Bé một ngày tuổi - con sản phụ T.T.B.M (quận Cái Răng, TP Cần Thơ) sinh mổ song thai 37 tuần - nặng 2,5 kg lúc sinh. Trước đó, người mẹ bị tiểu đường thai kỳ và được kiểm soát đường huyết bằng cách điều chỉnh chế độ ăn.
Sau khi thai phụ sinh mổ tại Bệnh viện đa khoa Hoàn Mỹ Cửu Long, bé được nhập hồi sức sơ sinh trong tình trạng suy hô hấp cấp, đỏ da, bú kém. Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhi, các bác sĩ đã thăm khám và thực hiện xét nghiệm, phát hiện hiện tượng cô đặc máu với hematorit 79%, bạch cầu máu tăng và phản ứng viêm tăng. Êkip bác sĩ chẩn đoán bệnh nhi bị suy hô hấp, đa hồng cầu, nhiễm trùng sơ sinh và song thai 2.
Bác sĩ Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long đang chăm sóc cho bé. Ảnh: Bệnh viện cung cấp.
Trẻ được xử trí ngay thở NCPAP, trích máu qua sonde tĩnh mạch rốn và truyền dịch. Sau điều trị, tình trạng suy hô hấp cải thiện dần và giảm cô đặc máu. Xét nghiệm lượng hematorit giảm dần và đạt 54% trước xuất viện. Sau đợt điều trị tình trạng suy hô hấp, cô đặc máu và nhiễm trùng ổn định, hiện bé được xuất viện.
Theo BS.CKII Phạm Nguyễn Yến Trang, Phó Trưởng Khoa Nhi, Bệnh viện Hoàn Mỹ Cửu Long, đa hồng cầu sơ sinh là tình trạng tăng số lượng hồng cầu làm tăng độ nhớt của máu. Tần suất gặp ở 1-5% trẻ sơ sinh. Đa hồng cầu gây cô đặc máu, làm nghẽn dòng lưu thông máu, đặc biệt các mạch máu nhỏ, dẫn đến hiện tượng thiếu oxy ở các mô, biểu hiện trẻ tím, đỏ da, bú yếu, khó thở... Trích máu là một thủ thuật lấy bớt đi một lượng máu cần thiết và truyền bù lại một lượng dịch tương đương lượng máu đã được trích ra nhằm làm giảm cô đặc máu, giúp lưu thông máu dễ dàng hơn và oxy được vận chuyển đến các mô thuận lợi hơn. "Tình trạng đa hồng cầu khi có chỉ định trích máu nếu không được xử trí kịp thời sẽ rất nguy hại cho trẻ", bác sĩ nói.
Bác sĩ Trang nhận định, nguyên nhân gây ra bệnh lý đa hồng cầu không thực sự rõ ràng, những tình trạng được coi là yếu tố nguy cơ đa hồng cầu như: mẹ bị tiểu đường thai kỳ, song thai (có hiện tượng truyền máu thai nhi), hoặc có bất thường về các bệnh lý bẩm sinh, bệnh lý di truyền, kẹp rốn muộn sau sinh... "Với trường hợp bệnh nhi này, song thai nhưng hai bé có hai bánh nhau và hai túi ối riêng, bé còn lại hồng hào không biểu hiện thiếu máu nên nguyên nhân truyền máu thai kỳ không nghĩ đến", bác sĩ Trang cho biết.
Để phòng tránh bệnh đa hồng cầu và các bệnh lý khác cho trẻ sơ sinh, bác sĩ khuyến cáo phụ nữ mang thai cần khám thai định kỳ và quản lý thai nghén tốt nhằm phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ để điều trị và theo dõi. Đặc biệt, các trường hợp mẹ bầu bị bệnh lý tiểu đường hoặc tiểu đường thai kỳ cần đến cơ sở y tế để được khám, theo dõi và điều chỉnh đường huyết ổn định trong suốt thời gian mang thai. Không sử dụng các chất kích thích khi mang thai và có chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý, khoa học. Trẻ sơ sinh cần được theo dõi sát, phát hiện sớm dấu hiệu bất thường như ngủ li bì, bú kém, sốt, vàng da, thở bất thường... cần đưa trẻ đến khám và điều trị tại bác sĩ chuyên khoa kịp thời.
Châu Vũ