trại chăn nuôi lúc này", ông Thiện nói.
Bên cạnh việc tăng mua nguyên liệu, tìm nguồn hàng thay thế, cân đối chi phí thì nhiều doanh nghiệp còn cho biết, có thể sẽ phải tăng giá sản phẩm trong thời gian tới để tránh thua lỗ nặng.
Tổng cục Thống kê mới đây cũng lưu ý, doanh nghiệp cần tăng cường dự trữ nguyên liệu cho sản xuất, tránh tình trạng thiếu hụt khi giá tăng cao. Doanh nghiệp và hộ sản xuất cần chủ động tận dụng tối đa nguồn nguyên liệu có sẵn trong nước thay thế cho nguồn nhập khẩu. Cùng với đó, cơ quan quản lý cần nghiên cứu giảm thuế nhập khẩu. giảm chi phí vận chuyển, lưu kho bãi để giảm giá thành, ổn định sản xuất trong nước.
Thi Hà - Anh Minh