Thang máy có thể góp phần lây lan virus. Ảnh: Bloomberg.
Tanja Nickel và Katharina Obladen vẫn còn là học sinh trung học khi họ xin cấp bằng sáng chế tay vịn thang máy khử trùng bằng tia cực tím (UV). Một thập kỷ sau, Công ty khởi nghiệp UVIS ở Đức của họ gần như không kịp đáp ứng những đơn đặt hàng tới tấp từ khắp nơi trên thế giới, yêu cầu thang máy tiêu diệt nCoV, lớp phủ xe đẩy siêu thị và nút bấm thang máy.
"Mọi người muốn đơn hàng phải xong ngay", Obladen chia sẻ. "Đại dịch khiến các doanh nghiệp nhận ra họ cần đầu tư vào các biện pháp vệ sinh phòng ngừa cho nhân viên và khách hàng. Đó là sự chuyển tiếp từ ‘có thì tốt’ đến ‘bắt buộc phải có’". Khi Đức bắt đầu nới lỏng một số hạn chế trong lệnh phong tỏa, đội ngũ 5 người của UVIS nhận được vô số yêu cầu từ các cửa hàng, văn phòng và quán cà phê muốn mở cửa trở lại nhưng lo ngại về nguy cơ tiềm tàng ở những không gian chung.
Nickel và Obladen mới 17 và 18 tuổi khi tham gia một cuộc thi sáng chế. Lo lắng về dịch cúm H1N1 diễn ra ở thời điểm đó, họ muốn tạo ra thứ có thể làm sạch mầm bệnh ở nơi công cộng. Lấy cảm hứng từ việc sử dụng bức xạ cực tím để tiệt trùng nước uống ở thành phố New York, Mỹ, họ thiết kế hộp đèn UV có thể lắp vào thang máy để khử trùng tay vịn thông qua phá hủy vật liệu di truyền của tổ chức vi sinh vật gây bệnh.
Katharina Obladen kiểm tra một hộp đèn UV. Ảnh: AFP.
Sau khi học xong đại học, đôi bạn thân thành lập UVIS vào năm 2016 và trở thành ví dụ hiếm hoi về công ty kỹ thuật do phụ nữ sáng lập và điều hành ở Đức. Năm nay, Nickel và Obladen bổ sung thêm lớp phủ kháng khuẩn không dựa trên công nghệ UV vào dòng sản phẩm. Lớp phủ vô hình này có thể dùng để phun lên các bề mặt nhằm tiêu diệt nấm mốc, vi khuẩn và virus như nCoV nhờ đặc tính tự làm sạch của titan dioxide.
Các hãng sản xuất thang máy lớn nhất châu Âu như Thyssenkrupp, Schindler, Otis và Kone trở thành những khách hàng đầu tiên của UVIS. Họ lắp các hộp đèn UV mang tên Escalite của UVIS ở thang máy trong siêu thị, bệnh viện và ga tàu. Nhưng nCoV khiến nhu cầu bùng nổ. "Chúng tôi đã hoàn thành mục tiêu doanh thu năm 2020", Nickel tiết lộ. Nhu cầu đối với Escalite đặc biệt lớn ở châu Âu và châu Á. Gần đây, UVIS đã chuyển hơn 30 module thang máy tới Singapore.
Theo Obladen, hộp đèn hoạt động nhờ 3 đèn UV phát sáng màu xanh dương, chiếu loại tia UV mạnh nhất và rất nguy hiểm nếu tiếp xúc với da và mắt. Các đèn xếp thành hàng bên trong hộp kim loại hình chữ nhật. Khi tay trượt qua hộp, bức xạ sẽ tiêu diệt vi sinh vật gây hại. Chiếc hộp có kích thước bằng cánh tay người lớn, đi kèm hệ thống cung cấp điện và có thể lắp vào mọi thang máy.
Khử trùng bằng UV thường được sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm và bệnh viện trên khắp thế giới trước khi Covid-19 xuất hiện. Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đề xuất sử dụng tia UV trên bệnh nhân mắc Covid-19, khiến các chuyên gia y tế phải lên tiếng cảnh báo về nguy cơ gây bỏng và ung thư da. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khuyến cao không nên sử dụng đèn UV trực tiếp trên da.
An Khang (Theo SCMP)