Theo Bộ Xây dựng, cơ quan chức năng cần đánh lại số nhà cho các tuyến đường có nhiều nhà xây mới hoặc số nhà tự phát; chưa có nhà xây liên tục nhưng có đoạn mới xây kéo dài tuyến đường đã đánh số nhà; đường đã đặt tên, đánh số nhưng được mở rộng, cải tạo, giải phóng mặt bằng hoặc mở rộng ngõ thành đường, phố mới; nơi nối dài từ phía đầu đường mà phần nối dài không được đặt tên đường, phố mới.
Ngoài ra, Bộ đề xuất đánh lại số nhà cho các ngõ, ngách, hẻm có lối ra đường, phố mới mở rộng và đã được đặt tên; đánh lại số nhà cho các trường hợp một đường, phố cũ được chia thành nhiều đường, phố mới hoặc nhiều đường, phố cũ được nhập thành đường phố mới và các nhà chung cư sử dụng số căn hộ sai nguyên tắc đánh số.
Quy định mới này nhằm đảm bảo tính thống nhất, chính xác trong việc quản lý nhà ở; dễ dàng tra cứu thông tin và phục vụ quản lý nhà nước về nhà ở.
Một căn nhà tại thị trấn Nhà Bè, TP HCM, tháng 2/2023. Ảnh: Minh Tâm
Trường hợp các tuyến đường chưa có nhà xây liên tục, còn nhiều đất trống, Bộ Xây dựng đề nghị địa phương lập quỹ số nhà dự trữ căn cứ vào quy hoạch chi tiết xây dựng đã duyệt. Nếu sử dụng hết quỹ số nhà dự trữ, địa phương áp dụng nguyên tắc chèn số nhà khi có phát sinh tăng thêm.
Nguyên tắc chèn số nhà với nhà xây mới xen vào đất của khuôn viên nhà cũ là thêm chữ cái in hoa vào số nhà cũ. Nếu có thêm nhiều nhà mới, chữ số phụ này lấy theo thứ tự A, B, C và xác định theo chiều tăng số nhà của tuyến đường. Trường hợp nhà được xây gộp từ nhiều nhà cũ đã được đánh số, căn nhà xây gộp lấy theo số nhà cũ nhỏ nhất.
Khi phân tách thành hai nhà mặt tiền trở lên do phát sinh thêm chủ sở hữu, căn đầu tiên giáp với nhà có số nhỏ hơn sẽ được mang số nhà cũ. Những căn tiếp theo lấy số nhà cũ và thêm chữ cái in hoa thứ tự A, B, C.
Nếu một đường, phố cũ chia thành nhiều tuyến mới hoặc nhiều đường, phố được nhập thành một tuyến, các nhà mặt đường phải được đánh số và gắn biển mới nhưng biển cũ vẫn giữ lại trong hai năm và gắn dưới biển mới. Trường hợp đường, phố có nhiều nhà mới xây thêm và nhiều nhà đánh số sai nguyên tắc thì phải đánh lại số nhà cả tuyến đó.
Thời gian qua, việc đánh số nhà ở nhiều đô thị lớn, nhất là nhà trong ngõ tại Hà Nội và TP HCM không theo quy tắc khiến người dân gặp nhiều khó khăn. Năm 2014, Hà Nội từng yêu cầu xử lý tình trạng loạn số nhà khi cùng một đường có nhiều nhà trùng số nhưng thuộc phường khác nhau hoặc một đường mới mở có nhiều biển số nhà theo tên đường khác nhau.
Tương tự, TP HCM có nhiều đường đường đánh số nhà không theo thứ tự và quy tắc, như đường Phan Xích Long đoạn qua các phường 1, 2, 7 (quận Phú Nhuận), mỗi nhà mang ít nhất hai số, hai căn cạnh nhau nhưng cách mấy số.
Ngọc Diễm