Tại tọa đàm do Hiệp hội doanh nghiệp TP HCM (HUBA) tổ chức sáng 9/11, ông Tô Ngọc Ngời, Tổng giám đốc Công ty cổ phần sản xuất và xuất nhập khẩu Lâm Sản Sài Gòn, cho rằng bảng giá đất mới sẽ làm gia tăng đáng kể chi phí thuế đất của doanh nghiệp.
Tăng mạnh nhất, theo ông, là đất thương mại dịch vụ đang cho thuê kho bãi và khu đất có mật độ xây dựng thấp, bị giới hạn chiều cao nằm trong vùng lõi 930 ha. Ông dẫn chứng lô đất 1.325 m2 doanh nghiệp đang thuê làm văn phòng trên đường Trương Định quận 3, nếu theo quyết định cũ, tiền thuê đất hàng năm là 4,2 tỷ đồng. Còn tính theo bảng giá đất mới (theo tỷ lệ đơn giá thuê đất hàng năm Sở Tài chính đề xuất), tiền thuê là hơn 6,1 tỷ đồng, tăng hơn 30%. "Đây là con số quá sức chịu đựng và doanh nghiệp không thể nào gánh nổi", ông Ngời cho hay.
Bà Bùi Thị Nữ, Phó phòng quản lý giám sát đầu tư các khu chế xuất và công nghiệp TP HCM, cho biết thành phố hiện có 17 khu chế xuất, khu công nghiệp, trong đó có 6 khu đã hoàn tất nghĩa vụ tài chính nên không chịu ảnh hưởng. 11 khu còn lại đang thuê đất nhà nước theo diện trả tiền hàng năm, nếu đơn vị nào đang ký thuê ổn định trong 5 năm, 2-3 năm tới vẫn được áp dụng bảng giá cũ, còn lại sẽ chịu ảnh hưởng khá lớn.
Bà nhận định bảng giá đất mới tác động rất nhiều đến đơn giá thuê đất hàng năm. Hiện nay đơn giá thuê đất được tính theo tỷ lệ 0,25-3% mỗi năm. "Chúng tôi đang đề xuất thành phố áp dụng tỷ lệ 0,25-0,3% cho đất khu công nghiệp và kỳ vọng sớm có chính thức để cộng đồng doanh nghiệp sớm hoàn tất nghĩa vụ, đi vào sản xuất kinh doanh", bà Nữ nói thêm.
Ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch HUBA, cũng nhận định cách tính đơn giá thuê đất đề xuất có thể làm tăng chi phí thuê lên rất cao. Theo cách tính mới, giá thuê đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp sẽ tăng 35-50%; đất thương mại, dịch vụ tăng 18-53%. Điều này gây khó khăn với hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp và ảnh hưởng đến việc thu hút đầu tư của thành phố.
Trả lời thắc mắc của doanh nghiệp xoay quanh tác động của bảng giá đất, ông Đào Quang Dương, Phó trưởng phòng Kinh tế đất, Sở Tài Nguyên và Môi Trường TP HCM, cho biết sẽ có 2 trường hợp bị tác động vì bảng giá mới là khi đóng thuế sử dụng đất phi nông nghiệp (một năm 0,15%) và trường hợp thu tiền thuế đất hàng năm.
Với thuế đất phi nông nghiệp, theo quy định, thuế được áp dụng ổn định trong chu kỳ 5 năm, tức đến hết năm 2027 doanh nghiệp mới phải áp dụng bảng mới. Với thuế đất hàng năm, bảng giá đất tăng thì thuế tăng và kéo theo giá mặt bằng cũng tăng. Đơn giá thuê đất hằng năm = Tỷ lệ (%) tính đơn giá thuê đất (x) Giá đất tính tiền thuê đất. Trong đó, tỷ lệ (%) tính đơn giá thuê đất một năm hiện là từ 0,25- 3%. Sở Tài chính đang lên dự thảo lấy ý kiến áp dụng tỷ lệ mới từ 0,25–1%, vừa đảm bảo cân đối thu ngân sách thành phố, doanh nghiệp cũng không chịu mức thu tăng cao.
Riêng với thị trường bất động sản nhà ở, ông Dương khẳng định bảng giá đất không ảnh hưởng đến chi phí kinh doanh, giải phóng mặt bằng... Trước nay chi phí mặt bằng vẫn hoạt động với cơ chế doanh nghiệp thoả thuận với người dân theo giá thị trường. Giá án áp dụng quy luật cung - cầu. Vậy nên, theo ông, trên lý thuyết, bất động sản nhà ở không bị tác động.
Nhiều doanh nghiệp cũng thắc mắc trường hợp đã thuê đất 50 năm và thanh toán tiền sử dụng đất một lần trước khi áp dụng bảng giá đất mới được tiếp tục thuê theo hợp đồng đã ký, hay phải tính theo giá đất điều chỉnh. Đại diện Sở Tài Nguyên và Môi Trường khẳng định, doanh nghiệp thuê đất thời điểm nào áp dụng với giá thuê đã ký ở thời điểm đó, không áp dụng bảng giá đất mới cho các trường hợp đã có hợp đồng.
Liên quan đến giá thuê đất thương mại dịch vụ của TP HCM, Sở Tài chính vừa đề xuất quy định mức tỷ lệ % tính đơn giá thuê đất hàng năm với nhóm thương mại, dịch vụ là 0,5-1,5%; đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp (không phải là đất thương mại dịch vụ mục đích kinh doanh) từ 0,5-1%; đất nông nghiệp 0,25%, đất trong Khu công nghệ cao, Khu công viên phần mềm Quang Trung là 0,5%.
Góp ý đề xuất, Hiệp hội doanh nghiệp TP HCM và Hiệp hội bất động sản TP HCM cùng cho rằng cách tính đơn giá thuê đất mới làm tăng chi phí thuê lên rất cao, gây khó khăn cho doanh nghiệp và đề xuất hạ tỷ lệ (%) tính đơn giá thuê đất với nhóm đất nông nghiệp ở mức 0,25%; Nhóm khu công nghệ cao, công viên phần mềm 0,3%. Nhóm đất sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp khu vực 1 0,5%, khu vực 2 0,4%, khu vực 3 0,3%. Với nhóm đất thương mại, dịch vụ áp dụng mức từ 0,5-1%.
Phương Uyên