Tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về phát triển nhà ở xã hội ngày 6/3, Chủ tịch Tập đoàn Kim Oanh đề xuất mở rộng diện tích và phân khúc nhà ở xã hội. Ví dụ, Singapore xây nhà ở xã hội 3-4 phòng ngủ, phù hợp gia đình đa thế hệ, phân loại theo thu nhập.
"Những căn nhà này ở Singapore bền vững 2-3 thế hệ, giá trị tăng dần", bà Oanh nói.
Việc xây dựng cũng nên theo nhu cầu, tức là đăng ký trước, xây dựng sau để tránh lãng phí nguồn lực. Ngoài ra, nhà điều hành cần hỗ trợ tài chính linh hoạt với lãi suất ưu đãi 1-2% cho người thu nhập thấp, phù hợp từng nhóm.
Để tăng nguồn cung nhà ở xã hội, bà Oanh cho rằng Việt Nam có thể áp dụng mô hình nhà bêtông lắp ghép. Ưu điểm của mô hình này là thi công nhanh, tiết kiệm chi phí, bền vững 50 năm, phù hợp địa chất yếu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng có thể tổ chức cuộc thi thiết kế kiến trúc nhà ở xã hội, để có các mẫu nhà phù hợp điều kiện, cảnh quan, văn hóa, khí hậu từng vùng miền, nhu cầu người sử dụng. Ông gợi ý nghiên cứu việc xây dựng nhà ở xã hội bằng lắp ghép cấu kiện bêtông cốt thép.

Chủ tịch Tập đoàn Kim Oanh phát biểu tại hội nghị về nhà ở xã hội, ngày 6/3. Ảnh: VGP
Nhà lắp ghép (hay nhà tiền chế) là công trình được chế tạo trước một phần hoặc phần khung được sản xuất trước tại xưởng, sau đó mang đến lắp ghép tại địa điểm công trình. Gần đây, nhiều gia đình bắt đầu lựa chọn nhà lắp ghép như một giải pháp kinh tế.
Theo các chuyên gia, mô hình này được sử dụng nhiều hơn bởi tối ưu thời gian thi công. Chi phí đầu tư, thi công nhà lắp ghép thấp hơn nhà bêtông cốt thép truyền thống vì trọng lượng và khối lượng công trình nhẹ hơn. Kết cấu móng cũng được giảm thiểu, từ đó giảm chi phí.
Mặt khác, phần khung xương công trình đa phần được hoàn thiện tại xưởng, thi công tại công trường chỉ cần thao tác móng, lắp dựng khung xương, thi công vách. Điều này làm rút ngắn thời gian, từ đó giảm được chi phí nhân công.
Trên thế giới, gần đây Hawaii (Mỹ) định sản xuất nhà lắp ghép để giải quyết nhu cầu cho 29.000 người đang chờ có nhà. Sở Đất đai Người Hawaii (DHHL) tính toán nhà lắp ghép có chi phí thấp hơn và thời gian nhanh hơn, với kỳ vọng xuất xưởng 40 căn mỗi tháng.

Các căn nhà lắp ghép do Fading West sản xuất là lắp đặt tại Norwood, Colorado. Ảnh: Fading West
Việt Nam đặt mục tiêu có 1 triệu căn nhà ở xã hội vào 2030. Từ 2021 đến nay, theo số liệu của Bộ Xây dựng, cả nước có 655 dự án nhà ở xã hội được triển khai với quy mô 593.428 căn. Trong đó, chỉ 103 dự án được hoàn thành với quy mô hơn 66.755 căn. 137 dự án đã khởi công với trên 114.618 căn. Còn lại 415 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư sẽ cung cấp thêm hơn 412.200 căn nếu xây xong.
Tổng số tiền giải ngân theo Chương trình 120.000 tỷ đồng cho vay ưu đãi nhà ở xã hội là 2.845 tỷ đồng. Số này gồm 2.580 tỷ đồng cho chủ đầu tư tại 20 dự án, 265 tỷ đồng cho người mua nhà tại 15 dự án.
Theo bà Oanh, thách thức lớn nhất trong phát triển nhà ở xã hội là giải ngân vốn vay. Bởi nhiều dự án của tập đoàn này hoàn thiện sớm nhưng ngân hàng chậm giải ngân, gây lãng phí và khó khăn cho doanh nghiệp, người mua.
Bà kiến nghị cơ quan quản lý đảm bảo chương trình tín dụng cho vay 120.000 tỷ đồng với lãi suất ổn định 10 năm, tạo cơ chế hỗ trợ quỹ đất, đặc biệt tại TP HCM.
"Kim Oanh sẵn sàng đầu tư với nguồn lực hiện có, mong nhận hỗ trợ vay ưu đãi để đẩy nhanh tiến độ", bà nói, cho biết tập đoàn này đặt mục tiêu phát triển 40.000 căn từ nay đến 2028.
Còn theo đại diện Tập đoàn Phú Cường, quỹ đất tại TP HCM không còn nhiều nhưng có nhiều khu bỏ hoang trong thời gian dài vì vướng mắc pháp lý. Do đó, ông đề xuất nhà chức trách có chính sách, thủ tục gọn nhẹ để doanh nghiệp có thể đầu tư dự án tại đây.
"Chẳng hạn, Bộ Xây dựng trình Chính phủ cho dự án thí điểm với thủ tục nhanh gọn, được làm song song với thực hiện dự án", ông nói.
Phương Dung