Nhạc sĩ Hoàng Hòa, tên thật là Cao Hy Vọng, sinh tại Nam Định, tham gia hoạt động Thanh niên cứu quốc ở tỉnh Thái Bình, sau là Hưng Yên khi mới 16 tuổi. Sau khi học tập tại Nga, ông về Trung ương Đoàn công tác rồi làm Bí thư Thành đoàn Hải Phòng.
Năm 1951, ông đọc báo Cứu quốc, tình cờ thấy những câu thơ Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tặng thanh niên của Phân đội 312 đang ngày đêm mở đường, bảo vệ cầu cho tiền tuyến trên quốc lộ 3: "Không có việc gì khó/ Chỉ sợ lòng không bền/ Đào núi và lấp biển/ Quyết chí ắt làm nên!".
Ấp ủ trong nhiều tháng, nhạc sĩ Hoàng Hòa đã hoàn thành ca khúc Thanh niên xung phong làm theo lời Bác, lời được viết dựa trên những câu thơ của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Nhạc sĩ Hoàng Hoà thời trẻ. Ảnh: Báo Nam Định
Tháng 7/1954, tại hội nghị cán bộ Đoàn toàn quốc, bài hát này được phổ biến cho các đại biểu. Sau khi được góp ý, tác giả sửa từ "kết đoàn" thành "kết liên", đồng thời rút ngắn tên bài hát thành Thanh niên làm theo lời Bác. Bài hát được đông đảo đoàn viên, thanh niên thuộc và được sử dụng trong nhiều sự kiện của Đoàn.
Trong hai kỳ Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ 6 (năm 1992) và thứ 7 (năm 1992), bài hát được khẳng định là bài ca chính thức của Đoàn.
Toàn bộ lời bài hát Thanh niên làm theo lời Bác:
Kết liên lại thanh niên chúng ta cùng nhau đi lên/ Giơ nắm tay thề, gìn giữ hòa bình độc lập tự do/ Kết liên lại thanh niên chúng ta cùng quyết tiến bước/ Đánh tan quân thù, xây đắp cuộc đời hạnh phúc ấm no/ Đi lên thanh niên chớ ngại ngần chi/ Đi lên thanh niên làm theo lời Bác: "Không có việc gì khó, chỉ sợ lòng không bền, đào núi và lấp biển, quyết chí ắt làm nên".