Phương pháp điều trị ung thư buồng trứng bằng liệu pháp virus tiêu hủy u (Oncolytic Virotherapy) do TS Đặng Thành Chung, Học viện Quân y cùng cộng sự đã hoàn thành bước nghiên cứu, đang trong giai đoạn thử nghiệm tiền lâm sàng.
Quá trình nghiên cứu, các nhà khoa học đã tiêm tế bào ung thư buồng trứng ở người vào chuột để thử nghiệm. Khi trên chuột xuất hiện các khối u, họ dùng virus đã bất hoạt dùng để điều chế vaccine sởi tiêm cho chuột. Theo dõi đối chứng sau một thời gian kích thước khối u giảm rõ rệt so với nhóm chuột ung thư không được điều trị.
Tiêm tế bào ung thư buồng trứng tạo khối u trên chuột thử nghiệm. Ảnh: NVCC.
Phân tích khả năng đáp ứng miễn dịch tế bào trên chuột mang khối ung thư buồng trứng cho thấy, virus vaccine sởi có tác dụng tăng khả năng huy động tế bào miễn dịch như tế bào giết tự nhiên (NK), tế bào tua (DC), đại thực bào (M) ở lách và trong khối u ở nhóm chuột ung thư cao hơn rõ rệt so với nhóm chứng không được điều trị bằng virus vaccine sởi.
Theo nhóm nghiên cứu, ở nhóm chuột ung thư được điều trị bằng virus vaccine sởi có thời gian sống dài hơn so với nhóm đối chứng không được điều trị.
Từ kết quả này, các nhà khoa học đã phối hợp với trung tâm nghiên cứu sản xuất vaccine và sinh phẩm y tế (POLYVAC) tạo ra virus vaccine sởi liều cao để tinh chế, cô đặc virus vaccine sởi bán thành phẩm; xây dựng tiêu chuẩn chất lượng dùng trong điều trị ung thư buồng trứng. Chế phẩm virus vaccine sởi liều cao đã được đánh giá tính an toàn trên mô hình động vật nhỏ (chuột) tại Học viện Quân y, và trên linh trưởng (khỉ) tại đảo Rều, Quảng Ninh của POLYVAC. Kết quả nghiên cứu cho thấy virus vaccine sởi ở các liều tiêm với nồng độ 105, 106, 107 TCID50 đều an toàn, không có bất kỳ tác dụng phụ đáng kể nào.
Trên mô hình tế bào dòng và tế bào phân lập từ bệnh nhân ung thư buồng trứng, virus vaccine sởi có tác dụng gây chết, làm tan vỡ tế bào theo chương trình (apoptosis).
Khối u sau 4 ngày ghép tế bào ung thư trên chuột. Ảnh: NVCC.
Theo TS Đặng Thành Chung, việc nghiên cứu thành công phương pháp điều trị này có ý nghĩa rất lớn, chứng minh sử dụng virus vaccine sởi liều cao trên động vật nhỏ và loài linh trưởng là hiệu quả.
"Kết quả này là cơ sở khoa học quan trọng để tiếp tục triển khai nghiên cứu thử nghiệm lâm sàng điều trị ung thư buồng trứng bằng virus vaccine sởi liều cao, mở ra hướng mới trong chiến lược điều trị ung thư buồng trứng và triển vọng đối với các loại ung thư khác", TS Chung nói.
Hội đồng khoa học nghiệm thu cấp Quốc gia đánh giá cao kết quả nghiên cứu. Thành công này là cơ sở để thử nghiệm điều trị trên bệnh nhân tình nguyện. Khi có hiệu quả thực tế có thể đề nghị Bộ Y tế cấp phép sử dụng như một liệu pháp điều trị ung thư chính thức.
Đề tài thuộc Chương trình khoa học công nghệ trọng điểm cấp Nhà nước "Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ tiên tiến phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng (KC.10/16-20) do Bộ Khoa học và Công nghệ quản lý.