Năm 1977, giáo viên Nghê Lâm, đến từ Đại học khoa học và công nghệ Giang Tây viết một lá thư 10 trang gửi đến Phó Thủ tướng Trung Quốc bấy giờ là Phương Nghị giới thiệu và tiến cử một học sinh có tên Ninh Bạc, năm đó 9 tuổi, đến từ thành phố Cám Châu, tỉnh Giang Tây.
Trong thư, thầy giáo Nghê Lâm lược kể thành tích của cậu bé Ninh Bạc "2 tuổi rưỡi đã thuộc hơn 30 bài thơ. 3 tuổi đếm được đến 100, 4 tuổi học hơn 400 ký tự tiếng Hán, 5 tuổi bắt đầu đi học. 6 tuổi Ninh Bạc đã bốc thuốc Đông y để chữa bệnh. 8 tuổi nằm lòng chuyện Thủy Hử...".
Nhận thư tiến cử, Phó thủ tướng Phương Nghị đề nghị đưa Ninh Bạc vào danh sách "lớp học thần đồng" khóa đầu tiên của Đại học Khoa học và Công nghệ tỉnh An Huy. Lớp học này có 21 học sinh nổi trội được lựa chọn khắp Trung Quốc.
Năm 1978, trong một lần đến An Huy để tham dự Hội nghị Khoa học toàn quốc, ông Phương Nghị đã đến trường gặp Ninh Bạc. Tại đây, cậu bé 10 tuổi đã chơi 2 ván cờ vây với phó thủ tướng và thắng cả hai. Từ đây cái tên Ninh Bạc gắn liền với hai chữ "thần đồng" trở thành một hiện tượng phủ khắp các mặt báo, đài tại Trung Quốc.
Sau một năm học đại cương, sang năm thứ 2, Ninh Bạc nói với giáo viên chủ nhiệm rằng cậu không có hứng thú với khoa học và công nghệ. "Em muốn đến Nam Kinh để học thiên văn học", Ninh Bạc nói. Nguyên vọng này của cậu bị nhà trường từ chối với lý do: "Em là tấm gương cho thanh thiếu niên trong nước. Hãy ngoan ngoãn và là tấm gương thật tốt cho mọi người noi theo". Sau đó, Ninh Bạc tiếp tục ở lại trường để theo học vật lý. Theo báo cáo kết quả học năm đó thì "Ninh Bạc có điểm số thất thường, nhiều môn không qua, tính khí không ổn định".
"Nhưng anh ấy là một người rất thông minh. Giáo viên giảng bài trong lớp, Ninh Bạc chẳng thấy ghi chép gì, anh ấy chỉ ngồi nghe. Sau khi giáo viên kết thúc bài, Ninh Bạc có thể nói lại được tất cả những kiến thức vừa được nghe. Trí nhớ của anh ấy thực sự rất khủng khiếp. Điểm số chẳng nói được điều gì", Vương Ngọc, một sinh viên cùng khóa, cũng là bạn học của Ninh Bạc chia sẻ.
Người bạn này cũng cho hay, Ninh Bạc hay tâm sự về sự chú ý thái quá của giới truyền thông khiến anh cảm thấy áp lực và mệt mỏi. "Tại sao tôi không là một người bình thường. Tôi thật hối hận khi đến học tập tại cái lớp thần đồng này", Vương Ngọc nhắc lại những chia sẻ của người bạn. Với thế giới bên ngoài, Ninh Bạc vẫn luôn tỏ ra là một sinh viên ngoan ngoãn.
Năm 1982, Ninh Bạc tốt nghiệp đại học và được giữ lại trường giảng dạy, báo chí Trung Quốc gọi anh với cái tên "giảng viên trẻ nhất Trung Quốc" - 17 tuổi. Cùng năm, Ninh Bạc ghi danh học nghiên cứu sinh, nhưng rồi anh đã bỏ thi giữa chừng. Năm 1983, Ninh Bạc tiếp tục ghi danh nhưng lại bỏ cuộc.
Năm 1984, chàng trai này đã bước đến cửa phòng thi nhưng rồi giám thị chẳng thấy đâu, khi đi tìm thì thấy anh đang trốn ở phía sau cửa ký túc xá. Giám thị này túm lấy cổ áo Ninh Bạc bắt làm bài thi, anh nói nếu tiếp tục ép buộc anh sẽ nhảy xuống đất.
"Ninh Bạc muốn chứng minh với mọi người rằng, không phải làm tiến sĩ mới đạt được thành công. Đó mới là thần đồng thực sự", Vương Ngọc nói về người bạn của mình. Trong khi đó, những sinh viên khác lại đánh giá rằng Ninh Bạc sợ thất bại. "Ninh Bạc có lòng tự trọng cực độ nhưng lại cũng tự ti cực độ", một bạn học cũ của Ninh Bạc nhận xét.
Phản bác lại, Vương Ngọc cho hay, Ninh Bạc bỏ thi vì chỉ đau đáu một tâm niệm được là người bình thường. "Tại sao tôi phải làm nghiên cứu sinh giống như bạn bè. Tôi muốn là người bình thường, tại sao tôi không được trở thành người bình thường", chàng thanh niên bày tỏ với bạn.
Vào những 1990, Ninh Bạc trở nên cô độc trong môi trường làm việc của mình, anh suốt ngày vùi đầu trong phòng thí nghiệm. Vương Ngọc lúc này giới thiệu bạn gái cho Ninh Bạc, một cô gái tên Lục Hoa Nhân rất dịu dàng và hiền thục. Vài năm sau, Ninh Bạc và Lục Hoa Nhân kết hôn.
Kết hôn không lâu, Ninh Bạc bắt đầu luyện tập khí công, ăn chay và nảy sinh mâu thuẫn với vợ. Đặc biệt khi có con, anh phản đối việc dạy con kiểu nhồi nhét, mong thành "thần đồng" của vợ. Năm 1993, sau một trận cãi vã, Ninh Bạc bỏ nhà đi nửa tháng mới trở về. Hai năm sau, anh quyết định đến Hải Nam sinh sống một mình và xuất gia vào năm 2002. Sau này trong một cuộc trò chuyện với bạn, Ninh Bạc xác nhận đã ly hôn với Lục Hoa Nhân từ lâu.
Nhiều năm xuất gia, Ninh Bạc không liên lạc với bạn bè. Gần đây anh có gặp lại người bạn Vương Ngọc năm xưa và cả hai vẫn cùng đi hát karaoke: "Anh ấy hát vẫn rất hay", Vương Ngọc cười nói.
Hiện Ninh Bạc giảng Phật pháp tại một học viện phật giáo tại đảo Hải Nam. Trả lời trong một buổi phỏng vấn, "đệ nhất thần đồng" năm xưa cho biết: "Tôi đã nghiên cứu Phật pháp để giải quyết những ưu tư trong đời sống cá nhân mình. Đó là những điều tôi phải chịu đựng suốt những năm tháng tuổi trẻ, và phải mất nhiều năm mới tìm ra câu trả lời".
Hải Hiền (Theo Sina)