Quận Đống Đa đang lấy ý kiến nhân dân về nhiệm vụ quy hoạch chi tiết cải tạo, xây dựng lại các khu tập thể Trung Tự, tỷ lệ 1/500.
Theo thuyết minh, dự kiến quy mô dân số khu tập thể Trung Tự 8.200, vùng phụ cận hơn 4.000. Mật độ xây dựng toàn khu giữ nguyên theo quy hoạch phân khu đô thị tỷ lệ 1/2.000 đã được thành phố phê duyệt năm 2012 là 30-60%. Chiều cao tối thiểu vẫn giữ từ 2 tầng nhưng với chiều cao tối đa đồ án lần này đề xuất nâng gấp đôi số tầng quy hoạch phân khu trước đó, từ 24 lên 48 tầng.
Các hạng mục dự kiến trong khu vực lập quy hoạch bao gồm: Nhà chung cư; nhà liền kề; nhà biệt thự và các công trình hạ tầng xã hội như trường mẫu giáo, tiểu học, THPT; công viên cây xanh, vườn hoa, sân luyện tập thể dục thể thao; trụ sở cơ quan, hành chính; đường giao thông, bãi đỗ xe và công trình hạ tầng kỹ thuật đô thị khác.
Hai tòa nhà thuộc tập thể Trung Tự ở mặt đường Phạm Ngọc Thạch. Ảnh: Võ Hải
Khu tập thể Trung Tự rộng gần 12 hecta, thuộc phường Trung Tự, quận Đống Đa. Đây là khu tập thể kiểu mẫu được xây dựng từ năm 1972-1975 với 29 tòa nhà chung cư cao 4-5 tầng không có thang máy, bình quân mỗi tòa có 60-120 căn hộ và 119 nhà biệt thự, liền kề.
Các căn hộ trong khu tập thể đã xuống cấp. Hầu hết hộ dân cơi nới để tăng diện tích ở khiến mặt ngoài khu nhà bị biến dạng, nhiều bức tường, nền nhà bị bong tróc, nứt vỡ. Một số đoạn hành lang bị đập phá phía dưới để lấy chỗ làm đường ống nước và điện khiến kết cấu bên trong tường bị hở, gây mất an toàn.
Ngoài ra, do công trình đã được xây lâu năm nên nhiều căn hộ thường xuyên ẩm mốc, thấm dột khi mưa. Các khu vực công cộng phần diện tích dùng chung bị lấn chiếm thành nhà ở kết hợp với cửa hàng. Tầng 1 đều sử dụng cho thuê kinh doanh.
Hầu hết các hộ cơi nới để tăng diện tích ở khiến bề mặt ngoài của các khu nhà này đã bị biến dạng. Ảnh: Võ Hải
Cùng với Trung Tự, hai khu tập thể khác cũng đang được quận Đống Đa lấy ý kiến nhân dân để quy hoạch cải tạo là Kim Liên và Khương Thượng. Kim Liên cũng là khu tập thể kiểu mẫu, một trong những khu tập thể đầu tiên của cả nước, được xây dựng từ những năm 1965-1970. Khu tập thể gồm 44 nhà chung cư cao 2-6 tầng nằm ở vị trí tiếp giáp tuyến đường Phạm Ngọc Thạch.
Tập thể Khương Thượng gồm 38 tòa nhà với 1.104 căn hộ, hơn 3.500 nhân khẩu, trung bình 3,2 người một hộ. Nhóm nhà ở riêng lẻ (ngõ 1 Tôn Thất Tùng và ngõ 43 Đông Tác) có 45 hộ, với 180 nhân khẩu, trung bình 4 người mỗi hộ.
Vị trí lập quy hoạch cải tạo tập thể Trung Tự. Nguồn: UBND quận Đống Đa
Quận Đống Đa hiện có 507 nhà chung cư, tập trung ở 12 khu tập thể lớn có quy mô trên 2 hecta, chiếm 30% số nhà chung cư toàn thành phố. Trong giai đoạn 1 quận sẽ lập quy hoạch chi tiết khu tập thể Khương Thượng và quy hoạch tổng thể 3 khu Trung Tự, Kim Liên, Khương Thượng. Giai đoạn 2 sẽ lập quy hoạch chi tiết 5 khu tập thể: Vĩnh Hồ, Văn Chương, Thủy Lợi, Nam Đồng, Hào Nam. Giai đoạn 3 gồm các khu chung cư: Phương Mai, Nam Thành Công và giai đoạn 4 gồm các nhà chung cư cũ còn lại.
Thống kê đến năm 2020, TP Hà Nội có hơn 1.500 nhà chung cư cũ, bao gồm gần 1.300 nhà thuộc 76 khu chung cư. Ngoài ra, thành phố còn có 306 chung cư cũ độc lập, được xây dựng từ những năm 1960-1994 và trước năm 1954. Từ năm 2005, Hà Nội bắt đầu cải tạo các khu chung cư cũ. Tuy nhiên, do một số bất cập và sự thay đổi chính sách nên đến nay mới có 19 dự án hoàn thành, đưa vào sử dụng (chiếm 1,2% tổng số nhà ở chung cư cũ) và 14 dự án đang triển khai.
Trong giai đoạn 2021-2025, thành phố lên kế hoạch cải tạo 10 khu chung cư cũ, bao gồm bốn khu nhà cấp D - cấp độ nguy hiểm, nguy cơ sụp đổ, phải di dời khẩn cấp người dân, gồm: Giảng Võ, Thành Công, Ngọc Khánh, nhà của Bộ Tư pháp; và 6 khu có tính khả thi để cải tạo là Kim Liên, Trung Tự, Khương Thượng, Thanh Xuân Bắc, Thanh Xuân Nam, Nghĩa Tân.
Võ Hải