Sáng 4/1, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng báo cáo Quốc hội dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Cần Thơ, gồm 6 cơ chế, chính sách lớn.
Thứ nhất, về quản lý tài chính - ngân sách, Chính phủ kiến nghị thành phố được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương; vay từ các tổ chức tài chính hoặc tổ chức khác trong nước; từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ vay về cho thành phố vay lại với tổng mức dư nợ vay không vượt quá 60% số thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp. Tổng mức vay và bội chi ngân sách thành phố hàng năm do Quốc hội quyết định.
HĐND thành phố quyết định áp dụng trên địa bàn phí, lệ phía chưa được quy định trong danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí; điều chỉnh mức hoặc tỷ lệ thu phí, lệ phí đã được cấp có thẩm quyền quyết định, trừ án phí, lệ phí tòa án.
Ngân sách thành phố được hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu do việc điều chỉnh chính sách phí, lệ phí nêu trên, để đầu tư cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và các nhiệm vụ khác.
Thứ hai, về quản lý đất đai, HĐND thành phố quyết định chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa nước từ 2 vụ trở lên với quy mô dưới 500 ha, theo ủy quyền của Thủ tướng; phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được cấp có thẩm quyền quyết định. Trình tự, thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa tại Cần Thơ do Thủ tướng quy định.
Việc chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa phải thực hiện công khai, lấy ý kiến người dân, người chịu tác động.
Thứ ba, trên cơ sở đồ án quy hoạch xây dựng khu chức năng, quy hoạch đô thị trên địa bàn đã được phê duyệt, Thủ tướng quyết định việc phân cấp cho UBND TP Cần Thơ phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung xây dựng khu chức năng; điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị.
Thứ tư, sau khi ngân sách thành phố đảm bảo đủ nguồn thực hiện cải cách tiền lương, chính sách an sinh xã hội, HĐND thành phố được quyết định dùng nguồn còn dư để chi thu nhập bình quân tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức.
Mức chi tăng thêm này dựa trên hiệu quả công việc và không quá 0,8 lần mức lương ngạch bậc, chức vụ hoặc mức lương theo vị trí việc làm, chức danh, chức vụ lãnh đạo. Mức thu nhập cho các chuyên gia, nhà khoa học, tài năng đặc biệt do HĐND thành phố quy định. Việc chi thu nhập tăng thêm chỉ thực hiện khi thành phố tự cân đối được ngân sách.
Thứ năm, các dự án nạo vét kết hợp thu hồi sản phẩm luồng hàng hải Định An – Cần Thơ cho tàu có trọng tải từ 10.000 tấn trở lên ra vào, có quy mô vốn từ 500 tỷ đồng, được áp dụng các hình thức ưu đãi, hỗ trợ.
Thứ sáu, Thủ tướng sẽ lập Trung tâm liên kết, sản xuất, chế biến và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp Vùng đồng bằng sông Cửu Long tại Cần Thơ. Các doanh nghiệp có dự án đầu tư tại Trung tâm được hưởng chế độ ưu tiên về thủ tục hải quan và thuế, nếu đáp ứng một số điều kiện.
Chính phủ đề xuất thời gian thí điểm Nghị quyết trong 5 năm.
Thẩm tra báo cáo nêu trên, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Nguyễn Phú Cường, cho hay đa số ý kiến trong Ủy ban nhất trí với đề xuất cho phép Cần Thơ được vay không quá 60% số thu ngân sách mà địa phương được hưởng theo phân cấp.
Các ý kiến cho rằng đề xuất này góp phần tạo dư địa để thành phố huy động tối đa nguồn lực, thúc đẩy đột phá trong phát triển và cũng tương đồng với mức dư nợ được áp dụng cho một số địa phương như Đà Nẵng, Hải Phòng, Thanh Hóa. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị cân nhắc vì thực tế thời gian qua chưa địa phương nào vay được tối đa theo quy định của Luật Ngân sách nhà nước. Do đó, việc quy định nội dung này chỉ mang tính hình thức.
Đa số ý kiến thẩm tra cũng nhất trí với đề xuất HĐND TP Cần Thơ được ban hành phí, lệ phí chưa có trong danh mục; điều chỉnh mức hoặc tỷ lệ thu một số loại phí, lệ phí so với quy định của Luật.
Các đề xuất khác của Chính phủ đều nhận được đồng tình. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng mức sống, giá cả tại Cần Thơ thấp hơn so với TP HCM, nguồn thu hạn chế. Trong điều kiện khó khăn hiện nay, Quốc hội đã có Nghị quyết lùi thời gian cải cách tiền lương, nên việc chính hiện chính sách thi tăng thêm cho cán bộ, công chức "cần cân nhắc thận trọng, lựa chọn thời điểm phù hợp".
Chiều 6/1, Quốc hội thảo luận ở tổ về nội dung nêu trên.