Theo nhận định từ các chuyên gia kinh tế, giá cả vật tư thiết bị, nguyên nhiên liệu tăng cao, tỷ giá hối đoái biến động... thời gian qua đã ảnh hưởng đến giá điện thị trường (tăng cao rất nhiều). Tính riêng tại Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC), đại diện doanh nghiệp cho biết giá mua điện thị trường dự kiến tăng khoảng 39% so với mức giá bán điện bình quân của công ty hiện nay. Do đó, nếu như vẫn giữ giá bán điện như hiện nay thì ngành điện không có giải nào để bù đắp khoản chi phí lỗ này.
Trước thực tế đó, đơn vị đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để tiết kiệm chi phí. Đơn cử, tăng doanh thu 150 tỷ đồng từ kiểm soát, áp đúng đủ giá điện; chi phí giá thành phân phối điện thực hiện tiết kiệm thấp hơn 4,98 đồng/kWh so với kế hoạch, góp phần đạt lợi nhuận gần 347 tỷ đồng. Tỷ lệ điện dùng để truyền tải, phân phối điện (tổn thất) đạt thấp hơn kế hoạch EVN giao 0,75%, do đó tiết kiệm được 376 triệu kWh, tương ứng đạt khoản lợi nhuận hơn 587 tỷ đồng. Với các giải pháp trên, 10 tháng ước tiết kiệm, tạo lợi nhuận tăng thêm hơn 1.000 tỷ đồng.
Cán bộ EVNSPC sửa đường điện. Ảnh: EVNSPC
Tuy nhiên, trong bối cảnh giá nhiên liệu tăng cao, mặc dù đã triển khai nhiều giải pháp như trên, EVNSPC cho biết vẫn không thể tránh lỗ và gặp trở ngại lớn khi giá mua điện đầu vào từ thị trường điện tăng cao rất nhiều so với mức giá bán điện bình quân. Ngoài ra, việc vận hành hệ thống máy phát điện bằng nhiêu liệu dầu diesel giá tăng liên tục, đơn vị phải bù lỗ hơn 460 tỷ đồng để cấp điện cho 2 huyện đảo Phú Quý, tỉnh Bình Thuận và huyện Côn Đảo, tỉnh Bà Rịa -Vũng Tàu. Cùng với việc cân đối, huy động và bố trí nguồn vốn cho đầu tư xây dựng, đặc biệt là các công trình trọng điểm cũng gặp nhiều khó khăn; bài toán tiết giảm tiền lương đối với người lao động trong điều kiện doanh nghiệp phải hoạt động lỗ, không có lợi nhuận vẫn chưa có lời giải...
Công tác đầu tư xây dựng tại EVNSPC cũng gặp nhiều khó khăn trước biến động giá cả vật tư thiết bị, nhiên liệu tăng cao kéo tăng chi phí vận chuyển. Ngoài ra, chính sách Zero Covid từ Trung Quốc cũng tạo khan hiếm, chậm trễ chuỗi cung ứng vật tư, thiết bị; công tác giải phóng mặt bằng gặp nhiều trở ngại; hoạt động đấu thầu có nhiều dự án, công trình không có nhà thầu tham gia.... gây ảnh hưởng tăng thêm đối với hoạt động sản xuất kinh doanh chung của đơn vị.
Về phía công ty mẹ, đại diện EVN cho biết, trước bối cảnh khó khăn hiện nay khi giá nhiên liệu đầu vào sản xuất điện tăng làm cho chi phí sản xuất điện và mua điện của tập đoàn tăng cao. Nếu căn cứ theo kế hoạch vận hành hệ thống điện đã được Bộ Công thương phê duyệt từ đầu năm thì kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh năm 2022 của EVN có thể lỗ tới 64.805 tỷ đồng.
Theo dự báo mới nhất của các tổ chức quốc tế, khả năng giá nhiên liệu thế giới năm 2023 chưa có xu hướng giảm xuống ở mức bình quân năm 2021, do đó EVN dự đoán năm 2023 vẫn tiếp tục gặp khó khăn về sản xuất kinh doanh và cân bằng tài chính. Dự kiến sang năm giá nhiên liệu (than, dầu, khí) trên thế giới vẫn đang ở mức cao theo các nguồn dự báo, tỷ giá ngoại tệ USD liên tục tăng trong thời gian qua. Đồng thời tỷ trọng các nguồn điện có giá thành rẻ (như thủy điện) có xu hướng giảm và tăng tỷ trọng các nguồn điện có giá bán cao.
Thế Đan