Dioxin - chất độc nhất trong các chất độc con người tìm ra

Những nạn nhân dioxin thế hệ thứ hai ở Việt Nam

Theo Luật sư Tỵ, toà án Mỹ vin vào việc quá thời hiệu khởi kiện để bác đơn là không đúng pháp luật. Theo thông lệ quốc tế, thời hiệu khởi kiện ở bất kỳ nước nào cũng có một số ngoại lệ vì lý do bất khả kháng. Chính phủ Mỹ cấm vận Việt Nam trong thời gian dài khiến chúng ta không có điều kiện tiếp xúc giao lưu với bên ngoài. Do vậy không có điều kiện để khởi kiện.

"Theo tôi, các luật sư Mỹ sẽ giúp Việt Nam chống án. Cùng trong thời điểm này, dư luận sẽ đấu tranh gây sức ép. Có thể đơn sẽ được nộp lên toà án cấp cao hơn" - ông Tỵ nói.

Trước lập luận của thẩm phán Weinstein về việc chưa có nhiều chứng cứ cho thấy tác động của chất diệt cỏ đến sức khỏe con người, TS Lê Kế Sơn, người đã nhiều năm nghiên cứu về tác hại chất độc da cam ở Việt Nam đã đưa ra những con số phản bác. Theo TS Sơn, từ tháng 8/1961 đến tháng 7/1971, quân đội Mỹ đã thực hiện gần 20 nghìn phi vụ rải chất độc hóa học (trung bình mỗi ngày 11 phi vụ). Chính số liệu của Bộ Quốc phòng Mỹ cũng đã thể hiện, quân đội Mỹ đã sử dụng 72 triệu lít chất độc hóa học trong đó có 44 triệu lít chất độc da cam có lẫn dioxin (số liệu này còn thấp hơn so với số lượng đã dùng). Lượng chất độc hóa học này đã rải lên 2,6 triệu ha ở miền Nam. Có đến 86% diện tích bị phun 2 lần và 11% diện tích bị phun hơn 10 lần. Một số nhà khoa học ĐH Columbia Mỹ đã nghiên cứu và cho thấy tối thiểu 2,1 triệu và tối đa là 4,8 triệu người Việt Nam bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam.

Ông Sơn cho rằng, một nguyên lý cơ bản trong độc học là "chất gì cũng độc và cũng có thể không độc, vấn đề là liều lượng". Ngay cả một số loại vitamine khi được dùng quá liều cũng có thể gây nhiễm độc. Chất diệt cỏ được quân đội Mỹ dùng đã quá liều cho phép hàng chục lần. Chưa tính đến dioxin, chỉ tính riêng chất diệt cỏ với liều như thế đã gây nguy hại cho sức khỏe con người, tàn phá hệ sinh thái nặng nề.

Đối với dioxin, dù còn một số điều chưa rõ đang thu hút sự nghiên cứu của nhiều nhà khoa học, nhưng tất cả các nhà khoa học đều đã thống nhất nhận định: dioxin là chất độc nhất trong tất cả các chất độc mà con người đã tìm ra. Chỉ với vài phần tỷ gam, dioxin đã có thể gây tai biến sinh sản và ung thư ở chuột thực nghiệm.

Theo ông Sơn, cần làm rõ vấn đề một cuộc chiến tranh sử dụng lượng dioxin lớn như vậy có phải là chiến tranh hóa học không, các nhà sản xuất có phải chịu trách nhiệm đến cùng với sản phẩm của họ không, dù các hợp đồng của họ với Chính phủ Mỹ chỉ là những hợp đồng thương mại, và những người sản xuất và sử dụng chất da cam có chứa dioxin ở Việt Nam có thể chỉ cần dựa vào luật pháp Mỹ, bất chấp luật pháp và thông lệ quốc tế, thì có đúng với pháp lý và đạo lý hay không.

Một sự thật hiển nhiên đã và đang làm đau lòng hàng trăm triệu người có lương tri trên thế giới là sự vật vã đau đớn đến cùng cực của hàng triệu nạn nhân chất độc da cam, trong đó có hàng trăm nghìn trẻ em Việt Nam bị dị tật bẩm sinh. Hàng nghìn gia đình có nạn nhân đang sống với thực tại đầy khó khăn. Những đứa trẻ khuyết tật nặng nề sẽ sống như thế nào khi bố mẹ qua đời? Những tổn thất về vật chất và tinh thần đó không thể chỉ tính được bằng tiền.

Từ năm 1967, Tổng thống Mỹ Johnson đã nhận được thư phản kháng cuộc chiến tranh hóa học này của khoảng 5.000 nhà khoa học Mỹ, trong đó có 17 người đã nhận giải Nobel. Tổng thống Bin Clinton cũng đã chính thức thừa nhận hậu quả của cuộc chiến tranh hóa học này đối với binh lính Mỹ. Quốc hội New Zealand đã công khai xin lỗi các cựu binh của họ đã tham chiến tại Việt Nam và nhiễm chất độc da cam. Hội nghị quốc tế tại Stockholm năm 2002 với sự tham gia của gần 100 đại biểu đến từ 14 quốc gia đã đưa ra lời kêu gọi khẩn thiết đến Liên hợp quốc và Chính phủ Mỹ hãy giúp VN khắc phục hậu quả chiến tranh hóa học.

Vào những ngày này, tại Paris những người yêu chuộng công lý lại tập hợp với nhau và thêm một lần lên tiếng mạnh mẽ ủng hộ nạn nhân chất độc da cam kiện các công ty hóa chất Mỹ. Vậy mà thẩm phán Weinstein tại Tòa án Quận Brooklyn New York vẫn phản bác vụ kiện. " Đó là quyết định vừa trái pháp lý vừa phản đạo lý" luật sư Tỵ khẳng định.

  Trịnh Vũ - Anh Thư