Cấp hai tôi có may mắn được học thầy dạy toán giỏi. Một trong những bài học nhớ nhất mà thầy hay mắng chúng tôi: “Các anh chị chăm chăm giải ra kết quả mà không quan tâm xem là có nên làm cách đấy hay không”.
Nói về vụ xe cứu hỏa chạy ngược chiều bị xe khách đâm phải tại cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, có thể chắc chắn một điều: xe cứu hỏa chạy đúng luật. Xe cứu hỏa là xe có mức độ ưu tiên cao nhất trong các phương tiện giao thông trên đường. Dù vậy, trên các diễn đàn rất nhiều ý kiến cho rằng xe cứu hỏa không nên chạy như thế.
Lý do biện minh: xe khách đang chạy tốc độ cao nên khó tránh và thời tiết không tốt ảnh hưởng đến tầm quan sát của lái xe khách, nhất là khi xe cứu hỏa từ đường nhánh rẽ vào cao tốc. Xe cứu hỏa đi đúng, nhưng xe khách có đi sai?
Câu chúc thượng lộ bình an vì thế chẳng phải là lời nói suông đãi bôi mà phải là điều mỗi người tâm niệm khi lên xe.
Không ai ở vị trí lái xe khách để biết được lái xe có kịp quan sát tín hiệu của xe cứu hỏa hay không, và nếu có thì các điều kiện trên đường lúc đó cho phép xử lý đến đâu. Cũng không ai ở vị trí lái xe cứu hỏa để khẳng định lý do quyết định đi vào làn ngoài cùng lúc ấy. Trong cùng một tình huống, mỗi lái xe sẽ chọn cho mình cách xử lý không giống nhau.
Năm 2009, một chiếc Airbus 320 sau khi cất cánh vài phút từ New York (Mỹ) bị hỏng động cơ đã phải hạ khẩn cấp xuống sông Hudson. 150 hành khách và phi hành đoàn 5 người an toàn, vài người thương tích không nặng. Cơ trưởng Sully được ca ngợi nhưng vẫn phải chịu sự điều tra của một uỷ ban thuộc Bộ Giao thông Mỹ. Lý do: cần xác minh nguyên nhân xảy ra sự cố và tìm hiểu vì sao cơ trưởng lại bỏ qua việc tham vấn mặt đất, cũng như đã không kiểm tra mọi chi tiết kỹ thuật, yêu cầu bắt buộc trong trường hợp phải hạ cánh khẩn cấp, đưa hành khách vào tình thế nguy hiểm.
Uỷ ban này thậm chí còn dùng siêu máy tính mô phỏng lại tình trạng máy bay lúc ấy, cho các phi công kinh nghiệm lựa chọn đáp án không hạ cánh xuống sông mà hạ cánh xuống một trong hai sân bay gần nhất. Kết quả, trong cả 2 trường hợp máy bay đều gặp sự cố nặng và gây hậu quả thảm khốc. Đến lúc đó, Sully cùng phi hành đoàn mới được gắn huy chương cao quý nhất của ngành hàng không Mỹ. Cú hạ cánh xuống sông như vậy là đúng, nhưng nếu lúc đó xảy ra tổn thất về người, cho dù là thiểu số, Sully có thể chẳng phải là tội đồ nhưng chắc chắn không được coi như anh hùng.
Trở lại câu chuyện chiếc xe cứu hỏa hôm qua, hãy chờ thêm thông tin từ phía cơ quan chức năng trước khi đổ lỗi cho một ai đó. Tuy nhiên, tranh luận và rút ra bài học cho chính mình lại là điều rất nên làm. Tham gia giao thông ở Việt Nam không những phải tránh va chạm với người khác mà còn phải tạo cả điều kiện để người khác tránh va phải mình.
Chia buồn với gia đình các nạn nhân trong vụ việc, gồm cả hai mẹ con người bị nạn không được cứu chữa kịp thời cũng như người lính lái xe cứu hỏa và những người gặp nạn trên chiếc xe khách. Mong rằng câu chúc thượng lộ bình an không phải là lời nói suông mà luôn là điều mỗi người tâm niệm khi lên xe.
Cuối cùng trong trường hợp này có một bài học dành cho tất cả các lái xe là khi tắc đường hãy kiên nhẫn chờ đợi, đừng len lên phía trước hoặc dừng đỗ hay chạy vào làn khẩn cấp. Hãy chừa lại làn này cho xe cứu hỏa/cứu thương. Nếu hôm qua làn này trống, rất có thể hai mẹ con trên chiếc xe 16 chỗ đã được cấp cứu kịp thời và vụ va chạm ngược chiều kể trên cũng không xảy ra.
Trước khi có thể lập thêm nhiều trạm cứu hỏa, chúng ta - những người thường xuyên đi lại trên đường, kể cả các hành khách, cần tự trang bị kiến thức và ý thức bảo vệ cho mình và người khác.
Độc giả Thành Lê