Báo cáo "Tìm hiểu sự tách biệt giữa Mỹ và Trung Quốc" mới công bố của Phòng Thương mại Mỹ (USCC) cho biết, trong trường hợp xấu nhất, việc tách rời làm ăn với Trung Quốc có thể khiến một số ngành công nghiệp quan trọng của nước này, như hàng không hay chất bán dẫn, bị tê liệt.
Theo đó, nếu cắt giảm hoàn toàn doanh số bán hàng với Trung Quốc, ngành dịch vụ hàng không và sản xuất máy bay Mỹ sẽ mất khoảng 38 - 51 tỷ USD doanh thu hàng năm. Điều này kéo theo 167.000 - 225.000 việc làm bị mất. Tương tự, chấm dứt kinh doanh sản phẩm bán dẫn với Trung Quốc sẽ khiến ngành công nghiệp này mất đi 83 tỷ USD doanh thu và 124.000 việc làm. Ngoài ra, mất thị phần thiết bị y tế sẽ dẫn đến thiệt hại doanh thu hàng năm là 23,6 tỷ USD.
Các kịch bản này được đưa ra trong bản báo cáo dài 88 trang, dựa trên giả thiết hai siêu cường chấm dứt hoàn toàn hoạt động thương mại. USCC cho biết các trường hợp cực đoan được tính toán để các nhà hoạch định chính sách cân nhắc chi phí liên quan đến cuộc chiến với Trung Quốc.
Cảng nước sâu Dương Sơn tại Thượng Hải, Trung Quốc ngày 11/1. Ảnh: Bloomberg.
Cũng theo báo cáo, GDP Mỹ sẽ mất 500 tỷ USD nếu các công ty nước này giảm đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Trung Quốc xuống một nửa. Báo cáo giả sử, nếu áp dụng mức thuế 25% đối với tất cả thương mại hai chiều, GDP Mỹ sẽ giảm 190 tỷ USD một năm cho đến năm 2025.
"Nếu không được xây dựng và sử dụng đúng cách, các chính sách có thể có tác động rất nguy hiểm đối với hoạt động kinh doanh của Mỹ", Jeremie Waterman - Giám đốc USCC tại Trung Quốc cho biết.
Báo cáo này nhắm tới các nhà hoạch định chính sách và lãnh đạo doanh nghiệp, được đưa ra khi chính quyền Biden bắt đầu xem xét rộng rãi về chính sách Mỹ-Trung, vốn đang được chỉ đạo bởi các quan chức đôi khi có quan điểm khác nhau. Charles Freeman, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách khu vực châu Á của USCC, cho biết các nhà hoạch định chính sách cần hiểu tác động tiêu cực tiềm ẩn trong các hành động của họ và tìm ra cách để hợp tác với Trung Quốc.
Báo cáo của Phòng Thương mại Mỹ được công bố sau một báo cáo tương tự của Phòng Thương mại Liên minh Châu Âu tại Trung Quốc, trong đó cảnh báo các thành viên chuẩn bị cho các cuộc chiến tiếp diễn giữa Mỹ và Trung Quốc. Cả hai đều là thị trường khổng lồ cho các doanh nghiệp châu Âu. Theo báo cáo, các thành viên nên xem xét đa dạng hóa sản xuất khỏi Trung Quốc.
Báo cáo của Phòng Thương mại Liên minh Châu Âu cho rằng các công ty cần khẩn trương kiểm tra hoạt động của chính họ để xác định các điểm nghẽn quan trọng có thể bị Mỹ hoặc Trung Quốc nhắm đến làm mục đích chiến lược.
Các báo cáo của hai Phòng Thương mại đóng vai trò quan trọng trong việc định hình chính sách của Mỹ và châu Âu. Năm 2017, cả hai đều đưa ra cảnh báo rằng chiến lược "Made in China 2025" của Trung Quốc báo hiệu Bắc Kinh sẽ cố gắng loại bỏ các đối thủ cạnh tranh từ Mỹ và châu Âu bằng các khoản trợ cấp lớn.
Những lo ngại đó cũng là trọng tâm của cuộc chiến thương mại kéo dài 2 năm của chính quyền Trump với Trung Quốc. Một báo cáo năm 2018 của chính phủ Mỹ về chiến tranh thương mại đã trích dẫn báo cáo của USCC 54 lần.
Với báo cáo lần này, Phòng Thương Mại Mỹ đang thúc giục chính phủ đánh giá chi phí của một chính sách cứng rắn của Trung Quốc. "Các nhà hoạch định chính sách cần một mốc thời gian rõ ràng hơn để điều chỉnh mối quan hệ Mỹ-Trung", báo cáo khuyến nghị, "Cố gắng cắt đứt mối quan hệ sâu rộng này chỉ trong một đêm sẽ dẫn đến khó khăn, gây phản tác dụng về kinh tế".
Phiên An (theo WSJ, Bloomberg)