Chiều 23/10, trình bày thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2021 trước Quốc hội, Ủy ban Tư pháp nêu 3 kiến nghị.
Thứ nhất, đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo để tạo chuyển biến rõ rệt hơn trong công tác phát hiện, xử lý tham nhũng ở các bộ, ngành, địa phương, nhất là việc xử lý, ngăn chặn tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp.
Thứ hai, đề nghị Chính phủ, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Tòa án nhân dân tối cao chỉ đạo xử lý nghiêm tình trạng tham nhũng, tiêu cực tại các cơ quan có chức năng phòng chống tham nhũng, cơ quan tư pháp.
Thứ ba, đề nghị Thanh tra Chính phủ, Kiểm toán nhà nước, các cơ quan hữu quan tập trung hơn vào những lĩnh vực nổi cộm, đang gây bức xúc trong dư luận gần đây như: lĩnh vực y tế, giáo dục và huy động các khoản đóng góp của nhân dân để hoạt động từ thiện...
Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga trình bày thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2021. Ảnh: Hoàng Phong
Chủ nhiệm Lê Thị Nga cho biết, Ủy ban Tư pháp cơ bản tán thành với những đánh giá của Chính phủ về tình hình tham nhũng năm 2021. Theo đó, tham nhũng dù tiếp tục được ghi nhận "có chiều hướng thuyên giảm" nhưng nạn nhũng nhiễu, tiêu cực, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong khu vực hành chính, dịch vụ công chưa được ngăn chặn hiệu quả. Tham nhũng ngày càng tinh vi...
Ủy ban Tư pháp cho rằng, trong năm 2021, tình hình tội phạm tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Một số loại tội phạm về kinh tế, tham nhũng có chiều hướng gia tăng, tiềm ẩn nguy cơ "lợi ích nhóm", "sân sau", tập trung vào một số lĩnh vực như đấu thầu, đấu giá, cổ phần hoá, tín dụng, ngân hàng, y tế, giáo dục...
Một số tội phạm tham nhũng liên quan công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19 đã phát sinh. Chẳng hạn, chính sách của Nhà nước là tiêm vaccine miễn phí cho người dân, tuy nhiên qua phản ánh trên phương tiện truyền thông cho thấy còn có hiện tượng thu tiền, "trả phí" để được ưu tiên... Tình trạng làm giả giấy nhận diện mã QR Code để vào "luồng xanh vận tải"; lợi dụng "luồng xanh" để vận chuyển người, hàng hóa trái phép... xảy ra ở một số địa phương.
Báo cáo nêu trong năm 2021 nhiều biện pháp phòng ngừa tham nhũng đã được thực hiện như: công khai, minh bạch trong hoạt động của các cơ quan, tổ chức, đơn vị; thực hiện định mức, tiêu chuẩn, chế độ; thực hiện quy tắc ứng xử; chuyển đổi vị trí công tác, thực hiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Tuy nhiên, theo Ủy ban Tư pháp, việc thực hiện công khai, minh bạch còn có tình trạng công khai thông tin không đầy đủ, công khai trong phạm vi hẹp với lý do "bí mật công tác" hoặc "quy chế phát ngôn" trong cơ quan, đơn vị, tổ chức. Những vi phạm bị phát hiện chưa phản ánh đúng thực tế. Năm 2021, kiểm tra 8.300 cơ quan, tổ chức, đơn vị nhưng chỉ phát hiện 251 đơn vị có vi phạm.
Việc tuyển dụng, bổ nhiệm công chức ở một số cơ quan, đơn vị còn có trường hợp chưa bảo đảm; một số trường hợp bổ nhiệm "thần tốc", thiếu minh bạch..., dẫn đến phải thu hồi hoặc bị cơ quan có thẩm quyền kiến nghị thu hồi quyết định bổ nhiệm. Trong số này có việc thu hồi các quyết định bổ nhiệm tại Vĩnh Phúc, Cần Thơ...
Hoàng Thùy - Viết Tuân