Diện tích giảm, năng suất không cao và sản lượng sụt thê thảm trong 6 tháng đầu năm 2012, đã khiến cho ngành chế biến – xuất khẩu điều Việt Nam đứng trước nguy cơ rơi xuống vị trí thứ 4 của những nước có diện tích và sản lượng điều thu hoạch lớn nhất thế giới.
Báo cáo mới nhất của Hiệp hội Điều Việt Nam (Vinacas) đánh động: Chưa bao giờ, Vinacas lại đầy nỗi lo và thách thức đối với “số phận” sống còn của ngành điều như thời điểm hiện nay. Liên tiếp 6 tháng vừa qua, do thời tiết bất thường đã làm cho cây điều đậu trái bị sụt giảm 60 – 70%, sản phẩm/tổng diện tích cả nước tiếp tục giảm mạnh, chỉ còn 315.249/355.050ha, năng suất điều bình quân chỉ còn 8,4 tạ/ha (năm 2011 là 9,1 tạ/ha), sản lượng điều thu hoạch toàn niên vụ chỉ đạt 264.810 tấn (năm 2011 là 301.730 tấn).
Trước hàng loạt cái giảm thê thảm như vậy đã đặt Việt Nam trong cảnh tiếp tục giữ vị trí thứ 3, nhưng có nguy cơ rơi xuống vị trí thứ 4 trong số những nước có diện tích và sản lượng điều thu hoạch lớn nhất thế giới.
Trước các bất lợi về mọi mặt, nhiều doanh nghiệp chế biến – xuất khẩu hạt điều Việt Nam đã phải đối mặt với bao khó khăn để tồn tại.
Ở tỉnh Bình Phước, thủ phủ của ngành điều, ước có tới 70% doanh nghiệp ngành điều gặp khó khăn trong sản xuất và tài chính. Bởi vậy, không phải ngẫu nhiên, ông Nguyễn Thái Học, Chủ tịch Vinacas đã cho rằng: “Các doanh nghiệp trong tình thế này phải chủ động thu mua, nhập khẩu nguyên liệu sản xuất theo diễn biến thị trường, trên cơ sở tiềm lực tài chính của mỗi doanh nghiệp. Không khuyến khích nhập khẩu số lượng lớn điều thô và cũng không khuyến khích doanh nghiệp gia tăng công suất chế biến trong thời điểm hiện nay. Không chạy theo số lượng mà cần đầu tư nâng cao chất lượng, nghiên cứu, phát triển sản phẩm mới, đa dạng hóa sản phẩm xuất khẩu”.
Tuy nhiên, để đạt mục tiêu xuất khẩu 1,022 tỷ USD trong năm 2012, ông Nguyễn Đức Thanh, Giám đốc Công ty chế biến hạt điều Tanimex (Long An) cho rằng: “Chính phủ, ngân hàng và các cơ quan chức năng phải hỗ trợ hết mức cho ngành điều. Hỗ trợ về tài chính, hỗ trợ về thuế, cải thiện thủ tục hành chính trong xuất nhập khẩu... Bằng không, ngành điều sẽ rơi... tự do, chứ đừng nói tới vị trí thứ 3, thứ 4 thế giới”.
Thực tế cho thấy, ngành điều Việt Nam muốn được thoát khỏi tình cảnh bê bết hiện nay, cần phải được hỗ trợ vốn vay thu mua nông sản 96.463,7 tỷ đồng, cần hỗ trợ tín dụng nhập khẩu điều thô 28.064,6 tỷ đồng, với lãi suất dưới 15%... Đồng thời, Bộ tài chính cần xem xét ân hạn thời hạn nộp thuế kéo dài 375 ngày, giảm thuế giá trị gia tăng và thuế nhập khẩu điều thô xuống 0% v.v...
(Lao Động)