Sáng 16/2, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ nhất nhằm thỏa thuận cơ cấu, thành phần, số lượng người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương được giới thiệu làm đại biểu Quốc hội khóa 14, trên cơ sở dự kiến của Thường vụ Quốc hội.
Đề nghị giảm đại biểu ở cơ quan hành pháp
Theo bà Nguyễn Thị Nương, Trưởng ban Công tác đại biểu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nghị quyết 1140 dự kiến cơ cấu, thành phần đại biểu Quốc hội khóa 14 và số lượng người của các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở Trung ương và địa phương được giới thiệu ứng cử đại biểu Quốc hội khóa 14 nêu số đại biểu Quốc hội 14 ở Trung ương là 198, bằng 39,6%.
Trong đó, cơ cấu, thành phần dự kiến phân bổ là: cơ quan Đảng (11 đại biểu); cơ quan Chủ tịch nước (3); cơ quan Quốc hội (114); Chính phủ, thuộc Chính phủ (18); Bộ Quốc phòng (15); Bộ Công an (3); Tòa án nhân dân tối cao (1); Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (1); Kiểm toán Nhà nước (1); Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên (31).
Theo nghị quyết này, số đại biểu ở Trung ương tăng 15 người so với khóa 13 (183 đại biểu). Con số tăng lên đều là đại biểu chuyên trách nhằm góp phần tăng cường hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội.
Phó chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Trần Hoàng Thám mong muốn giảm 50% đại biểu Quốc hội ở các cơ quan hành pháp, vì không đủ thời gian tham gia Quốc hội. "Họ đã quá nhiều việc. Nếu giảm được 9 người (trong cơ cấu 18 người) ở Chính phủ thì chuyển sang đại biểu Quốc hội chuyên trách, hoặc thêm cho khu vực mặt trận, các tổ chức đoàn thể. Cùng với đó, cần có cơ chế để tăng thêm, lựa chọn được những người tự ứng chế", ông Thám nói.
Đồng tình với ý kiến trên, ông Đỗ Duy Thường, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho rằng vì đại biểu khối hành pháp có nhiều việc phải giải quyết hàng ngày nên có những buổi họp Quốc hội ghế trống rất nhiều.
"Văn phòng Chủ tịch nước có 3 lãnh đạo thì cả 3 vào Quốc hội hết. Nếu thực hiện nghiêm giờ giấc, các lãnh đạo đi họp hết thì ai sẽ giải quyết công việc ở cơ quan", ông Lê Truyền thắc mắc và cho rằng, đại biểu Quốc hội không nhất thiết phải là người đứng đầu cơ quan mà chỉ cần là đại diện đủ tiêu chuẩn.
Các ý kiến trên được Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu tiếp nhận và cho biết sẽ nghiên cứu để báo cáo Bộ Chính trị.
"35 người ngoài Đảng là quá ít"
Tại hội nghị, ông Lù Văn Que đề nghị mở rộng số lượng đại biểu Quốc hội là người ngoài Đảng, dân tộc thiểu số, nhân sĩ, trí thức. Bởi theo ông, cơ cấu 35 đại biểu ngoài Đảng chỉ là định hướng, nếu phát hiện được nhiều trường hợp tiêu biểu hoàn toàn có thể đưa vào để dân bầu.
“Nếu đại biểu ngoài Đảng chỉ 35 thì Quốc hội toàn đảng viên, không cẩn thận người ta nói Quốc hội là hội nghị đảng viên mở rộng. Tôi cho rằng điều này chưa hợp lòng dân”, ông Que nói.
Ủy viên Đoàn Chủ tịch, ông Nguyễn Túc cũng cho rằng "không khí hồ hởi, phấn khởi với tính dân chủ sau Đại hội Đảng XII cần được phát huy mạnh". "Khóa này tăng 15 đại biểu ở Trung ương, trong khi đó đại biểu thuộc các thành phần, tầng lớp xã hội chưa thỏa đáng, cần tính toán lại", ông Túc đề nghị.
Bà Hà Thị Liên thì mong muốn tiêu chuẩn đại biểu Quốc hội phải được đảm bảo, tránh tình trạng cả nhiệm kỳ “không có tiếng nói nào”.
Cần số dư bầu cử cao
Ông Đỗ Duy Thường cho rằng, đại hội Đảng XII vừa qua, số dư bầu rất cao (30%), được nhân dân đánh giá là đảm bảo tính dân chủ. Vì vậy, theo ông cần phát huy trong cuộc bầu cử Quốc hội và Hội đồng nhân dân tới đây.
"Trung ương cũng cần có số dư chứ không nên chỉ ở địa phương. Cần bảo đảm tiêu chuẩn cao nhất của người ứng cử, công bằng ở cả trung ương và địa phương. Số dư ở mỗi đơn vị bầu cử ít nhất là 2 người", ông Thường góp ý.
Kết luận hội nghị hiệp thương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Nguyễn Thiện Nhân nhấn mạnh, cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp lần này là sự kiện có ý nghĩa chính trị trọng đại, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của toàn Đảng, toàn dân năm 2016.
"Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc cơ bản đồng tình số lượng, thành phần đại biểu Quốc hội ở Trung ương là 198. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị trên cơ sở bảo đảm tiêu chuẩn thì nên tăng số lượng người dân tộc thiểu số, người ngoài Đảng, bảo đảm tỷ lệ đại biểu nữ, phân bổ đại biểu tôn giáo phù hợp. Về ý kiến tăng đại biểu chuyên trách, giảm đại diện cơ quan hành pháp cần tiếp tục bàn thảo kỹ", ông Nhân nhấn mạnh.
Sau hội nghị hiệp thương lần thứ nhất, Ban Thường trực Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ gửi biên bản đến Hội đồng bầu cử quốc gia, Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong ngày 17/2 và chờ văn bản điều chỉnh. Thông báo sẽ được gửi đến các cơ quan, đơn vị Trung ương để giới thiệu người ứng cử từ 24/2 đến 10/3.
Lan Hạ