Là đại biểu thành phố Đà Nẵng, nơi có số tàu bị chìm nhiều nhất cùng hơn 80 người chết và mất tích, bà Nguyễn Thị Vân Lan cho rằng, việc thành lập ủy ban quốc gia, với sự tham gia của nhiều bộ như Tài nguyên Môi trường, Thủy sản, Quốc phòng... là rất cần thiết. Hiện nay, Bộ Tài nguyên Môi trường chịu trách nhiệm dự báo bão, Bộ Thủy sản phụ trách về đăng kiểm, quản lý nguồn lợi, tàu thuyền. Bộ Quốc phòng tham gia quản lý tàu thuyền, cứu hộ khi thiên tai.
"Ủy ban sẽ điều tra toàn bộ quy trình phòng chống bão, tìm ra nguyên nhân dẫn đến thảm họa. Từ bài học xương máu này mới có cơ sở xác đáng để chuẩn bị cho ngư dân ra khơi thế nào cho an toàn", bà nói.
Bà Vân Lan đặc biệt nhấn mạnh tới trách nhiệm của cơ quan dự báo: "Việc dự báo cơn bão Chanchu chỉ bó hẹp trong khả năng của chúng ta. Nếu mở rộng mối quan hệ hợp tác quốc tế thì việc dự báo sẽ chính xác, kịp thời, giảm thiểu thiệt hại".
Nguyên bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Đình Lộc thì cho rằng, với thảm họa như Chanchu có thể thành lập Ủy ban lâm thời, điều tra xong thì ủy ban cũng giải tán. "Ở nước ngoài với những vụ việc lớn, Chính phủ vẫn hay thành lập ủy ban quốc gia điều tra. Việc thành lập ủy ban không đơn thuần chỉ là để trừng trị ai đó, mà là để đánh giá toàn diện tình hình, tìm ra nguyên nhân chủ quan và khách quan dẫn đến hậu quả bão. Qua đó có phương hướng khắc phục".
![]() |
Ngư dân may mắn thoát nạn trở về. Ảnh: Hàn Phong |
Phòng chống lụt bão mới chỉ tập trung trên bờ
Cuối tuần qua, tại buổi làm việc với Trung ương Mặt trận tổ quốc VN, ông Lê Huy Ngọ, Trưởng ban chỉ đạo phòng chống lụt bão trung ương, thừa nhận: "Từ trước đến nay, công tác phòng chống bão (từ khâu dự báo đến cứu nạn) chỉ tập trung trong bờ. Còn ngoài khơi xa thì lực lượng phòng chống không với tới được". Trước đó, Phó thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã khẳng định sau bão số 1 cần rút kinh nghiệm từ khâu dự báo tới cứu hộ.
Theo Văn phòng Ủy ban quốc gia tìm kiếm cứu nạn, hôm nay, 2 tàu hải quân 628 và 631 đang tiếp tục tìm kiếm tàu mất tích tại khu vực đảo Đông Sa (Trung Quốc), nhưng chưa tìm thêm dấu tích gì. Riêng tàu hải quân 629 đang trên đường về đất liền. Về thông tin tàu QNA1699 của ngư dân Quảng Nam được tìm thấy, Văn phòng Ủy ban quốc gia tìm kiếm cứu nạn xác minh lại, đến hôm nay tàu này vẫn mất liên lạc. Trên tàu có 21 ngư dân, trong đó có 9 người xã Tam Quang, 11 người xã Tam Giang, 1 người xã An Xuân, thị xã Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam. Thuyền trưởng Đỗ Văn Sơn đã cho tàu xuất bến ngày 17/4 và đến 20/5 thì bị mất liên lạc. Như vậy, đến 30/5, số tàu mất tích vẫn là 5, số ngư dân mất tích trên 240 người. |
Dự báo bão, khâu đầu tiên đảm bảo cho công tác phòng bão hiệu quả, theo thừa nhận của Giám đốc Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Lê Công Thành, thì "VN chỉ đủ khả năng dự báo bão trước 24 giờ. Dự báo 48 giờ mới bắt đầu thử nghiệm nhưng sai số sẽ rất lớn". Tuy nhiên, một cán bộ trong ngành dự báo thời tiết cho biết: "Tâm lý người làm dự báo không muốn dự báo bão xa 48 hay 72 giờ vì độ sai số lớn hơn dự báo gần. Nếu dự báo sai thì họ sẽ bị khuyết điểm, sẽ chịu trách nhiệm lớn hơn".
Cơn bão vừa qua cũng cho thấy việc quản lý tàu thuyền ra khơi rất lỏng lẻo. Bộ Thủy sản có Cục Khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản là cơ quan phụ trách về đăng kiểm, quản lý nguồn lợi, tàu thuyền. Trong cơn bão, Chi cục khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản ở các địa phương cùng với Bộ đội Biên phòng phải có trách nhiệm thông báo cho tàu thuyền về hướng đi của bão và đều được chỉ dẫn một cách cụ thể về hướng tránh bão.
Tuy nhiên, chính ông Huỳnh Vạn Thắng, Phó ban chỉ huy phòng chống bão lụt - tìm kiếm cứu nạn Đà Nẵng và ông Lê Tiến Hưng, Phó tham mưu trưởng bộ đội biên phòng Đà Nẵng, trả lời phỏng vấn báo chí đã khẳng định, không biết có tàu cá của dân đang ở trong vùng bão đi qua trong đêm 17/5. Chính sự quản lý lỏng lẻo mà 1 tuần sau khi bão đã đi qua, các cơ quan chức năng không có con số chính xác về thiệt hại người và tàu.
Dự báo kém, quản lý tàu thuyền lỏng lẻo, số phận của ngư dân khi gặp bão chỉ trông chờ vào may rủi và khả năng cứu hộ. Trong cơn bão số 1 vừa qua, phải mất 3-4 ngày tàu cứu hộ của VN mới đến được vị trí tàu bị nạn. 3 tàu hải quân của VN chưa tìm kiếm được một tàu hoặc một nạn nhân nào, mà hoàn toàn do ngư dân tự cứu nhau hoặc do phía Trung Quốc tìm rồi bàn giao.
Hồng Khánh