Dự thảo mới về Nghị định Phát triển và quản lý phân phối của Bộ Công Thương yêu cầu siêu thị phải có dịch vụ giao hàng tận nhà, bán hàng qua điện thoại, qua Internet, bưu điện. Theo bà Đinh Thị Mỹ Loan, Chủ tịch Hiệp hội các nhà bán lẻ Việt Nam, yêu cầu này là không thực tế cần phải được loại bỏ bởi không phải siêu thị nào cũng phải có dịch vụ này mà tùy thuộc vào cách kinh doanh của từng đơn vị.
Ngoài ra, các quy định tiêu chuẩn diện tích như siêu thị phải rộng từ 250 m2 trở lên hay trung tâm thương mại phải rộng trên 10.000 m2 cũng không đúng và giới hạn quy mô hoạt động của nhà bán lẻ.
Dự thảo mới về nghị định phát triển và quản lý phân phối bị cho là ôm đồm, thiếu thực tế. Ảnh: Thi Hà
Theo hiệp hội, không nên quy định trần diện tích cho siêu thị, vì có trường hợp các siêu thị hiện tại lớn hơn 10.000 m2 mà không đủ điều kiện được xếp vào trung tâm thương mại thì sẽ chưa rõ phân vào loại hình nào.
Không chỉ vậy, dự thảo còn quy định các siêu thị, trung tâm thương mại chỉ được tổ chức 3 đợt bán hàng giảm giá mỗi năm, mỗi đợt tối thiểu 30 ngày, các đợt giảm giá phải cách nhau ít nhất 30 ngày, trong đợt giảm giá ít nhất 70% hàng hóa được bày bán tại siêu thị... Hiệp hội Các nhà bán lẻ cho rằng quy định này chưa hợp lý và nên để quyền tự quyết cho doanh nghiệp.
Theo Hiệp hội Các nhà bán lẻ Việt Nam, kinh nghiệm của một số nước trong lĩnh vực điều chỉnh hoạt động lĩnh vực phân phối, bán lẻ cho thấy việc gom quá nhiều mục tiêu cũng như đối tượng vào một văn bản pháp luật như dự thảo này là thiếu tính khả thi và chưa hợp lý. Mục tiêu đề ra của dự thảo cũng quá rộng và thiếu thuyết phục.
Trước đó, Phòng Công nghiệp & thương mại Việt Nam (VCCI) cũng đã có văn bản góp ý gửi đến Vụ Thị trường trong nước, Bộ Công thương về dự thảo trên. VCCI cũng cho rằng dự thảo này quá ôm đồm, gượng ép.
Theo VCCI, dù tập trung trên tinh thần điều chỉnh phát triển và quản lý chợ nhưng dự thảo này đã mở rộng phạm vi ra cả ngành phân phối trong đó các cửa hàng, trung tâm đấu giá hàng hóa, siêu thị, trung tâm thương mại, trung tâm mua sắm, cửa hàng khiến cho các nội dung khá lúng túng, thậm chí có dấu hiệu trái luật hiện hành.
Các quy định này, theo VCCI là can thiệp quá mức vào thị trường đồng thời là trái Luật Đầu tư do hoạt động siêu thị, trung tâm thương mại không được xem là một dạng ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Điển hình như, quy định “thời gian mở cửa của siêu thị, trung tâm thương mại phải mở cửa tất cả các ngày trong tuần, kể cả các ngày nghỉ lễ, tối thiểu từ 10h sáng đến 22h” là can thiệp sâu vào quyền tự chủ kinh doanh của doanh nghiệp. Đây là vấn đề của thị trường, Nhà nước không nên can thiệp.
Dự thảo có tham vọng thiết lập chính sách cho hệ thống phân phối ở Việt Nam, nhưng các dự kiến hiện tại của Dự thảo lại chỉ có thể chi tiết ở hình thức “chợ”, và một vài nội dung rất chung về “siêu thị, trung tâm thương mại”, hoàn toàn chưa có bất kỳ định hình nào về các hình thức phân phối khác, càng chưa có cái nhìn toàn cảnh nào về toàn bộ hệ thống phân phối.
VCCI đề nghị, Bộ thu gọn lại về phạm vi “quản lý và phát triển chợ”; Bỏ các quy định liên quan đến các hình thức phân phối khác không phải là “chợ” (siêu thị, trung tâm thương mại..). Trường hợp muốn nhân cơ hội này để thiết lập chính sách chung cho toàn bộ hệ thống phân phối ở Việt Nam thì cần có nghiên cứu rất thấu đáo về thực trạng của hệ thống, nhận diện được vấn đề của mỗi hình thức, dự báo được triển vọng của toàn bộ mô hình phân phối trong tương lai.
Trong khi đó, Bộ Công Thương cho biết, dự thảo này dựa trên chỉ đạo của Thủ tướng và mục tiêu mà Bộ đưa ra nhằm khắc phục những vướng mắc, bất cập phát sinh từ thực tiễn thi hành, đồng thời đảm bảo tính kế thừa của các quy định còn phù hợp của các văn bản có liên quan. Bộ này cho biết sẽ tiếp tục nghiên cứu, tiếp thu và hoàn thiện đề xuất xây dựng dự thảo Nghị định theo đúng trình tự và quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Thi Hà