Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA) vừa có văn bản kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính xem xét lại quy định nộp thuế đối với trường hợp kinh doanh cho thuê nhà theo hướng khuyến khích phát triển thị trường nhà cho thuê phát triển công bằng, bền vững hơn là tận thu.
Chủ tịch HoREA Lê Hoàng Châu khẳng định, quy định đánh thuế thu nhập cá nhân đối với doanh thu cho thuê nhà trên 100 triệu đồng một năm chưa hợp lý, vì chưa xem xét mức giảm trừ gia cảnh của người có nhà cho thuê.
Cụ thể, hiện nay Nhà nước cho phép áp dụng mức giảm trừ gia cảnh 11 triệu đồng một tháng đối với cá nhân người nộp thuế; 4,4 triệu đồng một tháng đối với mỗi người phụ thuộc. Thế nhưng khi tính thuế thu nhập cá nhân (5% trên doanh thu cho thuê nhà trên 100 triệu đồng một năm) lại chưa có cơ chế áp dụng mức giảm trừ gia cảnh, nên người cho thuê nhà bị áp lực kép và thua thiệt. Vì vậy, ông Châu đề nghị Chính phủ và Bộ Tài chính xem xét áp dụng mức giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân đối với người cho thuê nhà.
Ông Châu phân tích thêm, cách tính thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân đối với doanh thu cho thuê nhà trên 100 triệu đồng một năm theo Thông tư 40 của Bộ Tài chính chưa công bằng giữa các đối tượng có nhà cho thuê. Ví dụ: Ông A cho thuê nhà có doanh thu 100 triệu đồng một năm thì không phải nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân do doanh thu chưa vượt ngưỡng đánh thuế. Trong khi đó, ông C cho thuê nhà có doanh thu 110 triệu đồng một năm phải nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân vì hạn mức doanh thu vượt trên 100 triệu đồng một năm.
Từ hai trường hợp trong ví dụ này cho thấy, mức thuế ông C phải nộp là 11 triệu đồng bao gồm thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân với tổng thuế suất 10%. Trừ đi tiền thuế 11 triệu đồng, ông C chỉ có thu nhập 99 triệu đồng một năm, thấp hơn ông A. Như vậy, người nộp thuế là ông C từ chỗ doanh thu cao hơn ông A, sau khi thực hiện nghĩa vụ thuế lại có doanh thu thấp hơn. Vì vậy, cách tính thuế này chưa đảm bảo được sự công bằng, không thúc đẩy thị trường cho thuê phát triển lành mạnh.
Hiệp hội đề nghị Bộ Tài chính xem xét thay đổi cách tính thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân đối với doanh thu cho thuê nhà trên 100 triệu đồng một năm theo hướng chỉ tính thuế đối với phần doanh thu vượt trên 100 triệu đồng sẽ hợp lý hơn.
Theo khảo sát của HoREA, hạn mức đánh thuế đối với doanh thu cho thuê nhà 100 triệu đồng một năm cũng chưa phù hợp trong giai đoạn dịch bệnh diễn biến khó lường. Tại các quận ven trung tâm TP HCM, một căn hộ trung cấp 2 phòng ngủ rộng 75 m2 có giá bán khoảng 3,5-4 tỷ đồng, cho thuê trung bình 12-15 triệu đồng một tháng, doanh thu 144-180 triệu đồng một năm. Thời gian thu hồi vốn gốc khoảng từ 19-24 năm, trong khi chủ nhà vừa phải bỏ ra nguồn vốn đầu tư có giá trị lớn, vừa phải trả lãi vay, vừa phải chịu trách nhiệm bảo trì nhà...
Mặc dù người cho thuê vẫn có sở hữu căn nhà nhưng họ phải chịu nhiều áp lực tài chính trong thời gian dài, dẫn đến sức hấp dẫn của trường nhà cho thuê bị sụt giảm mạnh. Hiện nay một số địa bàn thực hiện thí điểm đánh thuế cho thuê nhà tại TP HCM đã bị tác động tiêu cực khi Covid-19 bùng phát lần thứ 4, nhiều chủ nhà cho thuê điêu đứng do bị trả lại mặt bằng, trả lại nhà cho thuê.
Xét từ thực trạng trên, ông Châu kiến nghị Chính phủ, Bộ Tài chính nâng hạn mức doanh thu cho thuê nhà trên 200 triệu đồng một năm mới phải chịu thuế nhằm khuyến khích phát triển thị trường cho thuê, đồng thời gián tiếp hỗ trợ người đi thuê nhà không bị tăng giá trong giai đoạn dịch bệnh còn diễn biến phức tạp.
Trung Tín