Một góc trong dinh thự Mezhyhirya ở ngoại ô Kiev mà gia đình ông Yanukovych sử dụng. Căn phòng lộng lẫy với nội thất như trong một cung điện Ảnh: Reuters |
Công tố viên trưởng tạm quyền của Ukraine hôm qua nói với Reuters rằng nước này sẽ liên lạc với các tổ chức quốc tế, chính thức yêu cầu hỗ trợ tìm ra các tài khoản ngân hàng và tài sản của Yanukovych và các cấp dưới sở hữu.
Nhà chức trách Ukraine đang điều tra xem làm thế nào mà cựu tổng thống có thể có một cuộc sống xa xỉ, bao gồm một dinh thự sang trọng ở ngoại ô Kiev.
Hôm 25/2, bộ Tài chính Mỹ cảnh báo các ngân hàng tìm kiếm những giao dịch tài chính đáng ngờ của Yanukovych hoặc các thành viên thân cận với ông này. Yanukovych đang bỏ trốn từ sau khi bị phế truất hôm 22/2 và dinh thự của ông được công khai với đồ nội thất và nhiều vật phẩm xa xỉ.
Trong khi đó, Reinhard Proksch, một luật sư tài chính người Áo, có liên quan đến những giao dịch của các lãnh đạo trong chính phủ của Yanukovych, hôm qua nói rằng sẵn sàng cung cấp thông tin. Proksch nói đã liên lạc với Sở Thuế vụ Mỹ và Đơn vị Tình báo Tài chính của Vương quốc Liechtenstein, nơi điều tra về rửa tiền và tội phạm tài chính.
Các nhà hoạt động Ukraine thuộc nhóm PEPWatch và Trung tâm Hành động Chống Tham nhũng nói rằng Proksch được chính phủ của Yanukovych thuê để thiết lập một mạng lưới các công ty phức tạp, để làm giàu cho bản thân từ ngân sách nhà nước. Proksch đăng ký hành nghề ở New York với công ty và các văn phòng tư vấn ở Vienna, Liechtenstein, London, New York và Miami.
Proksch, nói qua điện thoại từ Áo, xác nhận ông thành lập các công ty ở nước ngoài để làm ăn giao dịch bên trong Ukraine, bao gồm khu bất động sản, dinh thự xa hoa Mezhyhirya mà Yanukovych sử dụng.
Ông cũng làm việc cho Activ Solar GmbH, công ty năng lượng mặt trời do con rể của Sergiy Klyuev, một quan chức cấp cao trong đảng Các khu vực của Yanukovych, điều hành. Tuy nhiên, trong tuyên bố gửi đến chính phủ Áo hôm 18/2, công ty này khẳng định các quyết định trong kinh doanh được dựa trên lợi ích kinh tế chứ không phải mối quan hệ gia đình.
Proksch nói rằng chưa bao giờ gặp mặt các lãnh đạo cũ của Ukraine, bao gồm Yanukovich, con trai ông này và các thành viên khác trong gia đình Yanukovych hay gia đình Klyuev. Luật sư này cũng nói công ty cần những đối tác nước ngoài để thuận lợi hơn trong việc tiếp thu các công nghệ về năng lượng mặt trời. Vì thế việc sử dụng các công ty bên ngoài Ukraine để điều hành công việc kinh doanh bên trong Ukraine hoặc sở hữu tài sản ở đây là "hoàn toàn dễ hiểu".
Bộ Tài chính Mỹ cũng như nhà chức trách Liechtenstein chưa có bình luận gì về lời khai của Proksch.
Cựu tổng thống Yanukovych, cùng với các cựu quan chức cấp cao khác, đang bị chính quyền mới truy nã với cáo buộc "giết người hàng loạt". Ông bị tố cáo gây ra cái chết cho hơn 100 dân thường và làm 2.000 người khác bị thương trong thời gian biểu tình. Quốc hội Ukraine hôm 25/2 bỏ phiếu kêu gọi Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) truy tố ông Yanukovych với cáo buộc tương tự.
Ông Yanukovych rời khỏi Kiev hôm 21/2 cùng trợ lý, sau đó bay đến vùng Kharkiv rồi đi đến Crimea. Nhà chức trách Ukraine vẫn đang truy tìm ông này.
Vũ Hà